Η ιδέα ότι το σώμα μας μπορεί να «σαμποτάρει» την απόλαυση του πολύτιμου ελεύθερου χρόνου μας, με την εκδήλωση κάποιας ασθένειας, δεν είναι απλώς στη φαντασία μας. Αν και ως όρος το “leisure sickness” ή αλλιώς «σύνδρομο αναψυχής» δεν είναι μια επίσημη ιατρική διάγνωση, οι επιστήμονες υποδεικνύουν ότι η έλλειψη χρόνου για ξεκούραση και οι πιέσεις του καθημερινού προγράμματος μπορεί να προκαλέσουν απρόσμενα προβλήματα υγείας.
Πώς μπορείτε να το αποφύγετε και να απολαύσετε τις διακοπές, και γενικά τον ελεύθερο χρόνο σας χωρίς ανεπιθύμητα εμπόδια;
Τι είναι το “leisure sickness”;
Η έννοια του «συνδρόμου αναψυχής» πρωτοκαταγράφηκε από τον Ολλανδό ψυχολόγο Ad Vingerhoets το 2002 και αναφέρεται στην τάση ορισμένων ανθρώπων να νιώθουν άρρωστοι ή να παρουσιάζουν σωματικά συμπτώματα, όπως μυϊκούς πόνους, κούραση και πονοκεφάλους, κατά τη διάρκεια των σαββατοκύριακων ή των διακοπών τους. Οι ειδικοί επισημαίνουν μάλιστα ότι το φαινόμενο αυτό παρατηρείται συχνά σε ασθενείς και μπορεί να συνδέεται με το άγχος και τις αλλαγές στη ρουτίνα του ατόμου πριν τις διακοπές.
Γιατί εκδηλώνεται το «σύνδρομο αναψυχής»;
- Άγχος και εξάντληση πριν από τις διακοπές
Πριν από μια μεγάλη περίοδο αναψυχής, οι άνθρωποι συχνά αντιμετωπίζουν αυξημένο άγχος λόγω των υποχρεώσεων στη δουλειά και της προετοιμασίας για τις διακοπές. Αυτό το άγχος προκαλεί την απελευθέρωση ορμονών, όπως η αδρεναλίνη και η κορτιζόλη, που βοηθούν το σώμα να ανταπεξέλθει στις πιέσεις. Ωστόσο, μόλις η πίεση υποχωρήσει, το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να «ξεκουραστεί» και να αφήσει το σώμα εκτεθειμένο σε ιώσεις και βακτήρια.
-
Η αλλαγή ρουτίνας και το ταξίδι
Η μετάβαση από την καθημερινή εργασία στις διακοπές σημαίνει συχνά αλλαγές στην ρουτίνα σας, όπως ακανόνιστα ωράρια ύπνου, στις διατροφικές επιλογές ή ακόμα και σωματική αδράνεια. Αυτές οι αλλαγές αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σας σύστημα, κάνοντάς σας πιο ευάλωτους σε αρρώστιες, ειδικά όταν ταξιδεύετε και εκτίθεστε σε νέες μικροβιακές πηγές, όπως σε αεροδρόμια ή αεροπλάνα.
Πώς μπορείτε να προστατευτείτε από το “leisure sickness”;
- Διαχείριση του άγχους
Αν και το άγχος είναι αναπόφευκτο σε αρκετές περιπτώσεις, το να αφιερώνετε χρόνο για να το διαχειριστείτε μπορεί να σας ωφελήσει σημαντικά. Ενσωματώστε μικρές στιγμές χαλάρωσης στην καθημερινότητά σας. Πάρτε λίγα λεπτά για να κάνετε βαθιές αναπνοές ή να ξεκουραστείτε από τις οθόνες και τα social media, ώστε το σώμα σας να ανακάμψει από την πίεση.
- Φροντίδα πριν τις διακοπές
Η σωστή διατροφή, η άσκηση και ο καλός ύπνος είναι πάντα σημαντικά για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού σας συστήματος. Αλλά όταν πλησιάζετε στις διακοπές, είναι ακόμη πιο σημαντικό να προσέξετε αυτές τις συνήθειες. Φροντίστε να κοιμάστε αρκετές ώρες και να καταναλώνετε υγιεινές τροφές για να «θωρακίσετε» το σώμα σας πριν το ταξίδι ή την αλλαγή ρουτίνας.
-
Ενυδάτωση κατά την περίοδο του ταξιδιού
Τα ταξίδια μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση λόγω του νέου προγράμματος και του ξηρού αέρα, ειδικά σε αεροπλάνα. Η ενυδάτωση είναι βασική για την καλή λειτουργία του οργανισμού και τη διατήρηση του ανοσοποιητικού συστήματος. Φροντίστε να πίνετε άφθονο νερό πριν και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού για να αποφύγετε την αφυδάτωση.
- Μετριάστε τις αλλαγές στη ρουτίνα κατά την έναρξη των διακοπών
Για να προσαρμοστείτε πιο εύκολα στις διακοπές, προσπαθήστε να διατηρήσετε κάποια στοιχεία της καθημερινής σας ρουτίνας. Ίσως να ξυπνάτε και να κοιμάστε στις ίδιες ώρες ή να κάνετε λίγη ελαφριά άσκηση, όπως περπάτημα, για να βοηθήσετε το σώμα σας να προσαρμοστεί στο mood των διακοπών χωρίς απότομες αλλαγές.
Η εμπειρία του «συνδρόμου αναψυχής» δεν είναι κάτι που πρέπει να σας ανησυχεί. Είναι φυσιολογικό το σώμα σας να αντιδρά στην αλλαγή ρουτίνας, αλλά με λίγη προετοιμασία και φροντίδα του εαυτού σας, μπορείτε να ελαχιστοποιήσετε τις πιθανότητες να νιώσετε εξαντλημένοι ή άρρωστοι.