Τα μάτια… προβλέπουν το έμφραγμα ή το εγκεφαλικό; Πιθανώς, ναι.
Καρδιολόγοι από το πανεπιστήμιο του Νταντί δοκίμασαν λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης σε σαρώσεις ματιών ατόμων με διαβήτη τύπου 2. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν την τεχνητή νοημοσύνη (AI) για να αναλύσουν ψηφιακές φωτογραφίες του αμφιβληστροειδούς – εικόνες από το πίσω μέρος του ματιού που ήδη χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση ορισμένων παθήσεων. Έτσι, κατόρθωσαν να δημιουργήσουν έναν εξατομικευμένο δείκτη κινδύνου για κάθε ασθενή σε λιγότερο από ένα λεπτό. Το τεστ θα μπορούσε στο μέλλον να προσφέρεται παράλληλα με τον έλεγχο αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης, ώστε να εντοπίζονται περισσότερα άτομα με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και να λαμβάνουν έγκαιρα την κατάλληλη θεραπεία.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Δρ Ify Mordi, ερευνητής στο πανεπιστήμιο του Νταντί και καρδιολόγος, δήλωσε:
«Μπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά τα μάτια είναι παράθυρο της καρδιάς. Αν υπάρχει βλάβη ή στένωση στα αιμοφόρα αγγεία στο πίσω μέρος του ματιού, είναι πολύ πιθανό να υπάρχει παρόμοια κατάσταση και βαθύτερα στο σώμα, στα αγγεία που τροφοδοτούν την καρδιά — και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε έμφραγμα ή εγκεφαλικό».
Οι ερευνητές προγραμμάτισαν την τεχνολογία ώστε αρχικά να εντοπίζει προειδοποιητικά σημάδια στις εικόνες, όπως στένωση ή απόφραξη αιμοφόρων αγγείων. Στη συνέχεια, της επέτρεψαν να αναλύει οποιαδήποτε λεπτομέρεια στις φωτογραφίες, όπως το μέγεθος ή η διάταξη των αγγείων, πριν εκπαιδευτεί με 4.200 εικόνες.
Το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης κατάφερε να προβλέψει με 70% ακρίβεια ποιοι άνθρωποι θα παρουσίαζαν σοβαρά καρδιαγγειακά επεισόδια, όπως εγκεφαλικά ή εμφράγματα, μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Ο Δρ Mordi, του οποίου τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Cardiovascular Diabetology, πρόσθεσε:
«Πρόκειται για μια εξέταση ρουτίνας που διαρκεί λιγότερο από ένα λεπτό. Θα μπορούσε να αποτελεί βασικό μέρος της διαδικασίας ελέγχου, μαζί με τη μέτρηση της πίεσης και της χοληστερίνης για τον εντοπισμό των ατόμων που θα ωφελούνταν από φαρμακευτική αγωγή ή αλλαγές στον τρόπο ζωής».
Το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης δοκιμάστηκε σε άτομα με διαβήτη, καθώς υποβάλλονται τακτικά σε οφθαλμολογικές εξετάσεις για την πρόληψη επιπλοκών στα μάτια. Ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν ότι η ανάλυση των αιμοφόρων αγγείων στο μάτι για την αξιολόγηση του καρδιαγγειακού κινδύνου θα μπορούσε να εφαρμοστεί γενικά στον πληθυσμό και όχι μόνο σε διαβητικούς ασθενείς.
«Όσο πιο ακριβής είναι η εκτίμηση του κινδύνου για έμφραγμα ή εγκεφαλικό, τόσο περισσότερες είναι οι ευκαιρίες να τα προλάβουμε»
Ο καθηγητής Bryan Williams, επικεφαλής επιστημονικός και ιατρικός σύμβουλος στο British Heart Foundation, που συνέβαλε στη χρηματοδότηση της μελέτης, επισήμανε:
«Όσο πιο ακριβής είναι η εκτίμηση του κινδύνου για έμφραγμα ή εγκεφαλικό, τόσο περισσότερες είναι οι ευκαιρίες να τα προλάβουμε. Καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η χρήση σαρώσεων του αμφιβληστροειδούς σε συνδυασμό με βασικούς ελέγχους υγείας, θα μπορούσαν να συμβάλουν στη βελτίωση της πρόβλεψης του κινδύνου. Ωστόσο, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να διασφαλιστεί ότι αυτή η ακρίβεια πρόβλεψης είναι σταθερή καθώς και για να αξιολογηθεί αν είναι εφικτό να ενσωματωθούν οι σαρώσεις του αμφιβληστροειδούς στην κλινική πρακτική».
Η Δρ Clare Jonas, υπεύθυνη έρευνας στον οργανισμό Stroke Association, συμπλήρωσε:
«Η ανάλυση δεδομένων υγείας μέσω τεχνητής νοημοσύνης, όπως σε αυτή την περίπτωση με τις σαρώσεις των ματιών, έχει συναρπαστικές δυνατότητες για καλύτερη πρώιμη ανίχνευση, ιδίως για άτομα με διαβήτη που έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο. Τέτοιες εξελίξεις θα μπορούσαν να διευκολύνουν τα άτομα υψηλού κινδύνου να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψουν ένα εγκεφαλικό».
