Αν αισθάνεστε εξαντλημένοι, υπερφορτωμένοι και κουρασμένοι, δεν είστε μόνοι. Η επαγγελματική εξουθένωση, το λεγόμενο burnout είναι μια κατάσταση ακραίας πνευματικής, σωματικής και συναισθηματικής εξάντλησης που προκαλείται από το χρόνιο άγχος και είναι εξαιρετικά συχνή.
Σύμφωνα με την Mental Health UK, το 91% των ενηλίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει βιώσει υψηλά ή ακραία επίπεδα άγχους τον τελευταίο χρόνο.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι όταν οι απαιτήσεις που έχει από έναν εργαζόμενο μία δουλειά ξεπερνούν τους διαθέσιμους πόρους του εκάστοτε ανθρώπου, αυτό κάποια στιγμή μπορεί να ξεπεράσει τις αντοχές του, να τον καταβάλλει και να τον κάνει να καταρρεύσει.
Προσθέτουν δε ότι η εξουθένωση είναι ιδιαίτερα συχνή σε περιόδους με αυξημένες ή αντικρουόμενες υποχρεώσεις, όπου υπάρχει λιγότερος χρόνος για ξεκούραση, μεγαλύτερο ψυχικό βάρος και υπερβολικές προσδοκίες που μπορεί να μας πιέσουν αφόρητα.
Burnout και πώς να το αναγνωρίσουμε
Δεν αποτελεί επίσημη ιατρική διάγνωση, όμως μπορεί να αναγνωριστεί από την έντονη αίσθηση άγχους και την πλήρη εξάντληση της ενέργειας.
Όταν κάποιος έχει burnout είναι εξαντλημένος, συναισθηματικά αποστασιοποιημένος, χωρίς κίνητρο και ανίκανος να λειτουργήσει. Μάλιστα, τα άτομα με ΔΕΠΥ και αυτισμό, πλήττονται δυσανάλογα.
Αυτά τα άτομα συχνά βιώνουν παρατεταμένο στρες επειδή χρειάζεται συνεχώς να καλύπτουν ή να αντισταθμίζουν δυσκολίες στις εκτελεστικές τους λειτουργίες, για παράδειγμα στην οργάνωση ή τη συγκέντρωση. Αυτό τους καθιστά πιο επιρρεπείς σε επαναλαμβανόμενους κύκλους εξουθένωσης και υπερφόρτωσης.
Υπάρχουν τρόποι να αναγνωρίσουμε τα συμπτώματα της εξουθένωσης και τους παράγοντες που την πυροδοτούν, όπως το αίσθημα ενοχής όταν δεν θέλουμε να κοινωνικοποιηθούμε ή η συνεχής κόπωση.
Συμπτώματα burnout
Οι άνθρωποι βιώνουν την εξουθένωση με διαφορετικό τρόπο, αλλά κάποια από τα βασικά σημάδια είναι κοινά.
Μπορεί να είναι το να νιώθετε κουρασμένοι ή πιο κουρασμένοι από το συνηθισμένο, να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε παρά την κόπωση και να διαπιστώνετε ότι είστε ευερέθιστοι.
Μπορεί επίσης να έχετε εναλλαγές διάθεσης, έλλειψη ενθουσιασμού για τη δουλειά, μείωση της παραγωγικότητας και αίσθηση αποστασιοποίησης.
Αν και η εξουθένωση μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε εποχή του χρόνου, είναι πιο συχνή τους χειμερινούς μήνες και αυτό γιατί ο χειμώνας προκαλεί φυσική εσωστρέφεια λόγω ορμονικών αλλαγών που σχετίζονται με τη μείωση του ηλιακού φωτός και τις αλλαγές στο πρόγραμμα ύπνου.
Οι ενοχές
Πολλοί άνθρωποι νιώθουν ενοχές επειδή φοβούνται ότι απογοητεύουν τους άλλους αν ξεκουραστούν ή πάρουν άδεια. Μια πρόσφατη έρευνα της Expedia, μάλιστα, έδειξε ότι το 50% των ανθρώπων αισθάνεται την ανάγκη να απολογηθεί, όταν παίρνει ετήσια άδεια.
Οι εμμονικές σκέψεις ότι δεν κάνουμε αρκετά ή ότι δεν είμαστε «αρκετά καλοί» παρά την εξάντληση είναι επίσης κοινά συμπτώματα εξουθένωσης.
Το σώμα
Η σωματική εξάντληση είναι επίσης συχνό σημάδι burnout. Όταν το σώμα είναι εξαντλημένο και αποδυναμωμένο, αυτό επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, τα επίπεδα ενέργειας, ακόμα και την επιδερμίδα και την υγεία του εντέρου.
Μερικά από τα συμπτώματα μπορεί να είναι πόνοι στο στομάχι, σπυράκια, πιο συχνά κρυολογήματα και βήχας. Όλα αποτελούν ενδείξεις ότι ο οργανισμός χρειάζεται ξεκούραση.
Τα φυσικά συμπτώματα της εξουθένωσης μπορούν να επιδεινωθούν από τον τρόπο ζωής μας, οπότε αξίζει να επανεξετάσουμε τη διατροφή, την ενυδάτωση και τις συνήθειες ύπνου, ώστε να αποτρέψουμε την επιδείνωση της κατάστασης.