Για δεκαετίες, οι ειδικοί πίστευαν ότι οι ρυτίδες σχηματίζονται όταν το δέρμα συμπιέζεται, όπως όταν κάποιος τσιμπάει το πρόσωπό του. Όμως, μια νέα μελέτη αποκαλύπτει ότι οι ρυτίδες μπορεί στην πραγματικότητα να προκύπτουν όταν η επιδερμίδα τεντώνεται.
Συγκεκριμένα, ο τρόπος με τον οποίο το γηρασμένο δέρμα συστέλλεται προς μια κατεύθυνση όταν τεντώνεται προς μια άλλη, γνωστό ως φαινόμενο Poisson, μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στο σχηματισμό ρυτίδων. Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, τα νέα αυτά ευρήματα θα μπορούσαν να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε και ενδεχομένως αντιμετωπίζουμε τη γήρανση του δέρματος.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials, αμφισβητεί τις μακροχρόνιες πεποιθήσεις σχετικά με τον σχηματισμό ρυτίδων, εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο το ανθρώπινο δέρμα ανταποκρίνεται στις δυνάμεις που αντιμετωπίζει τακτικά στην καθημερινή ζωή.
Αντί να βασίζονται σε θεωρητικά μοντέλα ή δοκιμές που βασίζονται στη συμπίεση, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν πραγματικό ανθρώπινο ιστό και εφάρμοσαν ελεγχόμενη τάση για να μιμηθούν το φυσικό τέντωμα.
Ρυτίδες & συντελεστής Poisson
Η βασική ανακάλυψη επικεντρώνεται στον συντελεστή Poisson, που μετρά το πόσο ένα υλικό συστέλλεται προς μια κατεύθυνση όταν τεντώνεται προς μια άλλη. Όταν τραβάτε για παράδειγμα, ένα λαστιχάκι, γίνεται μακρύτερο και λεπτότερο.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, το γηρασμένο δέρμα παρουσιάζει ασυνήθιστα υψηλό συντελεστή Poisson, που σημαίνει ότι συστέλλεται πιο έντονα προς τα πλάγια όταν τεντώνεται κατά μήκος. Αυτή η αυξημένη εγκάρσια συστολή αυξάνει την ευαισθησία του ιστού σε κάμψη.
Καθώς το δέρμα γερνάει και χάνει κολλαγόνο – την πρωτεΐνη που παρέχει δομική ακεραιότητα – γίνεται πιο επιρρεπές σε αυτού του είδους τη συρρίκνωση. Όταν αυτή η συστολή συμβαίνει ως απόκριση στις καθημερινές κινήσεις του σώματος, μπορεί να προκαλέσει την αναδίπλωση του δέρματος και τη δημιουργία ρυτίδων, εξηγούν οι ερευνητές.
Γιατί το ηλικιωμένο δέρμα κάνει πιο εύκολα ρυτίδες;
Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο Binghamton ανέλυσε δείγματα δέρματος από επτά δότες ηλικίας από 16 έως 91 ετών. Οι πιο έντονες διαφορές προέκυψαν όταν οι ερευνητές συνέκριναν το νεότερο και το ηλικιωμένο δέρμα.
Ενώ και τα δύο δείγματα δέρματος τεντώθηκαν παρόμοια προς την κατεύθυνση της εφαρμοζόμενης δύναμης, το ηλικιωμένο δέρμα παρουσίασε σημαντικά μεγαλύτερη συστολή κάθετα προς το τέντωμα. Αυτή η αυξημένη εγκάρσια συστολή συσχετίστηκε με βαθύτερες και ευρύτερες ρυτίδες.
Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι τα μοτίβα των ρυτίδων ευθυγραμμίζονται με τη φυσική κατεύθυνση των ινών κολλαγόνου του δέρματος. Αυτό το εύρημα εξηγεί γιατί οι ρυτίδες τείνουν να σχηματίζονται σε προβλέψιμα μοτίβα σε διάφορα μέρη του σώματος, όπου το δέρμα τεντώνεται συνήθως περισσότερο, όπως γύρω από τα μάτια και το στόμα.
