Η έννοια της «σύνδεσης νου-σώματος» έχει εδραιωθεί χάρη στην ολοένα αυξανόμενη έρευνα που δείχνει ότι η ψυχική ευεξία ενός ατόμου έχει πραγματικές, μετρήσιμες επιπτώσεις στη σωματική του υγεία.

Οι έρευνες αυτές κυμαίνονται από την ανάδειξη του άγχους ως παράγοντα κινδύνου για καρδιακές παθήσεις μέχρι την ανακάλυψη των σημαντικών επιπτώσεων που μπορούν να έχουν στο σώμα ψυχικές παθήσεις όπως η μείζων καταθλιπτική διαταραχή (ΜΚΔ), οι αγχώδεις διαταραχές ή η διπολική διαταραχή.

Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι η ΜΚΔ αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις. Ταυτόχρονα, αυξάνει τη σοβαρότητα και την πιθανότητα θανάτου από καρδιακές παθήσεις, όπως εξηγείται σε έρευνα στο Nature Reviews Cardiology.

Διαβάστε επίσης: Αντιγήρανση στο… πιάτο: 7 τροφές για να δείχνετε νεότεροι

Η νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ψυχιατρικής στο Παρίσι, δείχνει ότι τα άτομα με ιστορικό ψυχικών παθήσεων έχουν σημάδια που δείχνουν ότι το σώμα τους φαίνεται μεγαλύτερο από την πραγματική τους ηλικία.

Τα άτομα με καταστάσεις ψυχικής υγείας είναι σωματικά μεγαλύτερα από την ηλικία τους

Υπάρχει και ένας άλλος τρόπος να συζητάμε για την ηλικία εκτός από τη χρονολογική μέθοδο: η βιολογική ηλικία, που αναφέρεται επίσης ως λειτουργική ηλικία.

Η ιδέα πίσω από τη βιολογική ηλικία είναι ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στην αλλαγή του σώματός σας με την πάροδο του χρόνου, εκτός από τον αριθμό των ετών που έχετε ζήσει, όπως η γενετική, οι συνήθειες του τρόπου ζωής και το αν έχετε οποιεσδήποτε παθήσεις υγείας.

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για τη μέτρηση της βιολογικής ηλικίας, όπως η μέτρηση των αλλαγών στο DNA σας ή η μέτρηση ορισμένων ουσιών στο αίμα που αλλάζουν καθώς μεγαλώνετε.

Στην προαναφερθείσα νέα μελέτη, οι ερευνητές εκτίμησαν τη βιολογική ηλικία αναλύοντας δεδομένα για 168 δείκτες στο αίμα από σχεδόν 111.000 άτομα της στο Ηνωμένο Βασίλειο. Στη συνέχεια, συνέκριναν τις πληροφορίες μεταξύ ατόμων με ή χωρίς ψυχικές παθήσεις, όπως διαταραχές της διάθεσης και αγχώδεις διαταραχές.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα άτομα με ιστορικό ψυχικών διαταραχών έχουν ένα προφίλ δεικτών αίματος παρόμοιο με εκείνο των ατόμων που είναι μεγαλύτερα από αυτούς.

Με άλλα λόγια, η βιολογική τους ηλικία κατά μέσο όρο φάνηκε να είναι μεγαλύτερη από τη χρονολογική τους ηλικία, εξήγησε ο επικεφαλής ερευνητής, Τζούλιαν Ματζ, PhD, ο οποίος είναι μεταδιδακτορικός ερευνητικός συνεργάτης του Κέντρου Κοινωνικής, Γενετικής και Αναπτυξιακής Ψυχιατρικής στο King’s College του Λονδίνου στην Αγγλία, σε δελτίο Τύπου.

Τα άτομα με καταστάσεις ψυχικής υγείας έχουν συχνά μικρότερη διάρκεια ζωής

Εκτός από αυτούς τους φυσικούς δείκτες της προχωρημένης βιολογικής ηλικίας, μια μεγάλη βάση δεδομένων καταδεικνύει επίσης διάφορα κλινικά σημάδια επιταχυνόμενης γήρανσης. Το χάσμα στη διάρκεια ζωής μεταξύ των ατόμων με χρόνιες ψυχικές διαταραχές και εκείνων που δεν πάσχουν από αυτές έχει εκτιμηθεί ότι είναι πολύ μεγαλύτερο από δύο χρόνια.

Μια μελέτη παρατήρησης στο Psychological Medicine διαπίστωσε ότι χάθηκαν κατά μέσο όρο 14,5 χρόνια στους άνδρες και 13,2 χρόνια στις γυναίκες που διαγνώστηκαν είτε με σχιζοφρένεια είτε με διπολική διαταραχή.

Τι είναι αυτό που επιταχύνει τη γήρανση;

Οι επικίνδυνες συμπεριφορές, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ουσιών και της αυτοτραυματικής συμπεριφοράς, μπορεί να ευθύνονται για ένα μέρος αυτών των πρόωρων θανάτων.

Όμως, μια ολοκληρωμένη έκθεση που δημοσιεύθηκε το 2019 στην επιθεώρηση The Lancet Psychiatry εκτιμά ότι η πλειονότητα οφείλεται στην πραγματικότητα σε φυσικά αίτια, όπως ο αυξημένος κίνδυνος σωματικών ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.

Για παράδειγμα, τα άτομα με διαγνώσεις σε όλο το φάσμα των διαταραχών ψυχικής υγείας εμφανίζουν 1,4- έως 2 φορές αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και διαβήτη, σύμφωνα με την έκθεση.

Όταν οι συγγραφείς εξέτασαν μόνο τη ΜΚΔ, βρήκαν 40% υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη ή παχυσαρκίας σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

Όπως εξηγείται σε μια ανασκόπηση στο Cells, η φλεγμονή που προκαλείται από τη ΜΔΣ θα μπορούσε να εξηγήσει τουλάχιστον ένα μέρος της αύξησης των ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία και την επιτάχυνση της βιολογικής ηλικίας.

Τα άτομα με ψυχικές διαταραχές είναι πιο πιθανό να έχουν βιώσει τραύματα στην πρώιμη παιδική ηλικία, να ακολουθούν συνήθειες που βλάπτουν την υγεία (όπως η μεγαλύτερη καθιστική ζωή και η χαμηλότερης ποιότητας διατροφή) και να βιώνουν μεγαλύτερο συνολικό καθημερινό στρες.