Τα Ιουλιανά του 1965 ήταν η οξύτερη και βαθύτερη κρίση της ελληνικής πολιτικής μετά τον εμφύλιο πόλεμο. Ήταν μια πολιτική κρίση που εξελίχθηκε σε συνταγματική και θεσμική.
Η σύγκρουση αφορούσε τον ρόλο του στρατού, την καρδιά του μετεμφυλιακού πολιτικού συστήματος, και την παρεμβατική πρακτική του στέμματος, ένα θέμα ιστορικής κληρονομιάς και ταυτόχρονα δομής του μετεμφυλιακού συστήματος εξουσίας.
Το στοιχείο που βάρυνε στις εξελίξεις ήταν η καμπή που περνούσε η ελληνική πολιτική από το 1963-1964 και η οποία είχε οδηγήσει στην επικράτηση της Ένωσης Κέντρου. Η εκλογική νίκη του Κέντρου σήμαινε αποδοκιμασία των μετά τον εμφύλιο πόλεμο περιοριστικών πρακτικών αλλά και ισχυρές προσδοκίες για αύξηση του βιοτικού επιπέδου στα αστικά κέντρα και στην ύπαιθρο, καθώς και για κοινωνική άνοδο των λαϊκών στρωμάτων και αλλαγές στην κοινωνική ιεραρχία.
Η κρίση των θεσμών και οι συνθήκες πόλωσης και μαζικής κινητοποίησης οδήγησαν στην κατάρρευση του πολιτικού συστήματος και στο πραξικόπημα που επέβαλε το στρατιωτικό καθεστώς τον Απρίλιο του 1967.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΡΙΖΑΣ
