Η αγάπη προς τον εαυτό μας και η πίστη στην προσωπική μας αξία είναι θεμελιώδεις για μια γεμάτη ζωή. Μπορεί να μην το συνειδητοποιούμε ή να υποτιμάμε τις δυνάμεις και τα ταλέντα μας, μπορεί η ανασφάλεια και το άγχος να μας κάνουν να χάνουμε την ουσία. Καιρός να κάνουμε κάτι για εμάς, καιρός να «καλλιεργήσουμε»την αυτοαξία μας!
Αυτοαξία, ο ορισμός
Η αυτοαξία, δηλαδή η αίσθηση που έχουμε για τον εαυτό μας και τη μοναδικότητά μας σε γενική βάση, επηρεάζει την καθημερινότητά μας, αφού αγγίζει όλα τα πεδία της ζωής μας, τον τρόπο που προσεγγίζουμε τις σχέσεις, την ολοκλήρωση των καθηκόντων, την αντιμετώπιση προκλήσεων, αλλά και τη γενικότερη ψυχική μας υγεία.
Διαφέρει από την αυτοεκτίμηση, αφού η αυτοεκτίμηση εξαρτάται από εξωτερικά κριτήρια επιτυχίας, ενώ η αυτοαξία πηγάζει από μέσα μας. Με την αυτοαξία έρχεται μια εσωτερική αίσθηση αξίας που δημιουργεί τη βάση για να «ανθίσουμε».
Αυτοαξία και ρίζες
Στη δεκαετία του 1960, ο Aaron Beck ανέπτυξε την έννοια του συστήματος βασικών πεποιθήσεων, το οποίο αργότερα ενσωματώθηκε στη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία. Με βάση τη θεωρία του, η αίσθηση της αξίας αρχίζει να διαμορφώνεται νωρίς.
Σύμφωνα με έρευνα που έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό Medical News Today, ως παιδιά, εσωτερικεύουμε ένα σύστημα βασικών πεποιθήσεων για τον εαυτό μας, που γίνεται κεντρικό για τη συνολική ικανοποίηση που λαμβάνουμε από τη ζωή, την αλληλεπίδραση με τον κόσμο και την ψυχική μας υγεία.
Οι βασικές πεποιθήσεις που αναπτύσσουμε και κουβαλάμε για μια ζωή μπορεί να είναι φράσεις όπως «δεν είμαι αρκετά καλός» ή «είμαι τεμπέλης». Ένα τέτοιο σύστημα πεποιθήσεων το πιθανότερο είναι να έχει αρνητικές συνέπειες σε πολλούς τομείς της ζωής μας. Η αναγνώριση αυτού μπορεί να εμπνεύσει ελπίδα για αλλαγή και μεγαλύτερη αγάπη προς τον εαυτό μας.
6 tips για βελτιωμένη αυτοαξία
Παρακάτω 6 στρατηγικές που αν ακολουθηθούν είναι δυνατόν να βελτιωθεί η αίσθηση της αυτοαξίας μας:
Γνώρισε τις δυνάμεις σου
Πάρτε τον χρόνο σας και αξιολογήστε τι σας αρέσει να κάνετε. Έπειτα ασχοληθείτε ουσιαστικά με αυτό και αναγνωρίστε την αξία σας μέσα από αυτό. Μπορεί να σχετίζεται με τη δουλειά, μπορεί και όχι.
Αντάμειψε τον εαυτό σου
Όταν ολοκληρώνετε ένα στόχο, είτε στη δουλειά είτε εκτός, επιβραβεύστε τον εαυτό σας για την προσπάθειά σας. Μην περιμένετε να σας επαινέσουν άλλοι για να αναγνωρίσετε την αξία σας. Μπορείτε να σημειώνετε τις επιβεβαιώσεις προς τον εαυτό σας ή να γιορτάζετε την επιτυχία σας με μικρές, ουσιαστικές ανταμοιβές.
Συμπόνοια και αυτοαξία
Ο εγκέφαλός σας πάντα σας ακούει. Αν μιλάτε στον εαυτό σας με κριτικό ή υποτιμητικό τρόπο, έτσι θα μάθει και εκείνος να σας αντιμετωπίζει. Θα μιλούσατε σε κάποιον άλλο άνθρωπο με αυτόν τον τρόπο; Αν όχι, μήπως να σκεφτείτε να σας μιλήσετε με περισσότερη καλοσύνη και ενθάρρυνση;
Απόφυγε τη «σκληρή» σκέψη
Αποφύγετε λέξεις όπως «πρέπει» ή «οφείλω» που υποδηλώνουν μία μόνο σωστή επιλογή, μιας και σε αυτή τη ζωή, που οι επιλογές είναι πάρα πολλές, είναι κρίμα να εγκλωβίζεστε σε τέτοιες αυστηρές απόψεις.
Το ουδέτερο δεν είναι… αρνητικό
Δυστυχώς ο εγκέφαλός μας εστιάζει περισσότερο στα αρνητικά παρά στα θετικά. Γι’ αυτό, προσέχετε να μην αναζητάτε μόνο σχόλια που επιβεβαιώνουν τις αρνητικές σας πεποιθήσεις. Επίσης, πολλές φορές παίρνουμε ουδέτερες δηλώσεις και τις βάζουμε στην κατηγορία των αρνητικών. Θυμηθείτε ότι το ουδέτερο είναι απλά… ουδέτερο.
Κύριος ή δευτερεύων χαρακτήρας;
Είστε ο κύριος χαρακτήρας της ζωής σας; Έχετε αναρωτηθεί ποτέ; Με την αυτοαξία αναγνωρίζουμε ότι πρέπει να είμαστε πρωταγωνιστές στην ιστορία της ζωής μας. Είναι σημαντικό να αξιολογείτε αν και πότε χρειάζεται να βάζετε τις ανάγκες και τα όνειρα των άλλων πάνω από τα δικά σας. Πολλές φορές, αυτό που χρειάζεται πραγματικά είναι να ακολουθείτε τον δρόμο της καρδιάς σας.