Η ισορροπία στο έντερο αφορά τη σωστή αναλογία ευεργετικών και παθογόνων μικροοργανισμών στο εντερικό μικροβίωμα. Μια υγιής ισορροπία είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος και την ψυχική υγεία. Η διαταραχή της ισορροπίας στο έντερο, γνωστή ως δυσβίωση, συμβαίνει όταν υπάρχει ανισορροπία μεταξύ των «καλών» και των «κακών» βακτηρίων στην εντερική χλωρίδα. Αυτός είναι και ο λόγος που τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον για τρόφιμα που περιέχουν προβοτικά και πρεβιοτικά (synbiotic diet).
Προβιοτικά είναι τα «καλά» βακτήρια που, όταν τα καταναλώνουμε σε επαρκή ποσότητα, βοηθούν στη σωστή λειτουργία του εντέρου. Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί (κυρίως «καλά» βακτήρια και ζυμομύκητες) που ωφελούν τον οργανισμό όταν λαμβάνονται σε επαρκείς ποσότητες. Βοηθούν στην εξισορρόπηση της εντερικής χλωρίδας, στην καλή πέψη, στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού και στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών. Βρίσκονται φυσικά στο σώμα μας (π.χ. στο έντερο) και μπορούν να ληφθούν μέσω τροφίμων όπως το γιαούρτι και το κεφίρ.
Τα πρεβιοτικά είναι μη εύπεπτοι υδατάνθρακες (κυρίως φυτικές ίνες) που λειτουργούν ως τροφή για τα ωφέλιμα βακτήρια (προβιοτικά) στο έντερο, βοηθώντας τα να αναπτυχθούν και να πολλαπλασιαστούν. Επειδή δεν χωνεύονται από τον οργανισμό, φτάνουν στο παχύ έντερο άθικτα, όπου θρέφουν το μικροβίωμα, προάγοντας την υγεία του εντέρου, την πέψη και την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Με πιο απλά λόγια: τα πρεβιοτικά είναι «το φαγητό», και τα προβιοτικά είναι «οι καλοί κάτοικοι» του εντέρου. Μαζί, ως συνβιοτικά, δημιουργούν το ιδανικό περιβάλλον για ένα υγιές πεπτικό σύστημα.
Ισορροπία στο έντερο
Μελέτες δείχνουν ότι τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά μπορούν να μειώσουν τη συχνότητα του φουσκώματος, των στομαχικών ενοχλήσεων και να βελτιώσουν τη συνολική λειτουργία του εντέρου. Παράλληλα, φαίνεται να συμβάλλουν στη ρύθμιση της φλεγμονώδους απόκρισης του οργανισμού, κάτι που είναι σημαντική για την άμυνα απέναντι σε λοιμώξεις.
Σε ορισμένες έρευνες, η τακτική κατανάλωση συνδυασμού προβιοτικών και πρεβιοτικών φάνηκε να ενισχύει τη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η ισορροπία του εντερικού μικροβιώματος επηρεάζει άμεσα τον μεταβολισμό και μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα και στη βελτίωση των επιπέδων χοληστερόλης.
Τα καλά βακτήρια φαίνεται ότι βοηθούν το σώμα να αξιοποιεί καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά.
Η σχέση εντέρου και εγκεφάλου
Τα τελευταία χρόνια, η επιστήμη έχει στραφεί έντονα στη μελέτη του άξονα εντέρου–εγκεφάλου: ενός δικτύου επικοινωνίας ανάμεσα στο πεπτικό και το νευρικό σύστημα. Μέσα από χημικά σήματα, ορμόνες και νευροδιαβιβαστές, το έντερο μπορεί να επηρεάζει τη διάθεση, το άγχος και τη γνωστική λειτουργία.
Αν και η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, υπάρχουν ενδείξεις ότι ένα ισορροπημένο μικροβίωμα μπορεί να συμβάλλει στη μείωση του στρες και στη βελτίωση της διάθεσης. Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί επιστήμονες αποκαλούν το έντερο «δεύτερο εγκέφαλο».
