Τα όνειρα έχουν συναρπάσει καλλιτέχνες, φιλοσόφους και ερευνητές εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο, μόλις πρόσφατα στην Ιστορία τα όνειρα έγιναν αντικείμενο σοβαρής επιστημονικής μελέτης. Ενώ τα όνειρα μπορεί να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους αλλά και από άνθρωπο σε άνθρωπο, ο ερευνητής ύπνου J. Allan Hobson εντόπισε πέντε βασικά χαρακτηριστικά των ονείρων στο βιβλίο του «The Dreaming Brain» (1988).
Τα πέντε κοινά χαρακτηριστικά που έχουν τα όνειρα των ανθρώπων
1. Συχνά παρουσιάζουν έντονα συναισθήματα
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των ονείρων είναι ότι τα συναισθήματα που βιώνονται στο πλαίσιό τους μπορεί να είναι έντονα και οδυνηρά. Οι άνθρωποι αναφέρουν συχνά ότι ονειρεύονται βαθιά ενοχλητικές καταστάσεις όπως το να είναι γυμνοί μπροστά σε κοινό ή βαθιά τρομακτικά γεγονότα όπως το να τους κυνηγούν.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτά τα συναισθήματα μπορούν να γίνουν τόσο έντονα ώστε να διακόψουν το όνειρο ή να κάνουν αυτόν που βλέπει το όνειρο να ξυπνήσει απότομα.
Τα τρία πιο κοινά συναισθήματα που εντείνονται από τα όνειρα είναι το άγχος, ο φόβος και η έκπληξη.
2. Είναι συχνά αποδιοργανωμένα και παράλογα
Τα όνειρα είναι γεμάτα ασάφειες και ασυνέπειες και μερικές φορές αυτά τα στοιχεία μπορούν να οδηγήσουν σε ένα εντελώς παράξενο περιεχόμενο ονείρου. Σύμφωνα με τον Hobson, ένα από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των ονείρων είναι ότι συχνά δεν έχουν νόημα και δεν τηρούν φυσικούς νόμους που αφορούν τον χρόνο, τον τόπο ή τους ανθρώπους.
Μερικά παραδείγματα παράλογου περιεχομένου ονείρου περιλαμβάνουν τα ταξίδια στο χρόνο, ομιλούντα ζώα, αγαπημένα πρόσωπα που έχουν πεθάνει να ζουν ξανά, ξαφνικές μεταμορφώσεις ανθρώπων και αντικειμένων.
3. Το παράξενο περιεχόμενο ονείρου γίνεται αποδεκτό χωρίς δισταγμό
Τα περίεργα γεγονότα που συμβαίνουν στα όνειρα γίνονται συνήθως αποδεκτά χωρίς αμφιβολία από αυτόν που βλέπει το όνειρο. Σύμφωνα με τον Hobson, η αναμφισβήτητη αποδοχή του περιεχομένου των ονείρων οφείλεται στη δύναμη των εσωτερικών μας συναισθημάτων και αντιλήψεων.
Μέσα στο όνειρο, αυτά τα παράξενα και παράλογα γεγονότα δεν θεωρούνται λάθος. Εάν θυμηθούμε το όνειρο αφού ξυπνήσουμε, το περιεχόμενό του μπορεί να μας φανεί περίεργο ή ακόμη και δύσκολο να εξηγηθεί.
4. Οι άνθρωποι βιώνουν συχνά παράξενες αισθητηριακές εμπειρίες
Οι παράξενες αισθήσεις είναι ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό των ονείρων. Η αίσθηση της πτώσης, η αδυναμία γρήγορης κίνησης και η αδυναμία ελέγχου των κινήσεων του σώματος είναι μερικές από τις κοινώς αναφερόμενες αισθητηριακές εμπειρίες που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια των ονείρων.
5. Είναι δύσκολο να θυμηθεί κανείς τα όνειρα
Ενώ η μνήμη φαίνεται να εντείνεται στο πλαίσιο ενός ονείρου, η πρόσβαση στις πληροφορίες που περιέχονται στο όνειρο μειώνεται γρήγορα μόλις ξυπνήσει ο ονειροπόλος. Οι ερευνητές των ονείρων εκτιμούν ότι περίπου το 95% όλων των ονείρων ξεχνιούνται εντελώς κατά την αφύπνιση.
