Τα συναισθήματα είναι σήματα που μας στέλνει το σώμα μας. Αν τα ακούσουμε προσεκτικά, μπορούν να μας πουν ακριβώς ποια είναι τα προβλήματά μας και ποιες οι λύσεις. Οι περισσότεροι από εμάς, ωστόσο, δεν μάθαμε ποτέ πώς να τα διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά — ούτε στο σχολείο, ούτε στη δουλειά, ούτε με τους φίλους μας, ούτε στην οικογένεια. Ακούμε «ηρέμησε», «πρέπει να αντέξεις» ή «μην κλαις» όταν νιώθουμε έντονα συναισθήματα, αλλά στην πραγματικότητα, οι ειδικοί λένε πως πρέπει να αγκαλιάζουμε αυτά τα συναισθήματα και να κατανοήσουμε ποιος είναι ο σκοπός τους.
Τα συναισθήματα με άλλα λόγια, δεν είναι προβλήματα που πρέπει να ξεφορτωθούμε. Όταν τα αγνοούμε, τα καταπιέζουμε ή τα παρερμηνεύουμε, συνήθως υποφέρουμε.
Ακολουθούν τρεις αλήθειες, βασισμένες σε επιστημονικές μελέτες, που ίσως αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεστε τον εσωτερικό σας κόσμο και τις σχέσεις σας με τους άλλους.
-
Όταν μοιραζόμαστε, μπορούμε να αντέξουμε
Όταν ανοίγουμε την καρδιά μας και μοιραζόμαστε το πώς νιώθουμε, το βάρος σχεδόν πάντα, γίνεται πιο ελαφρύ.
Μελέτη σε 100 ζευγάρια αποκάλυψε ότι όταν οι σύντροφοι μοιράζονται τις καθημερινές δυσκολίες και τα δυσάρεστα συναισθήματα, νιώθουν μεγαλύτερη οικειότητα και σύνδεση — τόσο στιγμιαία όσο και μακροπρόθεσμα.
Ομοίως, έρευνα με 236 συμμετέχοντες που ανέλυσε δημοσιεύσεις στα κοινωνικά δίκτυα έδειξε ότι το να μοιραζόμαστε γεγονότα της ζωής μας, ακόμη και αγχωτικά, συνδέεται με καλύτερη διάθεση, καλύτερο ύπνο και μείωση του άγχους και της αρνητικής διάθεσης.
Τέλος, άλλη μελέτη έδειξε ότι το να μοιραζόμαστε τα συναισθήματά μας και όχι μόνο τα γεγονότα, αυξάνει την αίσθηση εγγύτητας, ζεστασιάς και εμπιστοσύνης. Επομένως, η έκφραση συναισθημάτων μπορεί να δημιουργήσει έναν θετικό κύκλο σύνδεσης και ανακούφισης.
-
Το να καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας, μας εξαντλεί ψυχικά και σωματικά
Η καταπίεση καταναλώνει ενέργεια, αφήνοντάς μας πιο στρεσαρισμένους απ’ ό,τι αν απλώς αφήναμε τα συναισθήματα να εκφραστούν και να απελευθερωθούν. Χαρακτηριστικά, μελέτη έδειξε ότι η καταπίεση συνδέεται με την κατάθλιψη, την κόπωση, με λιγότερη ικανοποίηση από τη ζωή και χαμηλότερη αυτοεκτίμηση. Αντίθετα, η έκφραση έχει θετικά αποτελέσματα.
Επιπλέον, η καταπίεση ενεργοποιεί το νευρικό μας σύστημα πιο έντονα, κάτι που κουράζει το σώμα μας. Όταν καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας για να προστατέψουμε μια σχέση, συνήθως αυτό έχει αρνητικές συνέπειες και για μας και για τη σχέση μας.
-
Ο καλύτερος τρόπος να ρυθμίζουμε τα συναισθήματα είναι να τα μοιραζόμαστε με ανθρώπους που νιώθουμε ασφαλείς
Όταν νιώθουμε ασφάλεια σε μια σχέση, το νευρικό μας σύστημα ηρεμεί και μπορούμε να ρυθμίσουμε καλύτερα τα συναισθήματά μας. Η ρύθμιση αυτή δεν είναι ατομική, αλλά ομαδική προσπάθεια.
Έρευνες δείχνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι μοιράζονται τραυματικές εμπειρίες με κοντινούς ανθρώπους και αυτό βοηθάει στη δημιουργία κοινωνικής υποστήριξης και μερικές φορές στην ανάπτυξη μετά από το τραύμα.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, φάνηκε ότι η κοινωνική σύνδεση (συμπόνια, αίσθημα ασφάλειας) βοηθούσε στην ανάκαμψη μετά από τραυματικές εμπειρίες, ενώ η απομόνωση έκανε τα πράγματα χειρότερα.
Βεβαίως, η εμπιστοσύνη είναι κρίσιμη. Είναι απαραίτητο να μοιραζόμαστε ό,τι νιώθουμε με όσους αισθανόμαστε ασφαλείς, άτομα που δεν θα μας κρίνουν και δεν θα χρησιμοποιήσουν την ευάλωτη πλευρά μας εναντίον μας.
Τα συναισθήματα δεν είναι αδυναμίες
Όταν σταματάμε να τα πολεμάμε και αρχίζουμε να τα αγκαλιάζουμε μέσα σε υγιείς σχέσεις, γίνονται πηγές δύναμης, απελευθέρωσης και ενότητας.
Όπως λένε κάποιοι ειδικοί επί του θέματος, «δεν υπάρχουν παράλογα συναισθήματα». Αν τα προσεγγίσουμε σωστά, μπορούμε να βρούμε τη λογική πίσω από αυτά.
Την επόμενη φορά που θα νιώσετε λοιπόν ένα έντονο συναίσθημα, αντί να σκεφτείτε «Πώς θα το κάνω να φύγει;», αναρωτηθείτε: «Τι μου λέει το σώμα μου; Τι νιώθω; Με ποιον μπορώ να το μοιραστώ με ασφάλεια;».
