Μέχρι σήμερα, η διάγνωση της νόσου Πάρκινσον βασιζόταν κυρίως στην παρατήρηση συμπτωμάτων που εμφανίζονται αργά, όταν η βλάβη στον εγκέφαλο έχει ήδη προχωρήσει. Δεν υπάρχει ένα απόλυτα αξιόπιστο, γρήγορο ή εύκολο διαγνωστικό τεστ. Ωστόσο, δύο ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι ίσως αλλάξουν τα δεδομένα.
Ερευνητές από πανεπιστήμια του Μπρίστολ και του Μάντσεστερ υποστηρίζουν ότι οι σκύλοι μπορούν να αναγνωρίσουν τη νόσο του Πάρκινσον μυρίζοντας ένα απλό βαμβακερό επίθεμα με δείγμα από το δέρμα. Η ακρίβεια τους άγγιξε το 80% στην ανίχνευση της νόσου και ξεπέρασε το 90% στον σωστό αποκλεισμό υγιών ατόμων, ποσοστά που ανταγωνίζονται πολλά σύγχρονα ιατρικά τεστ.
Σκύλοι-λαγωνικά στην υπηρεσία της ιατρικής
Η έρευνα ξεκίνησε από μια παρατήρηση: τα άτομα με Πάρκινσον εκκρίνουν διαφορετικά έλαια στο δέρμα τους (σμήγμα), τα οποία έχουν μια χαρακτηριστική οσμή.
Οι ερευνητές πήραν δείγματα σμήγματος από την πλάτη ασθενών και τα χρησιμοποίησαν για να εκπαιδεύσουν 10 σκυλιά. Μόνο 2 πέρασαν όλα τα στάδια της απαιτητικής εκπαίδευσης: ένα Golden Retriever και ένα Labrador-Golden Retriever.
Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Parkinson’s Disease, μετά από σχεδόν έναν χρόνο εντατικής προπόνησης, οι σκύλοι μπόρεσαν να αναγνωρίζουν τη νόσο με μεγάλη ακρίβεια.
Σε διπλά τυφλές δοκιμές (όπου ούτε οι ερευνητές ούτε οι εκπαιδευτές γνώριζαν ποια δείγματα ήταν από ασθενείς), οι σκύλοι αναγνώρισαν σωστά:
- Το 70–80% των ατόμων με Πάρκινσον (ευαισθησία)
- Το 90–98% των υγιών ατόμων (ειδικότητα)
Οι αριθμοί αυτοί είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικοί, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι μερικά υπάρχοντα ιατρικά τεστ για άλλες παθήσεις δεν αγγίζουν τέτοια επίπεδα αξιοπιστίας.
Γιατί έχει σημασία αυτή η ανακάλυψη
Η νόσος του Πάρκινσον δεν επηρεάζει μόνο την κίνηση. Μεταβάλλει και τον τρόπο που λειτουργεί το δέρμα και το πώς εκκρίνεται το σμήγμα, ήδη από πολύ πρώιμο στάδιο, πριν καν εμφανιστούν τα τυπικά συμπτώματα, όπως ο τρόμος ή η δυσκαμψία. Αυτό σημαίνει ότι η όσφρηση των σκύλων θα μπορούσε να αποτελέσει εργαλείο πρώιμης διάγνωσης.
Περιορισμοί και επόμενα βήματα
Η εκπαίδευση των σκύλων είναι χρονοβόρα, απαιτητική και δεν ταιριάζει σε όλα τα ζώα. Επίσης, η έρευνα δεν μπόρεσε να εξηγήσει γιατί ορισμένα δείγματα ήταν πιο «ανιχνεύσιμα» από άλλα. Παρ’ όλα αυτά, το γεγονός ότι δύο σκυλιά κατάφεραν να ανταγωνιστούν τεχνολογίες αιχμής δείχνει τη δύναμη της φύσης και την αξία του να αξιοποιούμε έξυπνα τα μέσα που ήδη έχουμε.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι το παρόν άρθρο βασίζεται σε ευρήματα της μελέτης «Trained dogs can detect the odor of Parkinson’s disease». Τα δεδομένα αφορούν πρώιμη έρευνα και δεν υποκαθιστούν ιατρική γνωμάτευση. Για οποιαδήποτε ανησυχία υγείας, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε στον θεράποντα ιατρό σας.
