Στη σύγχρονη, γρήγορη καθημερινότητα, πολλοί από εμάς θεωρούμε την έλλειψη ύπνου φυσιολογική, ίσως και αναπόφευκτη – μένουμε ξύπνιοι για να δουλέψουμε, να κοινωνικοποιηθούμε ή απλώς να χαζέψουμε στο κινητό. Όμως, η επιστήμη έχει αρχίσει να μας προειδοποιεί: ακόμα και λίγες νύχτες κακού ύπνου μπορεί να αρχίσουν να επηρεάζουν την καρδιά μας – και μάλιστα αθόρυβα.
Έλλειψη ύπνου: Τι έδειξε νέα μελέτη;
Έχουμε εδώ και καιρό καταλάβει, μέσα από έρευνες επιστημόνων, ότι η έλλειψη ύπνου είναι κακή για την καρδιά – αλλά πλέον οι επιστήμονες αρχίζουν να κατανοούν ακριβώς πώς προκαλεί βλάβη.
Μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλας στη Σουηδία αποκάλυψε κάτι ανησυχητικό: μόνο τρεις νύχτες περιορισμένου ύπνου (περίπου 4 ώρες τη νύχτα) ήταν αρκετές για να προκαλέσουν αλλαγές στο αίμα που σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας.
Οι ερευνητές παρατήρησαν σημαντική αύξηση στις φλεγμονώδεις πρωτεΐνες, οι οποίες πρόκειται για μόρια που παράγει το σώμα όταν βρίσκεται υπό πίεση ή καταπολεμά κάποια ασθένεια. Όταν εκείνες παραμένουν υψηλές για καιρό, μπορούν να βλάψουν τα αιμοφόρα αγγεία και να αυξήσουν τον κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσο και αρρυθμίες.
Οι συμμετέχοντες ακολούθησαν δύο διαφορετικά προγράμματα: τρεις νύχτες φυσιολογικού ύπνου (8,5 ώρες) και τρεις νύχτες περιορισμένου ύπνου (4,25 ώρες). Οι ερευνητές μέτρησαν σχεδόν 90 διαφορετικές πρωτεΐνες στα δείγματα αίματος. Διαπίστωσαν ότι η έλλειψη ύπνου προκάλεσε σαφή αύξηση δεικτών φλεγμονής που σχετίζονται με καρδιακές παθήσεις. Ενώ η άσκηση συνήθως ενισχύει την παραγωγή ωφέλιμων πρωτεϊνών.
Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι αυτές οι αλλαγές καταγράφηκαν σε νέους, υγιείς άνδρες – μετά από μόνο λίγες μέρες κακού ύπνου. Επίσης, η θετική επίδραση της άσκησης μειώθηκε όταν το σώμα είχε προηγηθεί κακής ποιότητας ύπνος, γεγονός που δείχνει ότι η ξεκούραση αποτελεί βασική προϋπόθεση για την αποδοτικότητα και της γυμναστικής.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν και κάτι ακόμα: η ώρα της αιμοληψίας έπαιζε ρόλο, καθώς τα επίπεδα των πρωτεϊνών διαφέρουν ανάλογα με την ώρα της ημέρας – και περισσότερο όταν υπάρχει έλλειψη ύπνου. Αυτό σημαίνει ότι ο ύπνος δεν επηρεάζει μόνο το τι υπάρχει στο αίμα μας, αλλά και το πώς και πότε αυτές οι αλλαγές εμφανίζονται.
Τι κρατάμε από τη μελέτη;
Ο ύπνος και πιο συγκεκριμένα η ποιότητα αυτού είναι εξίσου σημαντική με τη διατροφή και την άσκηση. Δεν είναι «πολυτέλεια» – είναι ανάγκη. Αν συχνά «κόβετε» από τον ύπνο για να προλάβετε υποχρεώσεις, σκεφτείτε το ξανά. Το σώμα καταγράφει κάθε βραδινή παράλειψη – σιωπηλά και χωρίς εκπτώσεις.
Επομένως, δώστε στον εαυτό σας την ξεκούραση που του αξίζει. Προγραμματίστε σταθερές ώρες ύπνου, αποφύγετε την έκθεση σε οθόνες πριν κοιμηθείτε και επενδύστε σε έναν ήρεμο, σκοτεινό χώρο ύπνου. Η καρδιά σας θα σε ευγνωμονεί!
