Η σύγχρονη καθημερινότητα για πολλούς μοιάζει με έναν αδιάκοπο μαραθώνιο υποχρεώσεων – επαγγελματικές από τις 9 το πρωί έως τις 5 (ή και αργότερα), και προσωπικές από τις 5 έως τις 9 το βράδυ, με ελάχιστο χρόνο για ανάπαυλα. Από τις back-to-back συναντήσεις στο γραφείο, στις εξόδους μετά την δουλειά, τα δείπνα, τα γενέθλια και τα brunch, οι κοινωνικές επαφές μπορεί μερικές φορές αντί να μας ανανεώνουν, να μας εξαντλούν. Κι ενώ οι ανθρώπινες σχέσεις και το να κάνουμε αυτό που αγαπάμε είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία, το να προσπαθείτε να κάνετε πάρα πολλά μπορεί τελικά να οδηγήσει στην εξάντληση και συγκεκριμένα στο social burnout.
Τι είναι ακριβώς το social burnout;
Η κοινωνική εξουθένωση, γνωστή και ως κοινωνική κόπωση, πρόκειται για την σωματική και συναισθηματική εξάντληση που μπορεί να προκληθεί από την υπερβολική κοινωνική αλληλεπίδραση. Ακόμα και αν είστε συνήθως εξωστρεφής, οι κοινωνικές επαφές σε υπερβολικό βαθμό και χωρίς επαρκή ξεκούραση μπορεί να σας εξαντλήσουν.
Μπορεί να νιώθετε ότι έχετε εξαντληθεί: σωματικά, ψυχικά και συναισθηματικά. Το social burnout μπορεί επίσης να είναι ένα σημάδι ότι έχετε έλλειψη σε έναν από τους 7 τύπους ξεκούρασης, της κοινωνικής.
Οι προειδοποιητικές ενδείξεις
Μπορεί να κοιτάζετε το πρόγραμμά σας και να αγχώνεστε για τις κοινωνικές σας υποχρεώσεις, ή να νιώθετε ότι δεν είστε ο εαυτός σας όταν βρίσκεστε σε κοινωνικές περιστάσεις. Αναρωτιέστε αν πρόκειται για εξάντληση ή απλά για «πεσμένη» διάθεση; Μερικές από τις πιο κοινές ενδείξεις του social burnout, περιλαμβάνουν:
- Κόπωση και εξάντληση: Νιώθετε εξαντλημένοι μετά από κοινωνικές δραστηριότητες, ακόμα και αν είναι κάτι που συνήθως απολαμβάνετε.
- Μειωμένη απόλαυση: Δεν είστε πλήρως παρών και επιθυμείτε τη μοναξιά, ενώ συνήθως θα απολαμβάνατε την περίσταση.
- Ευερεθιστότητα: Μικρά πράγματα σας ενοχλούν. Μπορεί να εκνευρίζεστε ή να ενοχλείστε εύκολα από μικρές δυσκολίες.
- Κοινωνικό άγχος: Μπορεί να αισθάνεστε νευρικότητα πριν από τις κοινωνικές υποχρεώσεις.
- Ανάγκη για ξεκούραση και να περάσετε χρόνο μόνος/-η: Μπορεί να νιώθετε ότι θέλετε χρόνο μόνος/η ή χρόνο χωρίς σχέδια για να ξεκουραστείτε και να αναζωογονηθείτε.
Αν αυτά σας ακούγονται οικεία, τότε μάλλον η κοινωνική σας μπαταρία έχει… εξαντληθεί.
Τι το προκαλεί
Μερικά από τα πιο συνηθισμένα αίτια, περιλαμβάνουν:
- Υπερβολικές δεσμεύσεις: Μπορεί να αποδέχεστε κάθε πρόσκληση από ενοχή ή FOMO.
- Έλλειψη χρόνου για ξεκούραση: Εάν συνηθίζετε να πηγαίνετε συνεχώς από τη δουλειά σε κοινωνικές εκδηλώσεις, τότε πιθανόν να μην υπάρχει αρκετός χρόνος για ξεκούραση.
- Δεν είστε επιλεκτικοί: Μπορεί άθελά σας να περνάτε χρόνο με άτομα που σας εξαντλούν ή να νιώθετε ότι πρέπει να «αποδώσετε» κοινωνικά.
- Θέμα «εποχής»: Για παράδειγμα, οι καλοκαιρινοί μήνες και οι εορταστικές περίοδοι είναι συνήθως γεμάτες κοινωνικές περιστάσεις, που μας βγάζουν εκτός ισορροπίας.
Πώς να ανακάμψετε (και να το αποφύγετε)
Τα καλά νέα; Δεν χρειάζεται να εγκαταλείψετε εντελώς την κοινωνική σας ζωή. Το θέμα είναι η ισορροπία και τα όρια. Δείτε πώς μπορείτε να ανακάμψετε ή να αποφύγετε την κοινωνική εξάντληση:
- Συνειδητή επιλογή: Αποδεχθείτε τις προσκλήσεις στα πιο σημαντικά και αρνηθείτε ευγενικά τις άλλες. Είναι καλύτερο να επενδύσετε την ενέργειά σας σε λιγότερες, αλλά πιο ουσιαστικές συναναστροφές, παρά να διασκορπίζετε την προσοχή σας σε πάρα πολλά πράγματα. Σκεφτείτε επίσης τους ανθρώπους με τους οποίους θα συναναστραφείτε. Σας εξαντλούν κοινωνικά ή μπορείτε να είστε ο εαυτός σας όταν είστε μαζί τους; Αν αισθάνεστε εξαντλημένοι, δώστε προτεραιότητα στους ανθρώπους που σας γεμίζουν με ενέργεια.
- Δείτε το πρόγραμμά σας: Καταγράψτε τις κοινωνικές σας υποχρεώσεις στο ημερολόγιό σας. Βλέποντας το πρόγραμμά σας, θα μπορείτε να διαχειριστείτε καλύτερα τον χρόνο σας και να αποφύγετε την υπερβολική δέσμευση.
- Προγραμματίστε ημέρες «χωρίς σχέδια»: Δείτε το ως προληπτικό μέτρο. Μια μέρα χωρίς κοινωνικά σχέδια, σας δίνει χρόνο να χαλαρώσετε και σας βοηθά να είστε πιο ενεργητικοί όταν κοινωνικοποιείστε. Ακόμη και μία μόνο «μέρα για τον εαυτό σας» την εβδομάδα μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε την εξάντληση. Αξιοποιήστε αυτόν τον χρόνο για να χαλαρώσετε, να βγείτε μόνοι σας ή απλά να ξεκουραστείτε στο σπίτι.
- Θέστε όρια (χωρίς ενοχές): Είναι εντάξει να πείτε «όχι αυτή τη φορά». Να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και τους άλλους σχετικά με το τι μπορείτε να κάνετε. Δοκιμάστε να πείτε: «Θα ήθελα πολύ να έρθω, αλλά έχω μια γεμάτη εβδομάδα, σε πειράζει να τα πούμε την επόμενη εβδομάδα, όταν θα έχω λίγο περισσότερο χρόνο;» – οι αληθινοί φίλοι δεν θα θυμώσουν μαζί σας επειδή αφιερώνετε χρόνο στον εαυτό σας.
