Οι αμυλοειδείς πλάκες είναι συσσωρεύσεις παραμορφωμένων πρωτεϊνών, που δημιουργούνται στον εγκέφαλο και σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ και άλλες νευροεκφυλιστικές παθήσεις. Αυτές οι πρωτεΐνες παύουν να είναι οι μόνες υπαίτιες για την εμφάνιση των παραπάνω ασθενειών, καθώς έρευνα φέρνει να δεδομένα.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας από το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances, εντοπίστηκαν πάνω από 200 τύποι παραμορφωμένων πρωτεϊνών, οι οποίες ενδέχεται να σχετίζονται με την ηλικιακή γνωστική εξασθένηση.
Τι ξέραμε μέχρι σήμερα
Εδώ και δεκαετίες, η έρευνα για τη νόσο Αλτσχάιμερ επικεντρώνεται στις πρωτεϊνες, οι οποίες δημιουργούν κολλώδεις πλάκες στον εγκέφαλο, σκοτώνουν νευρώνες και επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου. Αυτές είναι οι αμυλοειδείς πλάκες.
Η νέα μελέτη, ωστόσο, υποστηρίζει πως αυτές οι πλάκες δεν λειτουργούν μόνες τους. Τα ευρήματα αυτά ανοίγουν τον δρόμο για την ανακάλυψη νέων θεραπευτικών στόχων και θεραπειών για τον άνθρωπο, με σκοπό την ανακούφιση εκατομμυρίων ηλικιωμένων που πάσχουν από Αλτσχάιμερ, άνοια ή άλλες παθήσεις που επηρεάζουν τη μνήμη και την αυτονομία τους.
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι οι πρωτεΐνες, που μέχρι σήμερα θεωρούνταν οι μόνες υπεύθυνες, είναι μεγάλες, άσχημες και εύκολα ορατές στο μικροσκόπιο, γι’ αυτό και κερδίζουν την προσοχή. Όμως, κατά τη μελέτη, παρατήρησαν εκατοντάδες πρωτεΐνες που διπλώνονται λανθασμένα, χωρίς να σχηματίζουν αμυλοειδείς πλάκες, και παρ’ όλα αυτά φαίνεται να επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Η έρευνα
Για να κατανοήσουν τις μοριακές διαφορές ανάμεσα σε ηλικιωμένους εγκεφάλους με και χωρίς γνωστική εξασθένηση, χρησιμοποίησαν τεστ μνήμης και επίλυσης προβλημάτων. Οι ερευνητές μέτρησαν πάνω από 2.500 είδη πρωτεϊνών στον ιππόκαμπο, το μέρος του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη μνήμη και τη χωρική μάθηση.
Για πρώτη φορά, κατάφεραν να διαπιστώσουν ποιες από αυτές τις πρωτεΐνες ήταν λανθασμένα διπλωμένες και ποιες όχι, διακρίνοντας εκείνες που συνδέονται γενικά με τη γήρανση από εκείνες που σχετίζονται ειδικά με τη γνωστική εξασθένηση.
Περισσότερες από 200 πρωτεΐνες βρέθηκαν παραμορφωμένες στους γνωστικά εξασθενημένους οργανισμούς, ενώ παρέμειναν φυσιολογικές στους υγιείς. Τα αποτελέσματα δείχνουν πως κάποιες από αυτές ίσως συμβάλλουν άμεσα στη γνωστική εξασθένηση.
Οι παραμορφωμένες πρωτεΐνες δεν μπορούν να επιτελέσουν τις απαραίτητες λειτουργίες για το κύτταρο, και έτσι το σώμα διαθέτει ένα σύστημα «επιτήρησης» που τις εντοπίζει και τις καταστρέφει.
Γιατί είναι σημαντικά τα ευρήματα
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε έναν συγγενή ή κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που, μεγαλώνοντας, αδυνατεί να κάνει καθημερινές δραστηριότητες που απαιτούν σκέψη και μνήμη. Το ζήτημα του Αλτσχάιμερ είναι ένα ζήτημα που μας ευαισθητοποιεί όλους. Το να κατανοήσουμε τι ακριβώς συμβαίνει στον εγκέφαλο του ανθρώπου θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερες θεραπείες και τρόπους πρόληψης.
