Έχετε νιώσει ποτέ να μην ταιριάζετε σε ένα πάρτι ή να παρεξηγήστε επανειλημμένως από έναν συνάδελφο, φίλο/η ή σύντροφο; Ο ψυχαναλυτής Καρλ Γιούνγκ είχε πει ότι «η μοναξιά δεν προκύπτει από το να μην έχεις ανθρώπους γύρω σου, αλλά από το να μην μπορείς να επικοινωνήσεις ό,τι είναι σημαντικό για σένα».
Μπορεί να είναι θέμα ντροπαλότητας ή κοινωνικών δεξιοτήτων. Αλλά ακόμα και ένα άτομο που διαθέτει καλές κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες, ίσως να μην καταφέρει να έχει ουσιαστική επικοινωνία, όταν δεν είναι γύρω του κανένας πρόθυμος και ικανός συνομιλητής.
Η εμπειρία του να νιώθει ένα άτομο αποκομμένο και μόνο σε χώρους και σχέσεις ενώ έχει τις απαιτούμενες δεξιότητες αλλά δεν υπάρχει κανείς να τις μοιραστεί, ονομάζεται επικοινωνιακή μοναξιά.
Τι είναι η επικοινωνιακή μοναξιά;
Αρχικά, αξίζει να αναφερθεί ότι η κοινωνική απομόνωση δεν είναι απαραίτητα προπομπός της μοναξιάς. Παρά την απουσία άλλων ανθρώπων, ένα άτομο μπορεί να μην βιώνει μοναξιά. Ενώ οι παλαιότεροι ορισμοί συνέδεαν τη μοναξιά με την κοινωνική απομόνωση, την κατάθλιψη, την εσωστρέφεια ή κακές κοινωνικές δεξιότητες, πιο πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι τέτοιες ερμηνείες μάλλον δεν είναι ακριβείς.
Η μοναξιά βιώνεται, όπως αναφέρθηκε, και από κοινωνικά άτομα όταν βρίσκονται ανάμεσα σε κόσμο. Η επικοινωνιακή μοναξιά είναι στενά συνδεδεμένη με τις γνωστικές και πνευματικές μας ικανότητες. Ένας/μία μουσικός, ένας/μία συνθέτης, ένας/μία δάσκαλος/α που του/της αρέσει να συγκρίνει τις θεωρίες διδασκαλίας, ένας/μία ερευνητής/ερευνήτρια που ενθουσιάζεται για τα πρώτα ευρήματα ενός νέου έργου κ.λπ., κάθε άνθρωπος μπορεί να νιώσει μόνος, όταν τα θέματα που τον ενδιαφέρουν δεν βρίσκουν ανταπόκριση.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το να είμαστε γνωστικά συνδεδεμένοι και να χτίζουμε γέφυρες επικοινωνίας με τους άλλους είναι το μόνο αντίδοτο σε αυτόν τον τύπο μοναξιάς. Ο καθένας έχει τις δικές του σκέψεις, ιστορίες και εμπειρίες να μοιραστεί. Ωστόσο, δεν είναι όλοι στη ζωή μας πρόθυμοι και ικανοί να ανταλλάξουν ιδέες ως απάντηση στις δικές μας. Επομένως, ένα άτομο που μοιράζεται τις ίδιες ιδέες ή που μας καταλαβαίνει, είναι πολύ σημαντικό για να διώξει το συγκεκριμένο είδος μοναξιάς.
Ο Γιουνγκ είχε δηλώσει επίσης για το συγκεκριμένο θέμα ότι αν μπορούμε να μιλήσουμε για τα πράγματα που είναι πιο σημαντικά για εμάς, σημαίνει ότι δεν είμαστε πια μόνοι και μπορούμε να γίνουμε αντιληπτοί για αυτό που είμαστε. Ο… χορός στο διάλογο είναι τελικά το «κλειδί». Το να έχουμε έναν συνομιλητή που είναι πρόθυμος να μας κατανοήσει και που γνωρίζει κάποια από τα «βήματα» ή ενδιαφέρεται να μάθει καινούργια, τότε πιθανότατα δεν θα νιώθουμε πια μόνοι.
