Συνυφασμένος με την καθημερινότητα πολλών χιλιάδων Ελλήνων είναι ο πόνος, ο μεγαλύτερος δυνάστης. Σήμερα, θεωρείται νόσος και σαν τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται. Η εγκατάλειψη ενός ανθρώπου στον πόνο του είναι εγκληματική αμέλεια.
Οι αριθμοί του πόνου
Κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους στην Ελλάδα 20.000 έως 25.000 πάσχοντες από καρκίνο. Από αυτούς, το 30% έως 40% έχουν υποφέρει από πόνο στα αρχικά στάδια και το 80% έως 90% στα τελικά στάδια της νόσου.
Από χρόνιο καλοήθη πόνο υποφέρουν ένας στους πέντε ανθρώπους στην Ευρώπη. Ο χρόνιος πόνος προκαλεί κατάθλιψη στο 40% των ασθενών και διαταραχές ύπνου στο 70%.
Παρά την τεράστια έκταση και τις επιπτώσεις του προβλήματος στην καθημερινότητα των πασχόντων, η αντιμετώπισή του υστερεί σημαντικά. Ενδεικτικό είναι ότι 1στους 4 καρκινοπαθείς δεν δέχεται καμία παρηγορητική φροντίδα.
Δικαίωμα στην ανακούφιση
Τα παραπάνω ανέφεραν, μεταξύ άλλων, σε σημερινή Συνέντευξη Τύπου (11/11) ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας κ. Αναστασίου και η πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Παρηγορητικής Συμπτωματικής Φροντίδας Καρκινοπαθών και μη Ασθενών, κ. Βαδαλούκα, με αφορμή την ανακήρυξη του 2009-2010 ως Έτους ενάντια στον Καρκινικό και τον Μυοσκελετικό Πόνο αντίστοιχα, από την IASP (Διεθνής Οργάνωση για τη Μελέτη του Πόνου).
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, στην Ελλάδα εξακολουθούν να είναι εξαιρετικά επείγοντα τα αιτήματα σχετικά με τη βελτίωση της παροχής παρηγορητικής φροντίδας και ανακούφισης του χρόνιου καλοήθους και καρκινικού πόνου.
Αντικείμενο της παρηγορητικής φροντίδας είναι ο έλεγχος του πόνου και άλλων συνοδών συμπτωμάτων και η ολιστική ψυχολογική, κοινωνική και πνευματική στήριξη του αρρώστου και της οικογένειας στο νοσοκομείο ή στο σπίτι.
Η κ. Βαδαλούκα υπογράμμισε πως «η λειτουργία σύγχρονων δομών παρηγορητικής φροντίδας αποτελεί δείκτη πολιτισμού ενός λαού και η χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στη φροντίδα αυτή, αποτελεί αναγνωρισμένο ανθρώπινο δικαίωμα».
Οι συνέπειες του πόνου
Ο πόνος δημιουργεί κατάθλιψη και η κατάθλιψη προκαλεί και εντείνει τον πόνο. Μελέτες δείχνουν ότι αν οι γιατροί εξέταζαν για κατάθλιψη όλους τους ασθενείς που πάσχουν από πόνο, θα ανακάλυπταν ότι το 60% πάσχει από τρέχουσα, μη διαγνωσμένη κατάθλιψη.
Ο μυοσκελετικός πόνος είναι γνωστή συνέπεια της συχνής καταπόνησης των μυών, καθώς και των μυοσκελετικών διαταραχών οι οποίες σχετίζονται με την εργασιακή δραστηριότητα. Τα πιο συνηθισμένα παραδείγματα χρόνιου μυοσκελετικού πόνου είναι η οσφυαλγία, η τενοντίτιδα και η χρόνια τενοντοπάθεια, οι νευροπάθειες, η μυαλγία και τα κατάγματα κόπωσης.
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας κος Εμ. Αναστασίου, τόνισε ότι «ο πόνος έχει σημαντική επίπτωση στην καθημερινότητα του πάσχοντος, επηρεάζοντας παράλληλα την ανεξαρτησία και τις διαπροσωπικές του σχέσεις».
Τι δείχνουν οι έρευνες
Ένας στους τέσσερις πάσχοντες αισθάνονται ότι δεν μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους, όπως θα ήθελαν. Το 27% νιώθουν λιγότερο ικανοί να διατηρήσουν φιλικές ή οικογενειακές σχέσεις, το 30% έχουν μειωμένη ικανότητα διατήρησης ενός ανεξάρτητου τρόπου ζωής και το 19% δηλώνουν ανίκανοι να συνάψουν σεξουαλικές σχέσεις.
Ο χρόνιος πόνος έχει αρνητικές συνέπειες και στη συναισθηματική τους υγεία, καθώς οι μισοί πάσχοντες αναφέρουν συνεχές αίσθημα κόπωσης. Το 43% αισθάνονται αβοήθητοι λόγω του πόνου, το 44% δηλώνουν ότι ο πόνος εμποδίζει την ικανότητα καθαρής σκέψης και συγκέντρωσής τους, ενώ το 16% δηλώνουν ότι κάποιες μέρες είναι τόσο έντονος, που θα ήθελαν θα πεθάνουν.
Η αντιμετώπιση
Ο πόνος σήμερα μπορεί να αντιμετωπιστεί στα Ιατρεία Πόνου που ανήκουν στα αναισθησιολογικά τμήματα νοσοκομείων (στελεχώνονται από αναισθησιολόγους) και λειτουργούν σε καθαρά εθελοντική βάση.
Η αντιμετώπιση του πόνου γίνεται με φαρμακευτική αγωγή, επεμβατικές τεχνικές, μη επεμβατικές και μη φαρμακευτικές τεχνικές :
- διαδερμικοί ερεθισμοί νεύρων,
- τεχνικές χαλάρωσης,
- φυσικοθεραπεία,
- βελονισμό,
- χειρομαλάξεις,
- ψυχολογική υποστήριξη,
- κοινωνική και πνευματική υποστήριξη, τεχνικές διάσπασης προσοχής, τεχνικές γνωσιακής αντίληψης.
Info
Ελληνική Εταιρεία Παρηγορητικής Συμπτωματικής Φροντίδας Καρκινοπαθών και μη Ασθενών, τηλ.: 210-64.57.878.
Ιατρείο Πόνου «Αρεταίειου» Νοσοκομείου,
τηλ.: 210-72.86.288.