Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν, για να αντέξει μία φιλία στον χρόνο. Μπορεί να είναι τα κοινά ενδιαφέροντα, οι παρόμοιοι χαρακτήρες, οι κοινές εμπειρίες. Όμως υπάρχει και ένας παράγοντας, χωρίς τον οποίο καμία μακροχρόνια φιλία δεν μπορεί να επιβιώσει. Ποιος είναι αυτός; Τα όρια!
Το πραγματικό μυστικό που κρύβει μια σταθερή φιλία
Τα όρια είναι απαραίτητα. Όταν θέτουμε ένα όριο σε μια σχέση, εκφράζουμε στον άλλον τι χρειαζόμαστε και πώς θέλουμε να μας αντιμετωπίζει. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι του λέμε πως μια συγκεκριμένη συμπεριφορά μας κάνει να νιώθουμε άβολα ή ότι κάποια θέματα συζήτησης είναι εκτός ορίων. Ίσως ακόμη να χρειάζεται να εξηγήσεις για το πώς θέλουμε να μας αντιμετωπίζει όταν είμαστε κουρασμένοι ή αγχωμένοι ή όταν δεν έχουμε διάθεση για κοινωνικότητα.
Ένα όριο δεν ελέγχει τον άλλον, δηλώνει τι θα κάνουμε εμείς, αν αυτό το όριο δεν γίνει σεβαστό. Για παράδειγμα. Το «Μην με καλείς μετά τις 9 μ.μ.» είναι αίτημα. Το «Αν με καλέσεις μετά τις 9 μ.μ., δεν θα απαντήσω και θα σου μιλήσω όταν μπορέσω» είναι όριο. Η διαφορά είναι ότι καθορίζουμε τη συμπεριφορά τη δική μας, όχι του άλλου.
Όταν σεβόμαστε -ή όχι- τα όρια
Εξίσου σημαντικό είναι να σεβόμαστε τα όρια των άλλων. Αν κάποιος παίρνει τον χρόνο να μας εξηγήσει τι χρειάζεται από εμάς, καλό είναι να ακούμε προσεκτικά. Αυτό είναι ένδειξη εμπιστοσύνης και σεβασμού. Μπορεί να μην έχουμε καταλάβει το λάθος μας και όταν συμβεί αυτό να χρειαστεί εξηγήσουμε ότι κατανοούμε πως παραβιάσαμε την εμπιστοσύνη του φίλου μας και να του υποσχεθούμε πιθανόν ότι δεν θα επαναληφθεί.
Ο ένας εκφράζει με σαφήνεια τις ανάγκες του και ο άλλος καταλαβαίνει πού έχει κάνει λάθος και προσαρμόζει τη συμπεριφορά του. Αν ο ένας δεν τολμά να μιλήσει, θα υπάρχει μία σιωπηρή δυσαρέσκεια, η οποία με τον καιρό μπορεί να βλάψει τη φιλία.
Πώς να θέσουμε όρια στη φιλία;
Αν θέλετε οι φιλίες σας να αντέξουν, μάθετε να θέτετε και να σέβεστε όρια. Τι ακριβώς πρέπει να κάνετε;
- Ρωτήστε, μην υποθέτετε. Οι ερωτήσεις δείχνουν σεβασμό και ενδιαφέρον. Δοκιμάστε ερωτήσεις όπώς «Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;», «Τι περιμένεις από εμένα σε αυτήν την κατάσταση;»
- Επιβεβαιώστε ότι καταλαβαίνετε σωστά. Πείτε κάτι σαν «Θέλω να βεβαιωθώ ότι το κατάλαβα σωστά. Εννοείς ότι…;»
- Χρησιμοποιήστε προτάσεις με το «εγώ». Όταν θέτετε τα δικά σας όρια, μιλήστε για τον εαυτό σας, όχι για τον άλλον. «Όταν έγινε αυτό, ένιωσα…», «Την επόμενη φορά θα ήθελα να…». Αυτές είναι φράσεις που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε.
- Επικοινωνήστε καθαρά και με καλοσύνη. Η επικοινωνία είναι το «κλειδί» για τα περισσότερα. Μπορούμε ακόμη και να εξηγήσουμε τον λόγο του ορίου στον φίλο ή τη φίλη μας. Να είμαστε ξεκάθαροι και ειλικρινείς, χωρίς να κατηγορούμε τον άλλο.
Οι υγιείς φιλίες δεν χρειάζονται τέλειους ανθρώπους -άλλωστε κανείς δεν είναι τέλειος- χρειάζονται σεβασμό, ειλικρίνεια και καθαρή επικοινωνία. Τα όρια δεν απομακρύνουν, προστατεύουν. Και αυτό είναι, πράγματι, το μυστικό κάθε αληθινής, διαρκούς φιλίας.