Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως, με εκτιμώμενο αριθμό 17,9 εκατομμυρίων θανάτων ετησίως. Η στεφανιαία νόσος καθώς και διάφοροι τροποποιήσιμοι παράγοντες του τρόπου ζωής όπως το κάπνισμα, είναι γνωστό πως αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής. Ωστόσο, πρόσφατα, ερευνητές υποστηρίζουν ότι το έμφραγμα μπορεί να προκληθεί και από λοιμώξεις — τόσο κοινές όσο η γρίπη ή η ουρολοίμωξη.
Όπως διαπίστωσαν οι επιστήμονες από τη Φινλανδία και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, στη στεφανιαία νόσο, η χοληστερόλη μπορεί να φιλοξενεί και να προστατεύει βακτήρια που παραμένουν ανενεργά στο σώμα για χρόνια. Σύμφωνα με τους ίδιους, τα βακτήρια αυτά σχηματίζουν ένα βιοφίλμ (biofilm) για να προστατευτούν από το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς και τα αντιβιοτικά. Αλλά όταν ένας ασθενής νοσήσει, π.χ. από μια ιογενή λοίμωξη όπως η γρίπη, ή από μια βακτηριακή ουρολοίμωξη, ο ιός μπορεί να ενεργοποιήσει το βιοφίλμ, προκαλώντας τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων και μια φλεγμονώδη αντίδραση. Τα υψηλά επίπεδα φλεγμονής μπορούν να προκαλέσουν ρήξη των πλακών στις αρτηρίες της καρδιάς, οδηγώντας στον σχηματισμό ενός εν δυνάμει θανατηφόρου θρόμβου και τελικά σε έμφραγμα.
Ο καθηγητής Pekka Karhunen, ειδικός στις βιολογικές επιστήμες στο πανεπιστήμιο Tampere της Φινλανδίας και επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε:
«Η συμμετοχή των βακτηρίων στη στεφανιαία νόσο είναι γνωστή, αλλά έλειπαν άμεσες και πειστικές αποδείξεις. Η μελέτη μας έδειξε την παρουσία γενετικού υλικού — DNA — από διάφορα στοματικά βακτήρια μέσα σε αθηροσκληρωτικές πλάκες (τις παχύνσεις και σκληρύνσεις που σχηματίζονται στα τοιχώματα των αρτηριών και μειώνουν τη ροή του αίματος)».
Η ερευνητική ομάδα ανέπτυξε επίσης ένα αντίσωμα για την ανίχνευση δομών βιοφίλμ σε αρτηριακούς ιστούς, εξετάζοντας τόσο ασθενείς που είχαν πεθάνει από αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, όσο και ασθενείς που υποβάλλονταν σε θεραπεία για την απομάκρυνση των πλακών.
Οι ερευνητές τόνισαν ότι, αν και αυτό δεν σημαίνει πως οι ήδη γνωστοί παράγοντες κινδύνου πρέπει να παραμεριστούν, τα ευρήματα αυτά ενδέχεται να ανοίξουν τον δρόμο για την ανάπτυξη νέων διαγνωστικών στρατηγικών. Οι ίδιοι πρόσθεσαν ότι τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να ενισχύσουν τη δυνατότητα πρόληψης της στεφανιαίας νόσου — και ακόμη και των εμφραγμάτων — μέσω του εμβολιασμού κατά κοινών ιογενών λοιμώξεων.
Κοινές λοιμώξεις και έμφραγμα: Προηγούμενα ευρήματα
Σε παλαιότερη μελέτη δημοσιευμένη στο Journal of the American Heart Association, οι ερευνητές είχαν διαπιστώσει μια ισχυρή σύνδεση μεταξύ λοιμώξεων όπως η πνευμονία και οι ουρολοιμώξεις (UTIs) και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Οι ερευνητές τότε, είχαν παρακολουθήσει πάνω από 1.300 ασθενείς που είχαν υποστεί έμφραγμα και διαπίστωσαν ότι περίπου το 37% των ασθενών με καρδιακή νόσο είχαν κάποιο είδος λοίμωξης τους προηγούμενους τρεις μήνες. Οι ουρολοιμώξεις ήταν ο πιο κοινός τύπος λοίμωξης που αναφέρθηκε στη μελέτη.
«Η λοίμωξη φαίνεται να αποτελεί το έναυσμα για την αλλαγή της ισορροπίας στο αίμα, κάνοντάς μας πιο επιρρεπείς στο σχηματισμό θρόμβων. Είναι ένας παράγοντας που προκαλεί απόφραξη των αιμοφόρων αγγείων και μας εκθέτει σε υψηλότερο κίνδυνο σοβαρών επεισοδίων, όπως το έμφραγμα και το εγκεφαλικό», δήλωσαν συγγραφείς της μελέτης.
