Plac test: Τι «λέει» για την καρδιά μας;

Τους τελευταίους μήνες γίνεται στη χώρα μας ένα νέο τεστ που ανιχνεύει έναν καινούργιο παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου ο οποίος, σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, ενδέχεται να έχει μεγαλύτερη σημασία ακόμη και από την υψηλή χοληστερίνη, το σάκχαρο ή την υπέρταση. Πρόκειται για το Plac τεστ, μια καινούργια εξέταση αίματος που ακόμη δεν ανήκει στις εξετάσεις ρουτίνας και η οποία επιτρέπει στους ειδικούς να εκτιμήσουν τον κίνδυνο εμφράγματος ή εγκεφαλικού. Το Plac τεστ δεν αφορά μόνον όσους έχουν τους γνωστούς παράγοντες κινδύνου (π.χ. υψηλή χοληστερίνη, υπέρταση) ή ένα ήδη διαγνωσμένο καρδιαγγειακό πρόβλημα. Αφορά και τους υγιείς ενηλίκους, χωρίς κάποιον παράγοντα κινδύνου, καθώς και εκείνους που έχουν ρυθμίσει φαρμακευτικά την υψηλή χοληστερίνη, το σάκχαρο ή την πίεσή τους.

Τι αποκαλύπτει το Plac τεστ;
Πρόκειται για μια εξέταση αίματος που ανιχνεύει τις τιμές της Lp-PLA2 (λιποπρωτεϊνικής φωσφολιπάσης Α2), ενός ενζύμου το οποίο μπορεί να δημιουργήσει φλεγμονή στο αγγειακό τοίχωμα. Ειδικότερα, η Lp-PLA2 έχει εντοπιστεί μέσα στις ευάλωτες αθηρωματικές πλάκες, δηλαδή εκείνες που είναι πιο «εύθραυστες», και ως εκ τούτου ιδιαίτερα επίφοβες για την πρόκληση εμφράγματος ή εγκεφαλικού. Όσοι έχουν υψηλές τιμές Lp-PLA2 διατρέχουν τριπλάσιο κίνδυνο να παρουσιάσουν έμφραγμα του μυοκαρδίου ή εγκεφαλικό σε σύγκριση με εκείνους που έχουν φυσιολογικές τιμές του συγκεκριμένου ενζύμου.

Οι φυσιολογικές τιμές
Οι τιμές της Lp-PLA2 έως 200 ng/mL θεωρούνται φυσιολογικές, ενώ οι τιμές άνω των 200 ng/mL σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού.
Μάλιστα, για τις γυναίκες, το φυσιολογικό όριο μπορεί να είναι κατά 50 ng/mL χαμηλότερο από τους άνδρες, δηλαδή 150 ng/mL, αλλά αυτό είναι κάτι που θα αξιολογήσει ο ειδικός, επειδή πρόκειται για ένα νέο δείκτη καρδιαγγειακού κινδύνου και ορισμένα δεδομένα δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως. Αν και έχει παρατηρηθεί ότι οι τιμές της Lp-PLA2 είναι υψηλότερες σε όσους έχουν περιττά κιλά, υψηλή χοληστερίνη και υπέρταση, εντούτοις μπορεί να είναι υψηλές και χωρίς να υπάρχουν αυτοί οι παράγοντες κινδύνου.

1 στα 2 καρδιαγγειακά επεισόδια συμβαίνει «ανεξήγητα» σε ανθρώπους που είτε δεν έχουν παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου είτε τους έχουν θέσει υπό έλεγχο φαρμακευτικά

Πού γίνεται;
Προς το παρόν το Plac τεστ διενεργείται πειραματικά στο «Αττικό» Νοσοκομείο. Επειδή το τεστ ακόμη δεν ανήκει στις εξετάσεις ρουτίνας, δεν καλύπτεται από τα Ταμεία, παρά μόνο για τους εσωτερικούς ασθενείς (που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο). Πάντως, στις ΗΠΑ το Plac τεστ έχει ήδη λάβει την έγκριση του Αμερικανικού
Οργανισμού Φαρμάκων (FDA).

Ο υγιεινός τρόπος ζωής μπορεί να μειώσει κατά 10% την Lp-PLA2

Πώς αντιμετωπίζεται η υψηλή Lp-PLA2;
Προς το παρόν, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν φάρμακα που να μειώνουν την Lp-PLA2, οι καρδιολόγοι συστήνουν σε όσους έχουν υψηλές τιμές αυτού του ενζύμου να ρυθμίσουν, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, τους άλλους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου (όπως η υψηλή χοληστερίνη, το σάκχαρο, το κάπνισμα, η παχυσαρκία), να ασκούνται -κυρίως να περπατούν- και να αποφεύγουν τα ζωικά λίπη. Μάλιστα, οι παρεμβάσεις αυτές φαίνεται ότι μειώνουν την υψηλή Lp-PLA2 κατά περίπου 10%.
Παράλληλα, βρίσκονται σε εξέλιξη δύο διεθνείς μελέτες για την αποτελεσματικότητα ειδικών φαρμάκων που μειώνουν την Lp-PLA2. Οι έρευνες αυτές πραγματοποιούνται από αμερικανικά και ευρω­παϊκά πανεπιστήμια, συμπερι­λαμβανομένου και του «Αττικού» Νοσοκομείου, υπό την εποπτεία του αναπληρωτή καθηγητή Καρδιολογίας κ. Ιωάννη Λεκάκη. Εάν τελικά αποδειχθεί ότι μειώνοντας φαρμακευτικά την Lp-PLA2 μειώνεται και ο καρδιαγγειακός κίνδυνος, τότε τα φάρμακα αυτά εκτιμάται ότι θα ενταχθούν στην κλινική πράξη. Τα πρώτα συμπεράσματα των ερευνών αναμένονται μέσα στο 2010. Με βάση τις πρώτες ενδείξεις από τις υπό
διεξαγωγή μελέτες, φαίνεται ότι η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της Lp-PLA2 κατά 30-50%.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Ιωάννη Λεκάκη, αναπλη­ρωτή καθηγητή Καρδιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπι­στημίου Αθηνών, πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Λιπιδιο­λογίας, Αθηρoσκλήρωσης και Αγγειακής Νόσου.