Σας έχει τύχει ποτέ να σκεφτείτε… «Δεν υπάρχουν αρκετές ώρες μέσα στην ημέρα» – και στη συνέχεια, αφού ολοκληρώσατε μια γεμάτη μέρα υποχρεώσεων, να αποφασίσετε να μείνετε ξύπνιοι μέχρι αργά, βλέποντας την αγαπημένη σας σειρά ή κάνοντας scroll στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Εάν ναι, τότε κατά πάσα πιθανότητα βιώσατε την εκδικητική αναβλητικότητα ύπνου, γνωστή και ως “revenge bedtime procrastination“.
Με τον συγκεκριμένο όρο περιγράφουμε την απόφαση να θυσιάσουμε τον ύπνο μας για να “κερδίσουμε” ελεύθερο χρόνο, η οποία οφείλεται σε ένα καθημερινό πρόγραμμα γεμάτο υποχρεώσεις που δεν αφήνει πολλά περιθώρια. Γενικά περιλαμβάνει την καθυστέρηση του ύπνου χωρίς βάσιμο λόγο και με πλήρη επίγνωση ότι αυτή η απόφαση μπορεί να έχει συνέπειες την επόμενη ημέρα.
Ποιος είναι πιο επιρρεπής στην εκδικητική αναβλητικότητα ύπνου;
Οι άνθρωποι που αισθάνονται καταβεβλημένοι από το πρόγραμμα και τις υποχρεώσεις τους, όπως – μεταξύ άλλων – φροντιστές, φοιτητές, όσοι έχουν απαιτητικές δουλειές, μπορεί να επηρεάζονται περισσότερο, καθώς δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό χρόνο κατά την διάρκεια της ημέρας κι έτσι καταφεύγουν στις βραδινές ώρες.
Παλαιότερη μελέτη υποστηρίζει ότι οι γυναίκες, ιδίως εκείνες με άγχος, φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στην εκδικητική αναβλητικότητα ύπνου.
Πώς επηρεάζει την υγεία;
Σύμφωνα με τους ειδικούς της Cleveland Clinic, η έλλειψη επαρκούς ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε:
- Αίσθημα κόπωσης την επόμενη μέρα
- Μειωμένη εγρήγορση
- Προβλήματα μνήμης
- Προβλήματα στις σχέσεις
- Χαμηλότερη ποιότητα ζωής
- Αυξημένος κίνδυνος υψηλής αρτηριακής πίεσης, διαβήτη, καρδιακής προσβολής, καρδιακής ανεπάρκειας ή εγκεφαλικού επεισοδίου
- Παχυσαρκία
- Κατάθλιψη
- Μειωμένη ανοσία
- Πρόωρη γήρανση του δέρματος
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί της Mayo Clinic, οι ενήλικες θα πρέπει να κοιμούνται τουλάχιστον επτά ώρες κάθε βράδυ για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού.
Πώς θα την ξεπεράσετε
Μερικές συμβουλές που θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν να ξεπεράσετε την εκδικητική αναβλητικότητα ύπνου, περιλαμβάνουν:
- Κάντε “recharge” μέσα στην μέρα: Βρείτε χρόνο για χόμπι ή χαλάρωση νωρίτερα μέσα στην ημέρα για να μειώσετε την ανάγκη να το κάνετε αργά το βράδυ. Προσπαθήστε να ενσωματώσετε λίγο χρόνο ηρεμίας στην ημέρα σας, να τηρείτε τακτικές ώρες φαγητού και να αφιερώνετε λίγο χρόνο στην άσκηση για να επαναφέρετε τον ύπνο σας.
- Ξεκινήστε (και τηρήστε) μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο: Ορίστε ένα πρόγραμμα ύπνου που θα σας επιτρέπει σταδιακά να κοιμάστε περίπου επτά έως εννέα ώρες και προσπαθήστε όσο μπορείτε να το τηρήσετε. Δημιουργήστε μια χαλαρωτική ρουτίνα πριν τον ύπνο, που να περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως το διάβασμα ή ο διαλογισμός και περιορίστε τον χρόνο που περνάτε σε οθόνες.
- Πείτε όχι στις κακές συνήθειες: Καθημερινές συνήθειες όπως η κατανάλωση καφεΐνης αργά μέσα στην ημέρα, η παράλειψη της άσκησης και η υπερφόρτωση του προγράμματός σας μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τον ύπνο, για αυτό είναι σημαντικό όσο το δυνατόν να τις αποφεύγετε.
- Δημιουργήστε ένα υγιές περιβάλλον ύπνου: Κρατήστε το δωμάτιό σας σκοτεινό, δροσερό και ήσυχο, αποφεύγοντας να το χρησιμοποιείτε για δουλειά ή άλλες δραστηριότητες.
