Έχει τα πάνω, αλλά έχει και τα κάτω της. Επηρεάζεται από… φανταστικούς, αλλά και από αληθινούς παράγοντες. Τα «σημάδια» της αποτυπώνονται τόσο στην ψυχή όσο και στο σώμα μας. Ο λόγος για τη διάθεσή μας. Ας δούμε, λοιπόν, πώς εξηγούνται τα σκαμπανεβάσματά της και τι μπορούμε να κάνουμε για να τη διατηρήσουμε στα ύψη.1. Η μουσική μάς φτιάχνει το κέφι Α. Αλήθεια Β. ΨέματαΣωστή απάντηση: ΑΣύμφωνα με τους ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μιζούρι, η χαρούμενη μουσική επηρεάζει σημαντικά τη διάθεσή μας, αλλά για να βιώσουμε τη θετική αυτή επίδραση θα πρέπει να την ακούμε συνειδητά, δηλαδή να προσέχουμε τι ακούμε και όχι να την αντιμετωπίζουμε αδιάφορα, όπως π.χ. τη μουσική στο σουπερμάρκετ ή την καφετέρια. Μάλιστα, η ευεργετική επίδρασή της φαίνεται να είναι ακόμη πιο έντονη όταν είμαστε θετικά προδιατεθειμένοι και πιστεύουμε ακράδαντα ότι το άκουσμά της θα μας φτιάξει τη διάθεση.2. Ποιο από τα παρακάτω τρόφιμα βελτιώνει τη διάθεσή μας;Α. Ζυμαρικά ολικής άλεσης Β. ΣολομόςΓ. ΚαρύδιαΔ. Όλα τα παραπάνωΣωστή απάντηση: ΔΠολλές είναι οι έρευνες που έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκουμε σε τροφές όπως τα καρύδια, το σουσάμι και τα λιπαρά ψάρια (όπως ο σολομός), μπορούν να βελτιώσουν την ψυχολογική μας κατάσταση, καθώς συμβάλλουν στον σχηματισμό νευροδιαβιβαστών απαραίτητων για την ευεξία του οργανισμού. Επίσης, οι σύνθετοι υδατάνθρακες (όπως π.χ. τα ζυμαρικά ολικής άλεσης και το μαύρο ψωμί) αυξάνουν τα επίπεδα της τρυπτοφάνης, ενός αμινοξέος που είναι απαραίτητο για τη σύνθεση της σεροτονίνης, ουσίας που δρα στον εγκέφαλο και βελτιώνει τη διάθεση.3. Η επαφή με κόσμο που δεν γνωρίζουμε μας… Α. … φτιάχνει τη διάθεση Β. … αφήνει αδιάφορουςΣωστή απάντηση: Α Σύμφωνα με μελέτη, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Personality and Social Psychology» από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολούμπια, ακόμα και μια σύντομη αλληλεπίδραση με κάποιον που δεν γνωρίζουμε φαίνεται να συμβάλλει στη βελτίωση της διάθεσής μας. Οι ερευνητές εικάζουν ότι οι άνθρωποι έχουμε την τάση να προσπαθούμε να εντυπωσιάσουμε τους γύρω μας, γι’ αυτό και συμπεριφερόμαστε χαρούμενα. Η συμπεριφορά αυτή, ωστόσο, φαίνεται να έχει ως συνέπεια την πραγματική βελτίωση της διάθεσής μας.4. Ποιες ορμόνες βελτιώνουν τη διάθεση;Α. Οι ενδορφίνεςΒ. Η σεροτονίνηΓ. Η κορτιζόληΣωστή απάντηση: Α και Β Όταν κάνουμε μια δραστηριότητα που μας ευχαριστεί, ο οργανισμός μας παράγει ενδορφίνες, οι οποίες μας φτιάχνουν τη διάθεση και ταυτόχρονα μειώνουν τα επίπεδα της αδρεναλίνης, τα οποία ανεβαίνουν σε μια στρεσογόνα κατάσταση. Επίσης, η σεροτονίνη χαρακτηρίζεται ως το φυσικό ηρεμιστικό του οργανισμού μας και η σχέση της με την ψυχική διάθεση έχει αποδειχτεί -μεταξύ άλλων- και από το γεγονός ότι ασθενείς με κατάθλιψη παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Από την άλλη μεριά, η έκκριση κορτιζόλης αυξάνεται όταν ο οργανισμός μας βιώνει συνθήκες ψυχολογικής ή σωματικής πίεσης και αποτελεί έναν τρόπο να αντιμετωπίσουμε τον «κίνδυνο» που μας απειλεί.5. Τι διεγείρει την παραγωγή των «ορμονών της χαράς»;Α. Το σεξ Β. Η επαφή με τη φύση Γ. Και τα δύοΣωστή απάντηση: Γ Είναι πια επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι η σεξουαλική επαφή συμβάλλει στην ευεξία του οργανισμού, καθώς οδηγεί στην έκκριση ενδορφινών, που καταπολεμούν το στρες και προκαλούν χαλάρωση. Όσον αφορά το περπάτημα στη φύση, φαίνεται ότι τόσο η άσκηση όσο και η απόλαυση που δίνει η επαφή με το πράσινο αυξάνουν την έκκριση ενδορφινών.6. Είναι πιο πιθανό να καταλάβουμε κάποιον που λέει ψέματα όταν νιώθουμε καλά Α. ΑλήθειαΒ. ΨέμαΣωστή απάντηση: ΒΜερικές φορές η κακή διάθεση αποδεικνύεται… καλή. Γιατί; Γιατί οι άνθρωποι που είναι σε καλή διάθεση φαίνεται να εμπιστεύονται πιο εύκολα τους γύρω τους, με αποτέλεσμα να ξεγελιούνται ευκολότερα. Αντίθετα, όσοι είναι πιο σκυθρωποί φαίνεται να δίνουν περισσότερη προσοχή σε εξωτερικά ερεθίσματα, εντοπίζοντας ευκολότερα κάποιον που πάει να τους εξαπατήσει.7. Πώς βοηθά η άσκηση στη βελτίωση της ευεξίας; Α. Δημιουργεί νέους νευρώνεςΒ. Αυξάνει τη ροή αίματος στον εγκέφαλοΓ. Και τα δύοΣωστή απάντηση: ΓΚάθε μορφή άσκησης μπορεί να βελτιώσει την ψυχική μας διάθεση, γεγονός που οφείλεται τόσο στην καλύτερη αιμάτωση του κεντρικού νευρικού συστήματος όσο και στην αυξημένη έκκριση ορμονών, όπως η σεροτονίνη. Επίσης, σύμφωνα με μελέτη σε πειραματόζωα, που διεξήχθη από το Ινστιτούτο Μαξ Πλανκ για την Ανοσοβιολογία στο Φράιμπουργκ, η άσκηση φαίνεται να βοηθά και στην αναγέννηση κάποιων νευρικών κυττάρων σε περιοχές του εγκεφάλου όπως ο ιππόκαμπος, που φθίνουν εξαιτίας της γήρανσης. 8. Μια αλλαγή στον καιρό μπορεί να μας αλλάξει τη διάθεση;Α. Ναι Β. ΌχιΣωστή απάντηση: ΑΟι ερευνητές γνωρίζουν ότι οι καιρικές συνθήκες μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση και τα συναισθήματά μας. Για παράδειγμα, η ηλιοφάνεια έχει συσχετιστεί με καλύτερη διάθεση, καθώς μεγαλώνει το χρονικό διάστημα που είμαστε εκτεθειμένοι στο φως του ήλιου, χάρη στο οποίο γίνεται η σύνθεση της βιταμίνης D -πιο γνωστής ως «η βιταμίνη του ήλιου»-, η οποία αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης στον εγκέφαλο.9. Όσο μεγαλώνουμε γινόμαστε πιο μίζεροι; Α. ΝαιΒ. ΌχιΣωστή απάντηση: Β Ξεχάστε την εικόνα του γκρινιάρη και μίζερου ηλικιωμένου, όπως είναι ο κύριος Γουίλσον της σειράς «Ντένις ο τρομερός». Μελέτη σε πάνω από 2 χιλιάδες άτομα, που «έπιαναν» 4 γενιές μέσα στις ίδιες οικογένειες, έδειξε ότι τα αρνητικά συναισθήματα και η αρνητική διάθεση περιορίζονταν με το πέρασμα του χρόνου. Με άλλα λόγια, όσο μεγάλωναν σε ηλικία οι συμμετέχοντες τόσο μειωνόταν ο «αρνητισμός» τους και εστίαζαν σε θετικά συναισθήματα και διαθέσεις. 10. Η καλή διάθεση είναι μεταδοτική Α. Αλήθεια Β. ΨέμαΣωστή απάντηση: ΑΜέσω των κοινωνικών σχέσεων και των κοινωνικών δικτύων που διαμορφώνονται μεταξύ των ανθρώπων τόσο οι θετικές όσο και οι αρνητικές συμπεριφορές μπορούν να μεταδοθούν από άνθρωπο σε άνθρωπο. Συμπέρασμα; Η ευτυχία είναι μεταδοτική και η χαρά που βιώνει ο καθένας από εμάς εξαρτάται -μεταξύ άλλων- και από τα αισθήματα των ανθρώπων με τους οποίους σχετιζόμαστε. Επίσης, οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι όσοι περιτριγυριζόμαστε από ευτυχισμένους ανθρώπους είναι πιο πιθανό να είμαστε ευτυχισμένοι. 11. Για την πεσμένη μας διάθεση μπορεί να φταίνε οι ορμόνες;Α. ΝαιΒ. ΌχιΣωστή απάντηση: ΑΗ αυξημένη ή μειωμένη παραγωγή ορισμένων ορμονών, όπως είναι π.χ. τα οιστρογόνα, τα ανδρογόνα και η κορτιζόλη, μπορεί να επηρεάσει τη διάθεσή μας. Για παράδειγμα, όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων είναι ικανοποιητικά, τότε η διάθεσή μας φτιάχνει, ενώ όταν είναι χαμηλά (π.χ. πριν από την έμμηνο ρύση) μπορεί να «χαλάσει». Βέβαια, τις περισσότερες φορές πρόκειται για μια φυσιολογική διακύμανση των επιπέδων αυτών (π.χ. στη διάρκεια του κύκλου). Ωστόσο, ορισμένες φορές τα μη φυσιολογικά επίπεδα μπορεί να οφείλονται σε παθολογικές καταστάσεις, όπως π.χ. η υπερπαραγωγή κορτιζόλης, όπου χρειάζεται να συμβουλευτείτε έναν ειδικό. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΝ κ. ΓΙΩΡΓΟ ΤΡΟΒΑ, ενδοκρινολόγο.