Η ηλικία μας δεν μετριέται μόνο από τα χρόνια που ζούμε, αλλά και από το πώς γερνάει το σώμα μας. Μια νέα διεθνής μελέτη που κάλυψε 40 χώρες αποκαλύπτει ότι η γεωγραφική τοποθεσία και το λεγόμενο «exposome», δηλαδή το σύνολο των φυσικών, κοινωνικών και πολιτικών παραγόντων του περιβάλλοντός μας, επηρεάζουν σημαντικά το αν θα ζήσουμε μια μακρά και υγιή ζωή. Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature Medicine, συμμετείχαν σχεδόν 162.000 άνθρωποι, με μέση ηλικία τα 67 έτη. Χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη, οι επιστήμονες υπολόγισαν το «βιο-συμπεριφορικό χάσμα ηλικίας», τη διαφορά ανάμεσα στη βιολογική και τη χρονολογική ηλικία.
Τι παρατήρησαν οι επιστήμονες;
- Χαμηλό εισόδημα, κακή ποιότητα αέρα, κοινωνικές ανισότητες, πολιτική αστάθεια, περιορισμένα δικαιώματα και αδύναμοι δημοκρατικοί θεσμοί συνδέονται με πιο γρήγορη γήρανση.
- Χώρες με ισχυρούς θεσμούς, καλύτερη εκπαίδευση και καθαρότερο περιβάλλον εμφανίζουν πιο «νεανικά» βιολογικά ρολόγια, δηλαδή οι άνθρωποι αισθάνονται νεότεροι.
Τι είναι η βιολογική γήρανση;
Η βιολογική ηλικία είναι η μονάδα μέτρησης των επιπέδων κυτταρικής λειτουργίας του οργανισμού. Με άλλα λόγια, δείχνει με πόση ταχύτητα τα κύτταρα και οι ιστοί του σώματός μας χάνουν τη λειτουργική τους ικανότητα.
Αυτό δεν σχετίζεται απαραίτητα με τη χρονολογική ηλικία, αυτήν που αναγράφεται στην ταυτότητα.
Ένα άτομο, για παράδειγμα, μπορεί να είναι βιολογικά νεότερο ή γηραιότερο σε σύγκριση με τους συνομηλίκους του που γεννήθηκαν την ίδια χρονιά ή σε σχέση με τον αριθμό των κεριών που έχει η τούρτα στα γενέθλια του.
Πού οι άνθρωποι γερνάνε πιο γρήγορα και πού πιο αργά;
- Αίγυπτος: οι κάτοικοι φαίνεται να έχουν βιολογική ηλικία κατά 4,85 χρόνια μεγαλύτερη από τη χρονολογική.
- Νότια Αφρική: σχεδόν 4 χρόνια γηραιότεροι βιολογικά από ό,τι χρονολογικά.
- Ουγγαρία, Εκουαδόρ και Κολομβία: ανάμεσα στις χώρες με την ταχύτερη γήρανση.
- Οι σκανδιναβικές χώρες, όπως η Δανία και η Σουηδία, αλλά και η Σλοβακία, ξεχωρίζουν για την καθυστερημένη βιολογική γήρανση χάρη στην ισότητα, την καθαρή ατμόσφαιρα και τη χαμηλότερη καρδιομεταβολική επιβάρυνση.
Για να μείνουμε νέοι
Η συμμόρφωση με τις ακόλουθες συστάσεις της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας μπορεί, σύμφωνα με τη μελέτη, να βελτιώσει την καρδιαγγειακή υγεία και να επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης του οργανισμού.
Τι είναι, λοιπόν, ωφέλιμο να κάνετε;
- Επενδύστε στη διατροφή σας. Συμπεριλάβετε στη διατροφή σας φρέσκα τρόφιμα, πολλά φρούτα και λαχανικά, άπαχη πρωτεΐνη, ξηρούς καρπούς, σπόρους και μαγειρέψτε με ελαιόλαδο.
- Παραμείνετε δραστήριοι με 2 ½ ώρες μέτριας ή 75 λεπτά έντονης σωματικής δραστηριότητας την εβδομάδα.
- Κόψτε το κάπνισμα.
- Κοιμηθείτε επαρκώς (7 με 9 ώρες κάθε βράδυ).
- Διατηρήστε ένα σταθερό βάρος με τα χρόνια.
- Ελέγξτε τα επίπεδα της χοληστερόλης. Τα υψηλά επίπεδα της «κακής» (LDL) μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων.
- Διατηρήστε το σάκχαρο στο αίμα σε υγιή επίπεδα. Με την πάροδο του χρόνου, τα υψηλά επίπεδα σακχάρου αποτελούν σοβαρή απειλή για τον οργανισμό μας, θέτοντας σε κίνδυνο την καρδιά, τα μάτια, τα νεφρά και άλλα σημαντικά όργανα.
- Προσέξτε την αρτηριακή σας πίεση ώστε να παραμένει μεταξύ φυσιολογικών ορίων.
