Το να τρέξετε μαραθώνιο είναι κάτι σαν το «Έβερεστ» της αθλητικής αντοχής. Τα 42,195 χιλιόμετρα είναι, αν μη τι άλλο, μια πρόκληση για το σώμα και το μυαλό – και κρύβουν μια σειρά από εκπληκτικές φυσιολογικές αλλαγές.
Η κατανόηση του τι συμβαίνει όταν τρέχετε – τι αισθάνεστε μέσα σας και γιατί νιώθετε έτσι σε κάθε στάδιο – μπορεί να σας βοηθήσει να εκτιμήσετε την προσπάθεια, να διαχειριστείτε το αίσθημα δυσφορίας και, ίσως, να τρέξετε πιο έξυπνα…
1.Η έκρηξη αδρεναλίνης πριν τον Μαραθώνιο
Λίγο πριν την εκκίνηση, το σώμα γεμίζει αδρεναλίνη, την λεγόμενη «ορμόνη μάχης ή φυγής». Η ενέργεια αυξάνεται και το αίμα κυλά με μεγαλύτερη ορμή στους μύες. Αυτό δημιουργεί μια έκρηξη δύναμης και ετοιμότητας στην αρχή του αγώνα. Προσοχή όμως να μην σας παρασύρει και ξεκινήσετε πολύ γρήγορα, γιατί η αδρεναλίνη εξασθενεί μετά τα πρώτα 20 λεπτά.
2. Η καρδιά δουλεύει υπερωρίες
Καθώς τρέχετε, η καρδιά χτυπά γρηγορότερα και αντλεί περισσότερο αίμα σε κάθε παλμό. Μάλιστα, η καρδιακή λειτουργία μπορεί να αυξηθεί έως και οκτώ φορές, προκειμένου να στείλει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στους μυς που καταπονούνται. Σκεφτείτε με λίγα λόγια την καρδιά σαν ένα πανίσχυρο μοτέρ που δουλεύει στο φουλ.
3. Ο πόλεμος της ροής του αίματος
Το αίμα δεν μπορεί να πάει παντού ταυτόχρονα, γι’ αυτό το σώμα δίνει προτεραιότητα στον εγκέφαλο και, όπως είπαμε, στους μυς. Έτσι, το έντερο και τα νεφρά λαμβάνουν πολύ λιγότερο, κάτι που μπορεί να προκαλέσει κράμπες ή γαστρεντερικές ενοχλήσεις- συχνά φαινόμενα στους μαραθωνοδρόμους.
Πιο συγκεκριμένα, η ροή του αίματος στο έντερο μπορεί να μειωθεί έως και 80% και εκείνη στα νεφρά έως και 50%, σύμφωνα με τους ειδικούς.
4. Το «τείχος» της συγκεντρωτικής κόπωσης
Η ενέργεια μειώνεται με τα χιλιόμετρα και μπορεί να νιώσετε ξαφνική εξάντληση, το περίφημο «χτύπημα του τοίχου» (“hit the wall”). Αυτό συμβαίνει επειδή τα αποθέματα γλυκογόνου, η βασική πηγή ενέργειας για τους μυς, έχουν σχεδόν τελειώσει.
Αν φτάσετε σε αυτή την κατάσταση, είναι σημαντικό να μειώσετε την ένταση της προσπάθειας, που σημαίνει χαλάρωση του ρυθμού. Η βαθιά και αργή αναπνοή μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποκατάσταση της ενέργειας. Ομοίως και μια στάση για κατανάλωση υγρών και υδατανθράκων στο επόμενο σημείο ανεφοδιασμού.
5. Το σώμα προσαρμόζεται συνεχώς
Από την αρχή μέχρι το τέλος του αγώνα, το σώμα σας αλλάζει τον τρόπο που παίρνει ενέργεια. Στην αρχή, χρησιμοποιεί μικρές αποθήκες άμεσης ενέργειας, μετά περνά σε πιο «αργά» αναερόβια και τελικά στο αερόβιο σύστημα, που επιτρέπει την αντοχή σε μεγάλη διάρκεια. Αυτό εξηγεί γιατί είναι σημαντικό ο δρομέας να ξεκινά αργά και να αυξάνει σταδιακά την ταχύτητα.
Μετά τον Μαραθώνιο
Μετά τον τερματισμό, έως και το 18% των μαραθωνοδρόμων αντιμετωπίζουν κράμπες σε κάθε αγώνα, ενώ το 30-50% θα τις εμφανίσουν κάποια στιγμή στην καριέρα τους. Γι’ αυτό και το σώμα χρειάζεται σωστή αποκατάσταση και ενυδάτωση.
Ο μαραθώνιος παραμένει αναμφίβολα μία από τις πιο απαιτητικές δοκιμασίες, συνδυάζοντας σκληρή σωματική και ψυχολογική προσπάθεια —η φροντίδα του επομένως μετά τον τερματισμό είναι εξίσου σημαντική με την ίδια την κούρσα…
