Οι ατμοσφαιρικές συγκεντρώσεις όλων των βασικών αερίων του θερμοκηπίου ανέβηκαν σε νέα ρεκόρ το 2024, ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας (WMO), με τη συγκέντρωση του CO2 να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη ετήσια άνοδο από την έναρξη των μετρήσεων το 1957.
Ένα μέρος της ανόδου, προειδοποίησε ο οργανισμός, οφείλεται στη μειωμένη ικανότητα των ωκεανών και της ξηράς να απορροφούν το πλεονάζον διοξείδιο του άνθρακα, μια ανησυχητική εξέλιξη που απειλεί να επιταχύνει την άνοδο της θερμοκρασίας.
«Υπάρχει η ανησυχία ότι οι χερσαίες και ωκεάνιες αποθήκες άνθρακα γίνονται λιγότερο αποτελεσματικές, κάτι που αυξάνει την ποσότητα του CO2 που παραμένει στον αέρα και επομένως επιταχύνει την κλιματική αλλαγή» δήλωσε η Οκσάνα Ταράσοβα, ανώτερη επιστημονική αξιωματούχος του WMO.
Περίπου το ήμισυ του CO2 που εκπέμπεται κάθε χρόνο παραμένει στην ατμόσφαιρα για αιώνες, ενώ το άλλο απορροφάται από τους ωκεανούς και τα χερσαία οικοσυστήματα.
Πέρα από τη μειωμένη απορρόφηση, άλλοι παράγοντες που οδήγησαν στην απότομη αύξηση από το 2023 έως το 2024 ήταν οι εκπομπές λόγω εκτεταμένων δασικών πυρκαγιών.
Το 2024, το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί ποτέ, εμφανίστηκε επίσης ένα ισχυρό φαινόμενο Ελ Νίνιο, το οποίο τείνει να ανεβάζει τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα επειδή οι χερσαίες δεξαμενές μειώνονται λόγω ξηρασίας και πυρκαγιών.
Το 2024, η συγκέντρωση του CO2 στην ατμόσφαιρα έφτασε το νέο ρεκόρ των 423,9 μερών ανά εκατομμύριο (ppm), νούμερο 55% υψηλότερο σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα (προ του 1750).
Η συγκέντρωση του μεθανίου, του δεύτερου σημαντικότερου αερίου του θερμοκηπίου, το οποίο ευθύνεται για περίπου το 16% της ανόδου της θερμοκρασίας, έφτασε επίσης σε νέο ρεκόρ το 2024 στα 1.942 ppm, αυξημένο κατά 166% σε σχέση με τα επίπεδα πριν από τη βιομηχανική εκπομπή.
Το μεθάνιο είναι δεκάδες φορές πιο ισχυρό από το CO2 ως αέριο του θερμοκηπίου, έχει όμως περιορισμένη ημιζωή εννέα ετών. Περίπου το 60% των εκπομπών προέρχεται από ανθρωπογενείς παράγοντες όπως η κτηνοτροφία, η καλλιέργεια ρυζιού, οι χωματερές και η χρήση ορυκτών καυσίμων.
Σε νέο ρεκόρ έφτασαν και τα επίπεδα του οξειδίου του αζώτου, του τρίτου σημαντικότερου αερίου του θερμοκηπίου, το οποίο εκτινάχθηκε σα 338 ppm, αυξημένο κατά 25% σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Η ετήσια έκθεση του WMO για τα αέρια του θερμοκηπίου βασίζεται σε μετρήσεις από 500 σταθμούς παρακολούθησης σε όλη τη Γη.
Η έκθεση δημοσιοποιήθηκε ενόψει της Συνόδου του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP30) που ξεκινά στις 10 Νοεμβρίου στη Βραζιλία.
*Από τον Βαγγέλη Πρατικάκη
