Ερευνητές του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ και του Ινστιτούτου Ντάγκλας στον Καναδά εντόπισαν για πρώτη φορά δύο τύπους κυττάρων του εγκεφάλου που εμφανίζουν αλλαγές στα άτομα με κατάθλιψη. Η νέα ανακάλυψη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Genetics ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη θεραπειών που θα στοχεύουν αποκλειστικά τα συγκεκριμένα κύτταρα ενώ παράλληλα βοηθά στην καλύτερη βιολογική κατανόηση μιας ψυχικής νόσου η οποία πλήττει περί τα 265 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως.
Χαρτογράφηση της γονιδιακής δραστηριότητας
«Είναι η πρώτη φορά που καταφέραμε να εντοπίσουμε τους συγκεκριμένους τύπους εγκεφαλικών κυττάρων οι οποίοι πλήττονται από την κατάθλιψη χαρτογραφώντας τη γονιδιακή δραστηριότητα μαζί με τους μηχανισμούς που ρυθμίζουν το DNA» ανέφερε ο κύριος συγγραφέας της μελέτης δρ Γκουστάβο Τουρέκι, καθηγητής στο ΜακΓκιλ και επικεφαλής Ερευνών του Καναδά για τη Μείζονα Καταθλιπτική Διαταραχή και τις Αυτοκτονίες.
«Τα καινούργια ευρήματα προσφέρουν μια πολύ πιο καθαρή εικόνα σχετικά με τα κύτταρα που εμπλέκονται στην κατάθλιψη και το τι συμβαίνει στον εγκέφαλο των ατόμων με την ψυχική νόσο» προσέθεσε ο καθηγητής.
Σπάνια τράπεζα ιστών ατόμων με ψυχικές νόσους
Οι ερευνητές ανέλυσαν ιστούς του εγκεφάλου μετά θανάτον – τα δείγματα ελήφθησαν από την Τράπεζα Douglas-Bell Canada για τον Εγκέφαλο, μια από τις ελάχιστες τράπεζες ιστών στον κόσμο που διαθέτουν δείγματα ιστού του εγκεφάλου τα οποία έχουν προκύψει από δωρεές ατόμων με ψυχικές νόσους. Συνολικά μελετήθηκαν δείγματα 59 ατόμων με κατάθλιψη και 41 ατόμων χωρίς την ψυχική διαταραχή.
Ανάλυση μεμονωμένων κυττάρων
Στο πλαίσιο της μελέτης χρησιμοποιήθηκαν γενωμικές τεχνικές ανάλυσης μενομωμένων κυττάρων. Με τις μεθόδους αυτές αναλύθηκε το RNA και το DNA χιλιάδων εγκεφαλικών κυττάρων και εντοπίστηκε ποια κύτταρα λειτουργούν διαφορετικά στην κατάθλιψη καθώς και το ποιες αλληλουχίες DNA μπορούν να εξηγήσουν αυτές τις διαφορές.
Οι δύο «πληγέντες» τύποι κυττάρων
Με βάση τα ευρήματα, αποκαλύφθηκε αλλαγή στη δραστηριότητα γονιδίων ενός συγκεκριμένου τύπου διεγερτικών νευρώνων που εμπλέκονται στη ρύθμιση της διάθεσης και του στρες καθώς και σε έναν υπότυπο μικρογλοιακών κυττάρων, τα οποία συμβάλλουν στον έλεγχο της φλεγμονής. Και στους δύο κυτταρικούς τύπους πολλά γονίδια λειτουργούσαν διαφορετικά στα άτομα με κατάθλιψη.
Πραγματικές, μετρήσιμες αλλαγές στον εγκέφαλο
Ο εντοπισμός για πρώτη φορά των κυττάρων του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην κατάθλιψη ρίχνει φως στη βιολογική βάση της ψυχικής διαταραχής καταρρίπτοντας πολλές λανθασμένες αντιλήψεις σχετικά με αυτή. «Η μελέτη μας ενισχύει αυτό που η νευροεπιστήμη έλεγε εδώ και καιρό. Η κατάθλιψη δεν είναι μόνο συναισθηματικής φύσεως, αφορά πραγματικές, μετρήσιμες αλλαγές στον εγκέφαλο» υπογράμμισε ο καθηγητής Τουρέκι.
Τα επόμενα βήματα
Επόμενο βήμα για τους ερευνητές είναι να μελετήσουν το πώς οι κυτταρικές αλλαγές που εντόπισαν επιδρούν στη λειτουργία του εγκεφάλου καθώς και εάν η στόχευσή τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτελεσματικότερες θεραπείες για την κατάθλιψη.
Πηγή: Το Βήμα
*Από την Θεοδώρα Ν. Τσώλη
