Οι άνθρωποι παραγγέλνουν τα ποτά τους στα μπαρ, οι χιμπατζήδες τα μαζεύουν από τα δέντρα.
Τα ώριμα φρούτα που καταναλώνουν οι χιμπατζήδες συχνά έχουν υποστεί φυσική ζύμωση και περιέχουν σημαντικές ποσότητες αλκοόλ, διαπιστώνει νέα μελέτη.
Τα ευρήματα, λένε οι ερευνητές, προσφέρουν στήριξη στη λεγόμενη θεωρία του «μεθυσμένου χιμπατζή», σύμφωνα με την οποία οι άνθρωποι κληρονόμησαν την αγάπη τους για το αλκοόλ από τους μακρινούς προγόνους τους, για τους οποίους τα ώριμα φρούτα ήταν σημαντική πηγή θερμίδων.
Δύο κοκτέιλ τη μέρα
Η μελέτη που δημοσιεύεται στο Science Advances εξετάζει δύο πληθυσμούς χιμπατζήδων στην Αφρική, έναν στην Ουγκάντα και έναν στην Ακτή Ελεφαντοστού. Οι ερευνητές συνέλεξαν από το έδαφος της ζούγκλας πεσμένα αλλά άθικτα φρούτα 21 ειδών, τα οποία αντιστοιχούν στο 70% της τροφής των χιμπατζήδων.
Οι καρποί αυτοί βρέθηκαν να περιέχουν κατά μέσο όρο 0,26% αλκοόλ κατά βάρος, καθώς οι ζυμομύκητες και άλλα μικρόβια που αναπτύσσονται μέσα στα ώριμα φρούτα μεταβολίζουν τα σάκχαρα και τα μετατρέπουν σε αιθανόλη.
Δεδομένου ότι οι τριχωτοί συγγενείς μας καταναλώνουν κάθε μέρα περίπου 5 κιλά φρούτων, , υπολογίζουν οι ερευνητές, η ημερήσια πρόσληψη πρέπει να φτάνει τα 14 γραμμάρια αιθανόλης, όσο ένα στάνταρτ αλκοολούχο ποτό στις ΗΠΑ.
Δεδομένου όμως ότι ο μέσος χιμπατζής ζυγίζει 40 κιλά, πολύ λιγότερο από έναν τυπικό άνθρωπο των 70 κιλών, η πραγματική δόση «ανεβαίνει σχεδόν στα δύο ποτά την ημέρα» ανέφερε ο Αλεξέι Μάρο του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, πρώτος συγγραφέας της μελέτης.
Στις ΗΠΑ, ένα «στάνταρτ» ποτό περιέχει 14 γραμμάρια αιθανόλης, ενώ στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης το στάνταρτ είναι 10 γραμμάρια –κάτι που σημαίνει ότι για τα ευρωπαϊκά δεδομένα οι χιμπατζήδες πίνουν περισσότερα από δύο ποτάκια την ημέρα.
Παραμένει ωστόσο ασαφές αν οι χιμπατζήδες προτιμούν τους καρπούς με υψηλότερη συγκέντρωση αλκοόλ. «Είναι σίγουρα πιθανό» σχολίασε ο Μάρο στο Reuters. «Υποθέτουμε ότι αποφασίζουν αν θα φάνε ένα φρούτο με βάση τη μυρωδιά της αιθανόλης» είπε.
Αν πράγματι οι χιμπατζήδες δείχνουν προτίμηση στα αλκοολούχα φρούτα, επισήμαναν οι ερευνητές, η ημερήσια κατανάλωση είναι ακόμα μεγαλύτερη από ό,τι υπολογίζει η μελέτη, η οποία εξέτασε το σύνολο των πεσμένων φρούτων.
Τα ευρήματα δημιουργούν αναπόφευκτα το ερώτημα του εάν οι χιμπατζήδες κυκλοφορούν στο δάσος μεθυσμένοι. Οι ερευνητές λένε ότι δεν παρατήρησαν ενδείξεις μέθης, δεδομένου ότι τα φρούτα καταναλώνονται σε όλη τη διάρκεια της ημέρας και όχι μονομιάς.
Θέμα εξέλιξης
Στο Εθνικό Πάρκο του Κιμπάλε στην Ουγκάντα, οι χιμπατζήδες τρέφονταν κυρίως με σύκα του είδους Ficus musuco, ενώ στο Εθνικό Πάρκο Τάι της Ακτής του Ελεφαντοστού η κύρια πηγή τροφής ήταν οι καρπό του δέντρου Parinari excelsa, οι οποίοι μοιάζουν με δαμάσκηνα.
Και τα δύο είδη ήταν τα πιο πλούσια σε αλκοόλ μεταξύ των καρπών που εξετάστηκαν, σημειώνουν οι ερευνητές.
Όπως λένε, τα ευρήματα προσφέρουν νέα στήριξη στη θεωρία του «μεθυσμένου χιμπατζή», την οποία πρότεινε πριν από περίπου 20 χρόνια ο Ρόμπερτ Ντάντλεϊ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, τελευταίος συγγραφέας της νέας μελέτης.
Η θεωρία αντιμετωπίστηκε αρχικά με δυσπιστία, αργότερα όμως η κατανάλωση ζυμωμένων φρούτων με αλκοόλ καταγράφηκε όχι μόνο σε χιμπατζήδες αλλά και σε άλλα είδη πιθήκων και πρωτευόντων θηλαστικών.
Σύμφωνα με τη θεωρία του «μεθυσμένου χιμπατζή», η ικανότητα μεταβολισμού της αιθανόλης πρέπει να εξελίχθηκε πριν διαχωριστούν οι εξελικτικές γραμμές του ανθρώπου και του χιμπατζή πριν από περίπου 6-8 εκατομμύρια χρόνια.
«Η κατανάλωση αλκοόλ θα ήταν επωφελής για την εξασφάλιση θερμίδων και τελικά την επιβίωση» σχολίασε ο Ντάντλεϊ.
«Ο υποκείμενος μηχανισμός έλξης [προς το αλκοόλ] ενδέχεται να διατηρήθηκε στον σύγχρονο άνθρωπο, κάτι που σημαίνει ότι η τάση μας να καταναλώνουμε αλκοόλ –συχνά σε υπερβολικές ποσότητες- μπορεί να είναι ένα είδος εξελικτικού hangover».
*Από τον Βαγγέλη Πρατικάκη
