Η επανάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης βρίσκεται σε εξέλιξη, με τις επιπτώσεις της νέας τεχνολογίας να γίνονται γρήγορα αισθητές, ιδίως για την Gen Z.
Γεννημένη μεταξύ 1997 και 2012, η Gen Z αναμένεται να αποτελέσει περίπου το 30% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού, σύμφωνα με το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας των ΗΠΑ. Αλλά το εργασιακό τοπίο στο οποίο εισέρχονται αλλάζει γρήγορα.
Σύμφωνα με μια έρευνα της YouGov από τον Μάρτιο του 2025, η πλειοψηφία των Αμερικανών (56%) χρησιμοποιεί εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης και το 28% χρησιμοποιεί εργαλεία ΑΙ εβδομαδιαίως, ενώ μια πρόσφατη μελέτη της KPMG διαπίστωσε ότι το 66% των ανθρώπων χρησιμοποιεί τακτικά την Τεχνητή Νοημοσύνη. Μια επίπτωση της ΑΙ είναι ότι είναι έτοιμη να «κόψει» τις θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου (entry-level), πράγμα που σημαίνει ότι σύντομα ίσως να μην υπάρχουν καθόλου.
Θα χαθούν όντως οι θέσεις εργασίας;
Εκατομμύρια φοιτητές θα αποφοιτήσουν αυτή την άνοιξη. Αλλά το κλίμα καθώς το κάνουν αυτό μπορεί να είναι ανησυχητικό, καθώς οι ειδικοί συνεχίζουν να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τη μείωση των θέσεων εργασίας entry-level.
Ο Ανίς Ράμαν, υπεύθυνος οικονομικών ευκαιριών του LinkedIn, παρομοίασε τη μετατόπιση με την πτώση της εργοστασιακής παραγωγής στις αρχές της δεκαετίας του 1980 σε άρθρο του στους New York Times, ενώ μια έκθεση του Signalfire ανέφερε ότι οι θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου «καταρρέουν» και ότι μια «αλλαγή στις προσλήψεις από γενιά σε γενιά αφήνει πίσω τους νέους πτυχιούχους».
Γιατί, λοιπόν, οι θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου πλήττονται σκληρά από την Τεχνητή Νοημοσύνη; «Οι θέσεις εργασίας entry-level τείνουν να περιλαμβάνουν καθήκοντα ρουτίνας, σαφώς καθορισμένα – ακριβώς το είδος της εργασίας που τα σημερινά συστήματα AI είναι καταλληλότερα για να αυτοματοποιήσουν», δήλωσε στο Newsweek η καθηγήτρια Ντανιέλα Ρους, διευθύντρια του Εργαστηρίου Επιστήμης Υπολογιστών και Τεχνητής Νοημοσύνης στο MIT.
Η Κέρι Μεσροπόβ, ιδρύτρια της Spring Talent Development, μοιράστηκε παρόμοια άποψη. Όπως είπε: «Η Τεχνητή Νοημοσύνη αναδιαμορφώνει ραγδαία τις θέσεις εργασίας εισαγωγικού επιπέδου, αυτοματοποιώντας επαναλαμβανόμενες εργασίες, εξορθολογίζοντας τις ροές εργασίας και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εξαλείφοντας εντελώς τους ρόλους».
Η Μεσροπόβ δήλωσε ότι αυτό το τεχνολογικό άλμα θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε μια εργασία που είναι πιο στρατηγική και πιο ελκυστική. Αλλά «αφαιρεί επίσης πολλές από τις διαμορφωτικές, σιωπηρές εμπειρίες οικοδόμησης γνώσεων που διαμόρφωναν προηγουμένως την ανάπτυξη της πρώιμης σταδιοδρομίας».
Ένα μεταβαλλόμενο εργασιακό κλίμα
Το Newsweek μίλησε επίσης με τον Τζος Μπέρσιν, παγκόσμιο αναλυτή του κλάδου και διευθύνοντα σύμβουλο της The Josh Bersin Company. Ο Μπέρσιν δήλωσε ότι οι θέσεις εργασίας entry-level δεν πρόκειται να εξαφανιστούν. Ωστόσο, ο επαγγελματικός χώρος αλλάζει.
«Οι προσλήψεις entry-level έχουν μειωθεί», τόνισε, αλλά είπε ότι αυτό οφείλεται «σε μεγάλο βαθμό στην οικονομία».
Και οι οικονομικές ανησυχίες είναι μεγάλες. Η οικονομική ατζέντα του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ιδίως η επιβολή δασμών σε δεκάδες αμερικανικούς εμπορικούς εταίρους, έχει προκαλέσει φόβους ότι η οικονομία θα οδηγηθεί σε ύφεση, η οποία θα χαρακτηρίζεται από αδύναμη ανάπτυξη, απώλειες θέσεων εργασίας και περαιτέρω πληθωρισμό.
Δεν είναι το πιο εύκολο περιβάλλον για τους νέους ανθρώπους που αποφοιτούν. Ωστόσο, ο Μπέρσιν υποστήριξε ότι οι μεγάλες εταιρείες με τις οποίες μιλάει του λένε ότι, στην πραγματικότητα, προσλαμβάνουν αποφοίτους κολεγίων για δύο βασικούς λόγους. Μέρος του λόγου για τον οποίο οι εταιρείες έχουν ρόλους entry-level είναι για να «χτίσουν έναν αγωγό ταλέντων», επισημαίνοντας τους νεότερους ανθρώπους ως «υποψήφιους για μελλοντική ανάπτυξη».
Ο Μπέρσιν παρομοίασε την αλλαγή που σημειώνεται με την ψηφιακή επανάσταση της δεκαετίας του 2000.
«Οι μεγάλοι εργοδότες πετυχαίνουν διατηρώντας τους εργαζόμενους και εξελίσσοντάς τους σε ηγέτες», δήλωσε ο Μπέρσιν.
Και, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ο χώρος εργασίας μεταμορφώνεται από τις νέες τεχνολογίες. Ο Μπέρσιν παρομοίασε την αλλαγή που σημειώνεται με την ψηφιακή επανάσταση της δεκαετίας του 2000 και δήλωσε: «Όπως συμβαίνει με όλες τις τεχνολογικές εξελίξεις, η επανάσταση της ΑΙ δημιουργεί πολλές νέες σταδιοδρομίες», όπως «η κατασκευή συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης, η διαχείριση δεδομένων ΑΙ, η εκπαίδευση και η διαχείριση πλατφορμών ΑΙ και στη συνέχεια οι θέσεις εργασίας υψηλότερου επιπέδου της «αξιοποίησης» και χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης σε εργασίες νομικές, ανθρώπινου δυναμικού, σχεδιασμού, πωλήσεων και δημιουργικές».
Για την Ρους, πρόκειται για εξέλιξη. «Αντί να εξαλείψει την ανάγκη για τους επαγγελματίες που έχουν ξεκινήσει την επαγγελματική τους σταδιοδρομία, η Τεχνητή Νοημοσύνη μετατοπίζει τη φύση της συνεισφοράς τους», είπε, προσθέτοντας: «Χρειαζόμαστε ακόμα ανθρώπους για να κατανοήσουμε πώς λειτουργούν αυτά τα συστήματα, να τα προσαρμόσουμε σε συγκεκριμένα πλαίσια, να αντιμετωπίσουμε απρόσμενες συμπεριφορές και να δημιουργήσουμε την επόμενη γενιά εργαλείων».
«Χρειαζόμαστε έναν ισχυρό αγωγό ταλέντων που ξεκινά με ρόλους εισαγωγικού επιπέδου, πρακτική άσκηση και ευκαιρίες πρακτικής μάθησης», δήλωσε η Ρους. «Αυτές οι πρώιμες εμπειρίες παραμένουν βασικά σκαλοπάτια, βοηθώντας τους ανθρώπους να αποκτήσουν τεχνική αυτοπεποίθηση, ευχέρεια στον τομέα και δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. Και σύντομα, οι δεξιότητες που θα αναζητούν οι εταιρείες στους εργαζόμενους εισαγωγικού επιπέδου θα είναι το πόσο καλά μπορούν να αξιοποιήσουν στο έπακρο τα εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης».
Μεγαλώνοντας με την τεχνολογία
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Μαρτίου του YouGov, οι ενήλικες κάτω των 30 ετών είναι πιο πιθανό από τους μεγαλύτερους Αμερικανούς να χρησιμοποιούν εργαλεία AI (76% έναντι 51%) και είναι πιο πιθανό να χρησιμοποιούν AI τουλάχιστον εβδομαδιαίως.
Το Newsweek μίλησε επίσης με την καθηγήτρια Μελίσα Βάλενταϊν, ανώτερη συνεργάτιδα στο Ινστιτούτο Ανθρωποκεντρικής Τεχνητής Νοημοσύνης του Στάνφορντ. Τόνισε πόσο έχει εντρυφήσει στην τεχνολογία η Gen Z. «Οι δεξιότητές τους αλλάζουν», δήλωσε η ίδια. Η Βάλενταϊν είπε ότι όταν έχεις ενσωματώσει την τεχνολογία στη ζωή σου, «είναι ένας διαφορετικός μηχανισμός».
Και σύμφωνα με την ίδια, το βάρος δεν πέφτει στη Gen Z για να καταλάβει πώς να το βελτιστοποιήσει καλύτερα. «Εναπόκειται στις εταιρείες να είναι έτοιμες να καταλάβουν πώς να αξιοποιήσουν τα παιδιά που είναι τόσο καλά στην τεχνολογία».
Η Βάλενταϊν μοιράστηκε ένα πραγματικό παράδειγμα για αυτό, εξηγώντας ότι είχε έναν νεαρό άνδρα στην ομάδα της, ο οποίος ήταν «ψηφιακά μυημένος».
Η Ρους το επανέλαβε αυτό. «Το πλεονέκτημα που έχει η γενιά Z είναι ότι είναι «ψηφιακοί ιθαγενείς». Είναι σε θέση να εργαστούν παράλληλα με την Τεχνητή Νοημοσύνη, όχι σε αντίθεση με αυτήν», τόνισε. «Οι νέοι σήμερα χρησιμοποιούν την ΑΙ για να λύσουν προβλήματα και ακόμη και να διασκεδάσουν δημιουργώντας ιστορίες και εικόνες».
Δεν είναι λοιπόν απλώς μια εποχή των ψηφιακών ιθαγενών, αλλά των «AI natives», σύμφωνα με την Ρους. Η «άνεση της Gen Z με τις ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές τους καθιστά ιδανικούς υποψήφιους για να βοηθήσουν στη διαμόρφωση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιούμε αυτά τα εργαλεία με ηθικό, συμμετοχικό και δημιουργικό τρόπο».
Ένα ασαφές μέλλον
«Υπάρχει ένα αισιόδοξο μονοπάτι: αν ξανασκεφτούμε πώς μοιάζουν οι ρόλοι στις αρχές της σταδιοδρομίας, μπορούμε να σχεδιάσουμε νέα είδη «ράμπας» που συνδυάζουν τη μάθηση με την παραγωγή – όπως μαθητεία μηχανικών με τη βοήθεια της ΑΙ, περιβάλλοντα μάθησης με βάση το έργο και υβριδικές ομάδες ανθρώπου-ΑΙ», δήλωσε η Ρους.
Η Μεσροπόβ ανέφερε ότι οι εναπομείνασες θέσεις εργασίας σε πέντε χρόνια θα απαιτούν «κάτι περισσότερο από τεχνικό ταλέντο».
«Θα απαιτούν συναισθηματική νοημοσύνη, επικοινωνία, προσαρμοστικότητα και κριτική σκέψη», είπε. Η Μεσροπόβ υπογράμμισε τη σημασία της ανάπτυξης αυτών των δεξιοτήτων παράλληλα με την ΑΙ, σημειώνοντας ότι χωρίς αυτό, «η Gen Z θα μείνει πίσω όχι μόνο στο πώς να χρησιμοποιεί την Τεχνητή Νοημοσύνη, αλλά και στο πώς να ηγείται με αυτήν».
Η Βάλενταϊν είπε ότι υπάρχει μια «ευκαιρία για τα επιχειρηματικά μοντέλα να εξελιχθούν και να μετατοπιστούν», ώστε «οι πληροφορίες να είναι πιο εύκολα στα χέρια μας».
«Τι θα γινόταν αν λύναμε τα προβλήματα καλύτερα;» δήλωσε η Βάλενταϊν. «Αυτή είναι η ελπίδα μου. Και πιστεύω ότι είναι εφικτό».
*Από την Βασιλική Δρίβα
