Όλα με μέτρο, συνηθίζουμε να λέμε και όπως όλα δείχνουν μάλλον ισχύει και για την γυμναστική. Νέα επιστημονική μελέτη από την Κίνα, με σχεδόν 17.000 συμμετέχοντες, αποκαλύπτει ότι τόσο τα πολύ χαμηλά όσο και τα υπερβολικά υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας μπορεί να γερνούν πρόωρα τον εγκέφαλο.

Η μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Health Data Science, επισημαίνει ότι τόσο οι «λάτρεις του καναπέ» όσο και οι λάτρεις της ιδιαίτερα έντονης γυμναστικής παρουσίασαν ενδείξεις επιταχυνόμενης γήρανσης του εγκεφάλου σε σύγκριση με όσους ασκούνταν με μέτρο.

Χρησιμοποιώντας προηγμένη απεικόνιση του εγκεφάλου και φορητές συσκευές παρακολούθησης της φυσικής κατάστασης (tracker), οι ερευνητές ανακάλυψαν αυτό που αποκαλούν σχέση σχήματος «U» μεταξύ της φυσικής δραστηριότητας και της υγείας του εγκεφάλου, που σημαίνει ότι τα οφέλη για τον εγκέφαλο κορυφώνονται κάπου στη μέση και όχι στα άκρα.

Γυμναστική & εγκέφαλος

Για να φτάσουν σε αυτά τα συμπεράσματα, η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής επιστήμονες του Hangzhou Normal University στην Κίνα, χρησιμοποίησε δεδομένα από τη UK Biobank και ανέλυσαν εγκεφαλικές σαρώσεις και δεδομένα από tracker φυσικής δραστηριότητες από 16.972 ενήλικες ηλικίας 37 έως 73 ετών, με μέση ηλικία τα 62 έτη. Περίπου το 55% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες και η συντριπτική πλειοψηφία (97,6%) ήταν λευκοί.

Για να προσδιορίσουν την «ηλικία του εγκεφάλου», οι ερευνητές τροφοδότησαν πάνω από 1.400 διαφορετικές εγκεφαλικές μετρήσεις σε έναν προηγμένο αλγόριθμο. Αυτό το σύστημα τεχνητής νοημοσύνης έμαθε να προβλέπει τη χρονολογική ηλικία κάποιου με βάση αποκλειστικά τη δομή του εγκεφάλου του. Όταν η προβλεπόμενη «ηλικία του εγκεφάλου» ήταν υψηλότερη από την πραγματική ηλικία κάποιου, υποδήλωνε επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου.

Οι συμμετέχοντες στη μελέτη φορούσαν επιταχυνσιόμετρα καρπού, συσκευές παρόμοιες με τα trackers άσκησης, για επτά συνεχόμενες ημέρες για να μετρήσουν αντικειμενικά τη σωματική τους δραστηριότητα. Οι συσκευές παρακολουθούσαν τα πάντα, από ήπιες δραστηριότητες όπως το απλό περπάτημα μέχρι έντονη άσκηση όπως το τρέξιμο ή προπονήσεις υψηλής έντασης.

Η χρυσή τομή

Τα ευρήματα αποκάλυψαν ένα ενδιαφέρον μοτίβο σε όλους τους τύπους σωματικής δραστηριότητας. Οι ερευνητές εξετάζοντας την ελαφριά, τη μέτρια και την έντονη γυμναστική, βρήκαν την ίδια καμπύλη σχήματος U: Οι άνθρωποι που έκαναν πολύ λίγη δραστηριότητα εμφάνιζαν σημάδια γήρανσης του εγκεφάλου, εκείνοι που έκαναν μέτρια ποσότητα φάνηκαν να έχουν τους νεότερους εγκεφάλους και εκείνοι που ασκούνταν υπερβολικά εμφάνιζαν επίσης επιταχυνόμενη γήρανση.

Τα μέσα εβδομαδιαία επίπεδα δραστηριότητας ήταν περίπου 34 ώρες ήπιας δραστηριότητας (όπως αργό περπάτημα), 7,7 ώρες μέτριας δραστηριότητας (όπως γρήγορο περπάτημα) και μόλις 20 λεπτά έντονης δραστηριότητας (όπως τρέξιμο ή έντονα αθλήματα). Οι άνθρωποι στα υψηλότερα τεταρτημόρια δραστηριότητας ήταν σημαντικά πιο δραστήριοι από αυτές τις μέσες τιμές, ενώ εκείνοι στα χαμηλότερα τεταρτημόρια έκαναν πολύ λιγότερη γυμναστική.

Οι διαφορές στην ηλικία του εγκεφάλου ήταν μέτριες αλλά στατιστικά σημαντικές, σύμφωνα με τους ερευνητές. Αν και οι απόλυτες διαφορές ήταν μικρές, θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν σημασία για τη μακροπρόθεσμη γνωστική υγεία, ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι η γήρανση του εγκεφάλου συνδέεται με διάφορες γνωστικές διαταραχές.