Μπορεί η στοματική υγεία να αποκαλύπτει στοιχεία για την ψυχική μας κατάσταση; Νέα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως ναι. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU), η κατάθλιψη ενδέχεται να σχετίζεται με τη μειωμένη ποικιλομορφία των βακτηρίων που υπάρχουν στο στόμα.
Το ανθρώπινο στόμα φιλοξενεί από 500 δισεκατομμύρια έως και 1 τρισεκατομμύριο βακτήρια, καθιστώντας το τη δεύτερη μεγαλύτερη μικροβιακή κοινότητα στο σώμα μας — μετά το έντερο. Όπως φαίνεται, αυτή η μικροβιακή ισορροπία δεν επηρεάζει μόνο τη στοματική υγεία, αλλά ίσως και τη διάθεση.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMC Oral Health, ανέλυσε δεδομένα από πάνω από 15.000 ενήλικες. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια σχετικά με συμπτώματα κατάθλιψης, ενώ ταυτόχρονα παρείχαν δείγματα σάλιου, τα οποία υποβλήθηκαν σε γονιδιωματική ανάλυση για την καταγραφή της βακτηριακής ποικιλομορφίας.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όσοι είχαν λιγότερη ποικιλομορφία βακτηρίων στο στόμα εμφάνιζαν περισσότερα συμπτώματα κατάθλιψης.
Η επικεφαλής της μελέτης, Δρ. Μπέι Γου, από το NYU Rory Meyers College of Nursing, εξηγεί: «Πιθανώς το στοματικό μικροβίωμα επηρεάζει τα συμπτώματα της κατάθλιψης μέσω φλεγμονωδών μηχανισμών ή μεταβολών στο ανοσοποιητικό σύστημα. Από την άλλη, η ίδια η κατάθλιψη μπορεί να οδηγεί σε αλλαγές όπως η κακή στοματική υγιεινή, οι διαφορετικές διατροφικές συνήθειες, το κάπνισμα ή η χρήση φαρμάκων – όλοι αυτοί οι παράγοντες επηρεάζουν το μικροβίωμα του στόματος».
Μια πολύπλοκη, αμφίδρομη σχέση
Οι ερευνητές τονίζουν ότι προς το παρόν δεν είναι ξεκάθαρο αν το μικροβίωμα επηρεάζει την ψυχική υγεία ή αν η ψυχική κατάσταση επηρεάζει το μικροβίωμα ή αν πρόκειται για μια αμφίδρομη, συμβιωτική σχέση.
Ωστόσο, οι επιστήμονες παρατηρούν ότι παράγοντες όπως το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και η στοματική υγιεινή φαίνεται να μεσολαβούν σε αυτή τη σύνδεση, καθώς τροποποιούν τη σύνθεση των βακτηρίων στο στόμα.
Μάλιστα, τα ίδια τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης μπορεί να έχουν συνέπειες στη στοματική υγεία, μειώνοντας την παραγωγή σάλιου και αλλάζοντας το μικροπεριβάλλον του στόματος.
Δεν είναι μόνο τα μικρόβια στο στόμα, είναι και στο έντερο
Πρόσφατες έρευνες έχουν ήδη δείξει ότι το εντερικό μικροβίωμα σχετίζεται με την ψυχική υγεία και τις διαταραχές διάθεσης. Η νέα αυτή μελέτη έρχεται να επεκτείνει τη συζήτηση, στρέφοντας την προσοχή στο στόμα ως πιθανό «καθρέφτη» της ψυχολογικής μας κατάστασης.
«Μια καλύτερη κατανόηση της σχέσης μεταξύ του στοματικού μικροβιώματος και της κατάθλιψης θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάπτυξη νέων βιοδεικτών ή ακόμα και νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων για τις διαταραχές της διάθεσης», αναφέρει η Δρ. Γου.
Τι σημαίνει αυτό για εμάς;
Η μελέτη δεν προσφέρει ακόμη οριστικές απαντήσεις, αλλά υπογραμμίζει τη σημασία της ολιστικής προσέγγισης στην υγεία. Η φροντίδα του στόματος και η καλή στοματική υγιεινή ίσως να παίζουν πολύ πιο σημαντικό ρόλο από όσο πιστεύαμε, όχι μόνο για την αποφυγή τερηδόνας, αλλά και για την ψυχολογική μας κατάσταση.
