Όταν μιλάμε για χρόνιο πόνο, το μυαλό πηγαίνει συνήθως σε σωματικά συμπτώματα και φαρμακευτικές θεραπείες. Ωστόσο, μια νέα προσέγγιση από την Αυστραλία έρχεται να προτείνει κάτι εντελώς διαφορετικό: η διαχείριση των συναισθημάτων μπορεί να είναι το «κλειδί» για την ανακούφιση από τον πόνο που διαρκεί μήνες ή και χρόνια.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας, το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και το Neuroscience Research Australia (NeuRA), η εκπαίδευση του εγκεφάλου στο να περιορίζει τα αρνητικά συναισθήματα και να ενισχύει τα θετικά μπορεί να μειώσει τον χρόνιο πόνο και να βελτιώσει τη συνολική ψυχική ευημερία των ασθενών.
Ένας φαύλος κύκλος με πόνο και άγχος
Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA Network Open περιλάμβανε 89 συμμετέχοντες από όλη την Αυστραλία, ηλικίας 26 έως 77 ετών, οι οποίοι υπέφεραν από χρόνιο πόνο. Πολλοί ανέφεραν ότι ο πόνος τους επιδεινώνεται σε περιόδους αυξημένου άγχους ή συναισθηματικής πίεσης.
Κι αυτό δεν είναι τυχαίο: προηγούμενη μελέτη του 2021 είχε δείξει ότι ο χρόνιος πόνος μπορεί να προκαλέσει μείωση του GABA – ενός νευροδιαβιβαστή που ηρεμεί τα νευρικά κυκλώματα – στον προμετωπιαίο φλοιό, την περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη ρύθμιση των συναισθημάτων.
Οι ερευνητές θεώρησαν ότι αν καταφέρουν να «ηρεμήσουν» τον εγκέφαλο μέσω συναισθηματικής ρύθμισης, ίσως να μπορέσουν να περιορίσουν και τον ίδιο τον πόνο.
Ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα που εστιάζει στον νου
Το πρόγραμμα «Θεραπεία Πόνου και Συναισθημάτων» (Pain and Emotion Therapy) διήρκεσε εννέα εβδομάδες και περιλάμβανε:
-
Οκτώ εβδομαδιαίες ομαδικές συνεδρίες μέσω Zoom,
-
ένα συνοδευτικό εγχειρίδιο με πληροφορίες και ασκήσεις,
-
και μια εφαρμογή για κινητά που παρείχε καθοδήγηση στη διαχείριση συναισθημάτων.
Σκοπός του ήταν η ανάπτυξη ενσυνειδητότητας, η εκμάθηση τεχνικών συναισθηματικής ρύθμισης και η ενίσχυση της ψυχικής ανθεκτικότητας.
Η ομάδα, υπό την καθοδήγηση της καθηγήτριας Σύλβια Γκάστιν και της δρος Νελ Νόρμαν-Νοτ, πραγματοποίησε μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα του νέου προγράμματος με εκείνα της καθιερωμένης θεραπείας για τον πόνο.
Καλύτερος ύπνος, χωρίς πόνο
Μετά το τέλος του προγράμματος και ξανά στους έξι μήνες, οι συμμετέχοντες στην καινοτόμο θεραπεία παρουσίασαν:
-
Σημαντική βελτίωση στη ρύθμιση των συναισθημάτων
-
Μείωση στην ένταση του πόνου
-
Καλύτερη ποιότητα ύπνου
-
Λιγότερη εξάρτηση από φαρμακευτικές αγωγές
Μια από τις συμμετέχουσες ανέφερε ότι το πρόγραμμα ήταν πιο εύκολο να ενσωματωθεί στην καθημερινότητά της σε σχέση με άλλες προσεγγίσεις, ενώ μια άλλη κατάφερε να μειώσει τη χρήση μορφίνης και να νιώσει περισσότερη ενέργεια.
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον της θεραπείας;
Αν και τα πρώτα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα, η μελέτη βασίστηκε σε μικρό δείγμα. Για αυτόν τον λόγο, οι ερευνητές σχεδιάζουν να επεκτείνουν το πρόγραμμα σε μεγαλύτερο πληθυσμό, με νέα φάση να ξεκινά το 2026. Το θετικό είναι ότι το πρόγραμμα είναι εξ ολοκλήρου διαδικτυακό, γεγονός που το καθιστά προσβάσιμο σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές.
Αν τελικά η προσέγγιση αποδειχθεί αποτελεσματική σε ευρεία κλίμακα, μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που προσεγγίζουμε τον χρόνιο πόνο – προσφέροντας ουσιαστική ανακούφιση σε εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.
