Ασθενείς που έχουν νοσήσει από κοροναϊό και χρειάζονται οξυγόνο ή ανεβάζουν πυρετό, εμφανίζουν μείωση του όγκου της φαιάς ουσίας στον πρόσθιο λοβό του εγκεφάλου, σύμφωνα με μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Georgia των ΗΠΑ, η οποία πραγματοποιήθηκε με δεδομένα από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Brescia στην Ιταλία.

Η μελέτη ανακάλυψε μείωση της φαιάς ουσίας, προκαλώντας μεγαλύτερη δυσχέρεια στους ασθενείς (βαθμό αναπηρίας), ακόμη και έξι μήνες μετά την έξοδό τους από το νοσοκομείο.

Η φαιά ουσία είναι ζωτική για την επεξεργασία πληροφοριών από τον εγκέφαλό μας, και οποιαδήποτε ανωμαλία έχει επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο οι νευρώνες λειτουργούν και επικοινωνούν μεταξύ τους. Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neurobiology of Stress, υποδεικνύει ότι η φαιά ουσία στον πρόσθιο λοβό,  θα μπορούσε να αντιπροσωπεύει μια βασική περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην ασθένεια από κοροναϊό, πέρα από τις βλάβες που εμφανίζονται κλινικά, όπως για παράδειγμα το εγκεφαλικό.

Οι ερευνητές ανέλυσαν 120 τομογραφίες ασθενών με νευρολογικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων και 58 με οξεία μορφή COVID-19. Ο Ενρίκο Πρέμι και οι συνεργάτες του από την Μπρέσκια της Ιταλίας, παρείχαν τα δεδομένα για τη μελέτη. Από την πλευρά του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Τζόρτζια, πραγματοποίησαν την μελέτη η Κουαϊκουάι Ντουάν φοιτήτρια στο Ινστιτούτο και ο Βινς Καλχούν διευθυντής του Κέντρου Μεταφραστικής Έρευνας σε Δεδομένα Νευροαπεικόνισης του Ινστιτούτου (TReNDS).

Η Κ. Ντουάν, επεσήμανε ότι η επιστήμη έχει δείξει ότι η δομή του εγκεφάλου επηρεάζει τη λειτουργία του και η μη φυσιολογική απεικόνιση αναδύθηκε ως κύριο χαρακτηριστικό της COVID-19. Προηγούμενες μελέτες εξέταζαν πώς επηρεάζεται ο εγκέφαλος από τη νόσο, βάσει ενός μόνο παράγοντα. Η συγκεκριμένη μελέτη χρησιμοποιεί μια πολυπαραγοντική προσέγγιση βάσει δεδομένων για τη σύνδεση αυτών των αλλαγών με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του COVID-19 (για παράδειγμα πυρετός και έλλειψη οξυγόνου ) και το αποτέλεσμα (επίπεδο αναπηρίας)».

Η ανάλυση έδειξε ότι οι ασθενείς με υψηλότερα επίπεδα αναπηρίας είχαν μικρότερο όγκο φαιάς ουσίας σε όλα τα σημεία του μετωπιαίου λοβού, έξι μήνες μετά την έξοδο από το νοσοκομείο, όταν ελέγχονταν για αγγειακές παθήσεις του εγκεφάλου. Ο όγκος της φαιάς ουσίας σε αυτήν την περιοχή μειώθηκε επίσης σημαντικά σε ασθενείς που έλαβαν θεραπεία με οξυγόνο σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν έλαβαν θεραπεία με οξυγόνο. Οι ασθενείς με πυρετό είχαν σημαντική μείωση του όγκου της φαιάς ουσίας στην κατώτερη και μεσαία κροταφική έλικα και στην ατρακτοειδή έλικα σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς πυρετό. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το COVID-19 μπορεί να επηρεάσει το μετωπιαίο-χρονικό δίκτυο μέσω του πυρετού ή της έλλειψης οξυγόνου.

Μειωμένη φαιά ουσία στις μετωπικές έλικες εμφανίζεται επίσης σε ασθενείς με σύγχυση σε σύγκριση με ασθενείς χωρίς σύγχυση. Αυτό υπονοεί ότι οι αλλαγές της φαιάς ουσίας στην μετωπική περιοχή του εγκεφάλου μπορεί να υποκρύπτουν τις διαταραχές της διάθεσης που συνήθως εμφανίζονται από ασθενείς με COVID-19.

«Οι νευρολογικές επιπλοκές τεκμηριώνονται όλο και περισσότερο για ασθενείς με COVID-19», δήλωσε ο Vince Calhoun, επικεφαλής της μελέτης, διευθυντής του TReNDS και διακεκριμένος Καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Πολιτείας της Georgia.

«Μείωση της φαιάς ουσίας εμφανίζεται και σε άλλες διαταραχές της διάθεσης όπως η σχιζοφρένεια και πιθανότατα σχετίζεται με τον τρόπο που η φαιά ουσία επηρεάζει τη λειτουργία των νευρώνων».

Τα ευρήματα της μελέτης δείχνουν ότι οι αλλαγές στο δίκτυο των μετοπικών-κροταφικών λοβών θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως βιοδείκτες για τον προσδιορισμό της πιθανής πρόγνωσης του COVID-19 ή την αξιολόγηση των θεραπευτικών επιλογών για την ασθένεια.

Προοπτικά, οι ερευνητές ελπίζουν να επαναλάβουν τη μελέτη σε μεγαλύτερο μέγεθος δείγματος που περιλαμβάνει πολλούς τύπους απεικόνισης εγκεφάλου εγκεφαλικών σαρώσεων και διαφορετικούς πληθυσμούς ασθενών με COVID-19.