Τα κατοικίδια είναι σίγουρα οι καλύτεροι μας φίλοι. Μας προσφέρουν ανιδιοτελή αγάπη. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Social and Personal Relationships δείχνει ότι η παρουσία ενός κατοικίδιου κατά τη διάρκεια αλληλεπιδράσεων ανάμεσα σε ρομαντικούς συντρόφους ή φίλους έχει και ένα ακόμη σημαντικό όφελος. Μπορεί να αυξήσει τα εμφανή σημάδια θετικών συναισθημάτων, όπως το χαμόγελο και το γέλιο.
Σύμφωνα με την έρευνα, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα έντονα στα ζευγάρια και μάλιστα μπορούσαν να συνεχιστούν ακόμη και αφού το κατοικίδιο είχε φύγει από το δωμάτιο.
Προηγούμενες μελέτες σχετικά με τα οφέλη της κατοχής κατοικίδιων είχαν δώσει μικτά αποτελέσματα. Κάποιες βρήκαν βελτίωση στη διάθεση και την ικανοποίηση από τη ζωή, ενώ άλλες δεν εντόπισαν οφέλη ή ανέφεραν αρνητικές επιδράσεις. Ένας λόγος για αυτή την ασυμφωνία μπορεί να είναι ότι οι περισσότερες έρευνες εξετάζουν απλώς την κατοχή κατοικίδιου και όχι το πλαίσιο στο οποίο τα κατοικίδια εμπλέκονται.
Για παράδειγμα, ίσως δεν είναι η κατοχή κατοικίδιου από μόνη της που επηρεάζει την ευημερία, αλλά το πόσο συχνά οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με το κατοικίδιό τους σε κοινωνικές καταστάσεις.
Οι επικεφαλής της μελέτης εξηγούν ότι είναι καιρός η έρευνα να εμβαθύνει στις λεπτομέρειες του πώς η κατοχή κατοικίδιου επηρεάζει διαφορετικούς τομείς της ζωής των ανθρώπων, κάτι που ίσως βοηθήσει να εξηγηθούν και οι θετικές επιδράσεις στην ευημερία.
Κατοικίδια και θετικά συναισθήματα
Οι ερευνητές συγκέντρωσαν 164 συμμετέχοντες. Αυτοί ήταν 37 ζευγάρια και 45 ζευγάρια φίλων, όλοι γνωστοί μεταξύ τους για τουλάχιστον τρεις μήνες. Κάποιοι είχαν κατοικίδιο και κάποιοι όχι. Από τους ιδιοκτήτες κατοικίδιων:
- οι μισοί έφεραν τον σκύλο ή τη γάτα τους
- οι άλλοι μισοί είχαν μαζί τους ένα μεγάλο λούτρινο σκυλάκι
Οι μη ιδιοκτήτες κατοικίδιων είχαν αλληλεπίδραση, επίσης, με το λούτρινο ζώο. Κάθε ζευγάρι συμμετείχε σε τρεις πεντάλεπτες συνεδρίες:
- χωρίς ζώο ή παιχνίδι
- με το κατοικίδιο ή το λούτρινο
- μετά την αφαίρεση του κατοικίδιου-λούτρινου
Η συμπεριφορά των συμμετεχόντων καταγράφηκε με κάμερες και αναλύθηκαν θετικές εκφράσεις προσώπου, όπως χαμόγελα ή γέλιο. Οι συμμετέχοντες αξιολόγησαν, επίσης, τη διάθεσή τους πριν και μετά τις συνεδρίες. Οι συμμετέχοντες χαμογελούσαν και γελούσαν περισσότερο όταν το κατοικίδιο ήταν στο δωμάτιο, σε σχέση με το αν είχαν μαζί τους το λούτρινο παιχνίδι.
Τα ζευγάρια είχαν «afterglow effect» μετά την αλληλεπίδραση με κατοικίδια
Τι είναι, όμως, το «afterglow effect», το οποίο συνέβη στην έρευνα; «Afterglow effect» είναι μια θετική συναισθηματική επίδραση που συνεχίζεται και μετά το τέλος ενός ευχάριστου ερεθίσματος ή εμπειρίας.
Η μελέτη έδειξε, λοιπόν, ότι στα ρομαντικά ζευγάρια, η θετική επιρροή στη διάθεση συνεχίστηκε και μετά την αποχώρηση του κατοικιδίου, κάτι που δεν συνέβη στην περίπτωση των φίλων. Οι φίλοι επωφελούνταν μόνο όταν το ζώο ήταν παρόν. Η θετική διάθεση επέστρεφε στα φυσιολογικά επίπεδα μόλις το ζώο έφευγε.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, ακόμη και χωρίς το ζώο παρόν, οι ιδιοκτήτες του που είχαν τοποθετηθεί στη συνθήκη με το λούτρινο έδειξαν περισσότερη θετικότητα. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι απλώς η σκέψη του κατοικίδιου μπορεί να ενισχύει τα συναισθήματα. Η διάθεση βελτιώθηκε περισσότερο με το πραγματικό ζώο. Ιδίως στους φίλους, η διάθεση ανέβηκε σημαντικά μόνο όταν αλληλεπιδρούσαν με πραγματικό κατοικίδιο.
Η υποκειμενική αίσθηση αλληλεπίδρασης είχε σημασία
Δεν ήταν οι αντικειμενικές πράξεις (π.χ., χάδια), αλλά το πώς ένιωθαν οι συμμετέχοντες για την αλληλεπίδραση που προέβλεπε το πόσο χαμογελούσαν. Τα κατοικίδια μπορούν να ενισχύουν θετικά συναισθήματα κατά τις ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις. Συγκεκριμένα:
- για τα ζευγάρια, το όφελος φαίνεται πιο βαθύ και διαρκές
- για τους φίλους, η επίδραση είναι άμεση αλλά προσωρινή
Επιπλέον, η έρευνα έδειξε πως η θετική στάση απέναντι στα ζώα και όχι απλώς η κατοχή κατοικίδιου ήταν που συνδέθηκε άμεσα με την ικανοποίηση της σχέσης.Οι ιδιοκτήτες που έβλεπαν το ζώο τους ως «υποκατάστατο ανθρώπων» δήλωσαν, επίσης, υψηλότερη ικανοποίηση από τη σχέση.
Τα κατοικίδια φαίνεται να ενθαρρύνουν τη θετική έκφραση, να ενισχύουν τη συναισθηματική σύνδεση και να δρουν ως «κοινωνικοί καταλύτες». Και το πιο ενδιαφέρον; Μπορούν να βοηθούν τα ζευγάρια να νιώθουν πιο κοντά, ακόμη και όταν δεν είναι μαζί τους!
