Το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών (restless legs syndrome, RLS) είναι μια πάθηση η οποία υπολογίζεται πως επηρεάζει έως και το 12% του πληθυσμού παγκοσμίως. Μπορεί να παρατηρηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, ακόμα και στη βρεφική και την παιδική, αν και είναι συχνότερο σε άτομα μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας καθώς και στις γυναίκες. Προκαλεί μια δυσάρεστη αίσθηση “ανησυχίας” στα πόδια, συνήθως κατά τη διάρκεια της ακινησίας ή του ύπνου. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα της ανάπαυσης και την καθημερινή ζωή του ατόμου. Πέραν της διαταραχής του ύπνου, Κορεάτες ερευνητές ανακάλυψαν πρόσφατα ότι τα άτομα με το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών είναι έως και 60% πιο πιθανό να αναπτύξουν την προοδευτική νευρολογική ασθένεια του Πάρκινσον.
Οι επιστήμονες τονίζουν ωστόσο πως απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να αποδειχτεί τι ακριβώς προκαλεί αυτόν τον αυξημένο κίνδυνο. Στην έκθεσή τους στο έγκριτο περιοδικό JAMA Network Open, ανέφεραν:
«Η αναγνώριση των παραγόντων κινδύνου για την ασθένεια του Πάρκινσον και η εφαρμογή πρώιμων παρεμβάσεων γίνονται όλο και πιο σημαντικές. Είναι πιο λογικό να ερμηνεύσουμε το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών ως έναν πιθανό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη του Πάρκινσον, αντί για μια πρώιμη εκδήλωση».
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών και Πάρκινσον- Αναλυτικά η μελέτη
Για τις ανάγκες της έρευνας, οι επιστήμονες από το νοσοκομείο του πανεπιστημίου Korea Ansan παρακολούθησαν 19.838 ασθενείς, οι μισοί από τους οποίους είχαν διαγνωστεί με σύνδρομο ανήσυχων ποδιών.
Μετά από παρακολούθηση 15 ετών κατά μέσο όρο, το 1,6% των ατόμων με το σύνδρομο ανέπτυξαν τη νόσο του Πάρκινσον, σε σύγκριση με μόλις το 1% των ατόμων χωρίς το σύνδρομο.
«Η σύνδεση μεταξύ του συνδρόμου ανήσυχων ποδιών και της ασθένειας του Πάρκινσον ίσως να οφείλεται στη φλεγμονή ή στις αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των αισθητηριακών συστημάτων του εγκεφάλου. Ωστόσο, τα ευρήματα πρέπει να ερμηνεύονται προσεκτικά, καθώς οι διαγνώσεις βασίστηκαν σε κλινική κρίση και όχι σε εργαστηριακές εξετάσεις, γεγονός που θα μπορούσε να έχει οδηγήσει σε παραλείψεις ή εσφαλμένες κατηγοριοποιήσεις κάποιων περιπτώσεων. Για παράδειγμα, η διαταραχή συμπεριφοράς κατά τον ύπνο με ταχεία κίνηση των ματιών, ένα γνωστό πρώιμο χαρακτηριστικό της ασθένειας του Πάρκινσον, ενδέχεται να έχει διαγνωστεί εσφαλμένα ως σύνδρομο ανήσυχων ποδιών σε κάποιες περιπτώσεις», δήλωσαν οι ερευνητές.
Ελπίδα για τη νόσο φέρνει νέα ανακάλυψη-κλειδί
Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια προοδευτική, ανίατη νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει τον εγκέφαλο, αλλά και ευρύτερα το σώμα. Οι ασθενείς συνήθως υποφέρουν από κινητικά προβλήματα, τα οποία μπορούν τελικά να τους στερήσουν την ανεξαρτησία τους.
Αν και οι επιστήμονες γνωρίζουν εδώ και χρόνια ότι μικροσκοπικές συσσωματώσεις πιθανότατα προκαλούν την έναρξη της νόσου Πάρκινσον στον εγκέφαλο, μέχρι τώρα, δεν είχαν καταφέρει να δουν αυτές τις πρωτεΐνες σε ανθρώπινο εγκεφαλικό ιστό.
Πρόσφατα όμως, ερευνητές από τo πανεπιστήμιο του Cambridge και του University College London, το Ινστιτούτο Francis Crick και το Πολυτεχνείο του Μόντρεαλ, ανέπτυξαν μια τεχνική που τους επιτρέπει όχι μόνο να δουν αυτές τις συσσωματώσεις στον εγκέφαλο, αλλά και να τις μετρήσουν. Οι ειδικοί λένε ότι οι μικρότερες, πρώιμες συσσωματώσεις ενδέχεται να είναι εκείνες που προκαλούν τη βλάβη στα εγκεφαλικά κύτταρα, η οποία συνδέεται με τη νόσο του Πάρκινσον.
Αυτή τη στιγμή, η διάγνωση βασίζεται κυρίως στην εμφάνιση συμπτωμάτων σε πιο προχωρημένα στάδια, αφού πρώτα αποκλειστούν άλλες πιθανές παθήσεις. Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η εν λόγω επιστημονική πρόοδος θα βοηθήσει στο να κατανοηθεί καλύτερα το πού, το πώς και το γιατί σχηματίζονται αυτές οι συσσωματώσεις πρωτεϊνών, οδηγώντας τελικά στην εμφάνιση της νόσου.