Μια χρονοκάψουλα που κρύβει πληροφορίες για το κλίμα της Γης στο μακρινό παρελθόν μόλις ανασύρθηκε από τα βάθη της Ανταρκτικής: αμερικανικό ερευνητικό πρόγραμμα έφερε στην επιφάνεια δείγματα του αρχαιότερου γνωστού πάγου στον πλανήτη, ηλικίας 6 εκατομμυρίων ετών.
Τα δείγματα συλλέχθηκαν στην περιοχή του Άλαν Χιλς στην Ανατολική Ανταρκτική και η ηλικία τους πιστοποιήθηκε με ραδιοχρονολόγηση, αναφέρουν οι ερευνητές στο Proceedings of the National Academy of Science.
Τα ευρήματα ανοίγουν παράθυρο σε μια περίοδο κατά την οποία η Γη ήταν θερμότερη από ό,τι σήμερα και η στάθμη των ωκεανών βρισκόταν πολύ ψηλότερα. «Οι πυρήνες πάγου λειτουργούν σαν χρονομηχανές που επιτρέπουν στους επιστήμονες να εξετάζουν πώς ήταν η Γη στο παρελθόν» δήλωσε η Σάρα Σάκλετον του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου του Γουντς Χολ, ενός από τα 15 αμερικανικά ιδρύματα που συνεργάζονται στο ερευνητικό πρόγραμμα Coldex.
Τα νέα ευρήματα ξεπερνούν κατά πολύ το προηγούμενο ρεκόρ, συνεχόμενους πυρήνες πάγου από την Ανατολική Ανταρκτική που πηγαίνουν πίσω 1,2 εκατομμύρια χρόνια.
Οι ερευνητές του Coldex ήλπιζαν να συλλέξουν πάγο ηλικίας έως 3 εκατομμυρίων ετών, όμως τα δείγματα ξεπέρασαν τις προσδοκίες τους. «Οι πυρήνες του Άλαν Χιλς μάς βοηθούν να ταξιδέψουμε πιο πίσω στον χρόνο από ό,τι φανταζόμασταν ότι είναι δυνατόν» σχολίασε η Σάκλετον.
Σε αντίθεση με προηγούμενες αποστολές, οι οποίες πραγματοποίησαν γεωτρήσεις για να συλλέξουν αρχαία δείγματα από το κάλυμμα πάγου στην Ανταρκτική, οι συντάκτες της μελέτης επισκέφθηκαν περιοχές όπου η τοπογραφία του εδάφους φέρνει αρχαίο πάγο κοντά στην επιφάνεια.
Τα δείγματα πάγου περιείχαν μικροσκοπικές φυσαλίδες αέρα –τα αρχαιότερα δείγματα που γνωρίζουμε- που επέτρεψαν τη χρονολόγησή τους. Οι ερευνητές εκτίμησαν την ηλικία μετρώντας τη μετατροπή ενός ραδιενεργού ισοτόπου του καλίου σε αέριο αργό.
Εξέτασαν επίσης τα ισότοπα οξυγόνου στον ίδιο τον πάγο, τα οποία μαρτυρούν ότι πριν από περίπου 6 εκατ. χρόνια η Γη πέρασε από μια ψυχρή περίοδο, κατά την οποία η θερμοκρασία μειώθηκε κατά το εντυπωσιακό νούμερο των 12 βαθμών Κελσίου.
Οι αναλύσεις στα δείγματα συνεχίζονται προκειμένου να εκτιμηθεί η συγκέντρωση των αερίων του θερμοκηπίου, κάτι που έχει σημασία για την κατανόηση των μηχανισμών της σημερινής κλιματικής αλλαγής.
Η ομάδα του Coldex σχεδιάζει νέες γεωτρήσεις τους επόμενους μήνες και ελπίζει να συλλέξει ακόμα αρχαιότερα δείγματα.