Ζώντας σε έναν κόσμο που όλοι είμαστε συνεχώς online, το multitasking είναι πανταχού παρόν και τα γεμάτα προγράμματα κυριαρχούν, η μοναξιά συχνά έχει κακή φήμη.
Για πολλούς, θεωρείται ένδειξη κοινωνικής απομόνωσης ή ψυχικής κόπωσης. Όμως, η επιστήμη έρχεται να ανατρέψει αυτή την αντίληψη, δείχνοντας ότι η συνειδητή, θετική μοναξιά μπορεί να είναι ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία για την ενίσχυση της ψυχικής και σωματικής μας υγείας, ένα είδος «ψυχολογικού φορτιστή.»
Τι είναι η συνειδητή μοναξιά;
Η συνειδητή μοναξιά δεν είναι απλώς το να είμαστε μόνοι. Είναι μια ενεργή επιλογή να αφιερώσουμε χρόνο στον εαυτό μας — όχι από μοναξιά ή υποχρέωση, αλλά για να ανασυνταχθούμε, να επεξεργαστούμε τα συναισθήματά μας και να επαναφορτίσουμε την ενέργειά μας.
Όπως εξηγούν οι ειδικοί, το να μένουμε μόνοι μας, ενεργοποιεί ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται default mode network, το οποίο βοηθά στη ρύθμιση των συναισθημάτων, στη δημιουργία μνήμης και στον ενδοσκοπικό στοχασμό. Με άλλα λόγια, μας βοηθά να κατανοούμε καλύτερα τον εαυτό μας και τις ανάγκες μας.
Τα οφέλη της μοναξιάς για την ευεξία
Ευρήματα ερευνών φέρνουν στο επίκεντρο τα οφέλη που έχει η συνειδητή μοναξιά για την υγεία μας.
- Μείωση του άγχους και του στρες: Έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και 15 λεπτά συνειδητής μοναξιάς μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα κορτιζόλης, της ορμόνης του στρες.
- Καλύτερος ύπνος και ενδυνάμωση του ανοσοποιητικού: Η μοναξιά επιτρέπει στον οργανισμό να επιβραδύνει και να επουλωθεί, βελτιώνοντας την ποιότητα του ύπνου και την ανοσολογική λειτουργία .
- Ενίσχυση της δημιουργικότητας και της αυτογνωσίας: Μελέτες έχουν δείξει πως η απομόνωση μπορεί να ενισχύσει τη δημιουργική σκέψη και την αυτογνωσία, καθώς ο εγκέφαλος έχει την ευκαιρία να αναστοχαστεί.
- Βελτίωση των σχέσεων: Όταν μάθουμε να περνάμε ποιοτικό χρόνο με τον εαυτό μας, κατανοούμε καλύτερα τις ανάγκες των άλλων χωρίς εξάρτηση, ενισχύοντας τις κοινωνικές μας σχέσεις.
Πώς να εξασκηθούμε στη συνειδητή μοναξιά;
Ξεκίνα απλά. Δεν χρειάζεται να απομονωθούμε στο βουνό!
- «Μοναχικές» δραστηριότητες: οργανώστε το σπίτι, τακτοποιήστε τα χαρτιά σας, κάντε έναν περίπατο χωρίς μουσική.
- Χρόνος χωρίς οθόνες: αποσυνδέση για λίγη ώρα την ημέρα και απλά ακούμε τι χρειάζεται το σώμα και ο νους μας.
- Διαλογισμός ή journaling: μαθαίνουμε να συνδεόμαστε με τις σκέψεις μας χωρίς να τις φοβόμαστε.
- Δημιουργική ενασχόληση: μαγειρεούμε, ζωγραφίζουμε, ασχολούμαστε με την κηπουρική.
Η μοναξιά δεν σημαίνει απομόνωση. Η ισορροπία είναι το κλειδί, με το ζητούμενο να είναι να βρίσκουμε στιγμές επαφής με τον εαυτό μας, όχι να απομακρυνόμαστε τελείως από τους άλλους. Όπως αδειάζει η «κοινωνική μπαταρία» μας, έτσι χρειάζεται και η «πνευματική φόρτιση» μέσω του προσωπικού χρόνου.
Η συνειδητή μοναξιά δεν είναι σημάδι αδυναμίας. Είναι πράξη δύναμης, φροντίδας και αυτοσεβασμού. Σε έναν κόσμο που μας καλεί συνεχώς να είμαστε παρόντες, το να επιλέξουμε να είμαστε λίγο μόνοι είναι αναζωογονητικό.
