Νέα μελέτη αποκαλύπτει γιατί είναι τόσο δύσκολο ορισμένες φορές να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας, ακόμα και όταν γνωρίζουμε ότι μπορεί να ωφελήσει την ψυχική μας υγεία.
Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Self and Identity, εξέτασε τις πραγματικές εμπειρίες ανθρώπων που αισθάνονται παγιδευμένοι στην ενοχή και τη ντροπή μετά από ένα λάθος ή μια δύσκολη κατάσταση.
Οι ερευνητές διερεύνησαν γιατί ορισμένοι άνθρωποι δυσκολεύονται να συγχωρήσουν τον εαυτό τους, συγκρίνοντας τις προσωπικές ιστορίες 80 ατόμων που τελικά συγχώρεσαν τον εαυτό τους με εκείνους που ένιωθαν ότι δεν θα μπορούσαν ποτέ να το κάνουν.
Τελικά γιατί δυσκολευόμαστε να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας;
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι άνθρωποι που δυσκολεύονταν να συγχωρήσουν τον εαυτό τους συχνά ένιωθαν ότι το γεγονός ήταν ακόμα νωπό στη μνήμη τους, ακόμα και αν είχε συμβεί πριν από χρόνια.
Περιέγραψαν ότι ξαναζούσαν τη στιγμή ξανά και ξανά, ένιωθαν κολλημένοι στο παρελθόν και αγωνίζονταν με έντονα συναισθήματα, όπως ενοχή, λύπη και ντροπή.
Η καθηγήτρια ψυχολογίας και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Lydia Woodyatt, επισημαίνει ότι τα ευρήματα δείχνουν ότι η αυτοσυγχώρεση είναι πολύ πιο περίπλοκη από το «να αφήσουμε το παρελθόν πίσω μας. Η αυτοσυγχώρεση δεν σημαίνει απλώς να προχωρήσεις μπροστά ή να ξεχάσεις τι συνέβη».
Τα συναισθήματα ως κατευθυντήρια σήματα
Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα, τα άτομα που ένιωθαν ότι είχαν απογοητεύσει κάποιον που αγαπούσαν – όπως ένα παιδί, τον σύντροφό τους ή έναν φίλο – ή που είχαν οι ίδιοι πέσει θύματα, συχνά δυσκολεύονταν περισσότερο να προχωρήσουν.
Όπως αναφέρει η Δρ. Woodyatt, αυτό αμφισβητεί την ιδέα ότι η αυτοσυγχώρεση είναι μόνο για άτομα που έχουν σαφώς κάνει κάτι λάθος. «Μερικές φορές η ενοχή και η ντροπή προκύπτουν όταν δεχόμαστε μια κακή συμπεριφορά ή σε καταστάσεις όπου νιώθουμε αυξημένο αίσθημα ευθύνης – ακόμα και αν δεν υπάρχει τρόπος να ελέγξουμε το αποτέλεσμα», επισημαίνει η ίδια.
«Τα συναισθήματα είναι ένα στοιχείο για το τι πρέπει να επιλύσει ο εγκέφαλος προκειμένου να προχωρήσει από αυτά τα συναισθήματα της ενοχής ή της ντροπής. Τα συναισθήματα είναι ο πόνος που υποδεικνύει το σημείο της πιθανής βλάβης» εξηγεί η Δρ Woodyatt.
Η αυτοσυγχώρεση ως μια ενεργή διαδικασία
Η μελέτη αναφέρει επίσης ότι η αυτοσυγχώρεση δεν είναι μια εφάπαξ απόφαση, αλλά μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, περισυλλογή και συχνά υποστήριξη από άλλους. «Το να βοηθάς κάποιον να συγχωρήσει τον εαυτό του δεν σημαίνει απλώς να του λέμε ότι δεν φταίει», αναφέρει η Δρ Woodyatt.
«Έχει να κάνει περισσότερο με το να τον βοηθήσουμε να καταλάβει από πού προέρχεται αυτή η ντροπή ή η ενοχή, ώστε να επεξεργαστεί τις υποκείμενες ψυχολογικές ανάγκες, μεταβαίνοντας από την ηθική βλάβη στην ηθική αποκατάσταση, επιβεβαιώνοντας την αίσθηση της αυτονομίας και της ηθικής του ταυτότητας για να προχωρήσει» καταλήγει η ίδια.