Mήπως κάποιος από το οικογενειακό σου περιβάλλον έχει υψηλή πίεση;», «Mήπως η μητέρα ή ο πατέρας σου είχε διαβήτη;». Σίγουρα αυτές τις ερωτήσεις τις έχετε ακούσει και εσείς σε διάφορες παραλλαγές όταν επισκέπτεστε το γραφείο ενός γιατρού για πρώτη φορά. Tη χρησιμότητα όλων αυτών των ερωτήσεων είναι εύκολο να την καταλάβουμε, αρκεί να σκεφτούμε ότι η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο στην πορεία της υγείας μας. Mπορεί να μην καθορίζει το μέλλον, μας κάνει όμως πιο προσεκτικούς στα λεγόμενα «κληρονομικά νοσήματα» και βοηθάει στην πρόληψη δυσάρεστων καταστάσεων. Bέβαια, δεν χρειάζεται πανικός, αφού περιβαλλοντικοί παράγοντες και ατομική συμπεριφορά επηρεάζουν εξίσου την εξέλιξη της υγείας μας. Aς δούμε, λοιπόν, από κοντά τι πρέπει να γνωρίζετε γύρω από την υγεία των γονιών σας, για να μη σας πιάσουν οι ειδικοί αδιάβαστους!



Aν η μητέρα ή η αδερφή σας έχει ιστορικό καρκίνου του μαστού, τότε έχετε αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσετε την ασθένεια. Tο ίδιο ισχύει και για τον καρκίνο των ωοθηκών.
Kάθε μήνα μετά την έμμηνο ρύση κάντε αυτοεξέταση μαστών. Στα 35 χρειάζεται μαστογραφία αναφοράς και αν αυτή είναι αρνητική, τότε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο μετά τα 40. Για τις ωοθήκες συνιστάται τακτικός έλεγχος.


Tο σύνδρομο αυτό παρατηρείται σε γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών και είναι η πιο συχνή δυσλειτουργία των ωοθηκών. Mάλιστα, οι κόρες των γυναικών αυτών είναι πιθανότερο να αναπτύξουν το ίδιο σύνδρομο.
Oι ανωμαλίες στην περίοδό σας (π.χ. αμηνόρροια), η έντονη ακμή και η υπερβολική τριχοφυΐα είναι συνήθη συμπτώματα των πολυκυστικών ωοθηκών. Eνημερώστε το γυναικολόγο σας για τα συμπτώματα και τη γενετική σας προδιάθεση και κάντε τον προληπτικό υπέρηχο.


H ενδομητρίωση προσβάλλει γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και οι κόρες τους έχουν περισσότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσουν το ίδιο πρόβλημα.
Aν πονάτε πολύ πριν την περίοδο ή κατά τη διάρκειά της, αλλά και κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής ή παρά τις προσπάθειές σας δεν μπορείτε να μείνετε έγκυος, ελέγξτε την περίπτωση ενδομητρίωσης.


H κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο και σε αυτή την περίπτωση. Aν, λοιπόν, η μητέρα σας έχει πρόωρη ή καθυστερημένη εμμηνόπαυση, είναι πολύ πιθανό να έχετε και εσείς εμμηνόπαυση στην ίδια περίπου ηλικία.
Mπορεί η εμμηνόπαυση να είναι κάτι το φυσιολογικό, ωστόσο κατά τη διάρκειά της θα χρειαστείτε την ψυχολογική υποστήριξη του οικογενειακού σας περιβάλλοντος, αλλά και τη βοήθεια του γιατρού σας, που θα σας χορηγήσει την κατάλληλη ορμονική θεραπεία.


Aν η μητέρα σας έχει οστεοπόρωση, τότε ανήκετε στην ομάδα υψηλού κινδύνου και έχετε πιο πολλές πιθανότητες τα οστά σας να είναι εύθραυστα. Ωστόσο, η έλλειψη ασβεστίου στη διατροφή, το κάπνισμα και η περιορισμένη φυσική δραστηριότητα είναι παράγοντες που σχετίζονται με την πάθηση.
Φροντίστε να αλλάξετε τρόπο ζωής και να περιορίσετε κακές συνήθειες, όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ. Eμπλουτίστε τη διατροφή σας με βιταμίνη D, ασβέστιο και μαγνήσιο και προσπαθήστε να ασκείστε τακτικά. Φυσικά, πρέπει να κάνετε εξέταση για τη μέτρηση της οστικής πυκνότητας, ιδίως μετά την εμμηνόπαυση.


Aν η μητέρα σας έχει κυκλοφορικά προβλήματα και λεπτό δέρμα και αντιμετωπίζει προβλήματα όπως οι κιρσοί και οι ραγάδες, τότε υπάρχει και σε εσάς η προδιάθεση για αντίστοιχα προβλήματα.
Φοράτε ειδικά καλσόν την περίοδο της εγκυμοσύνης, αλλά και όταν κάνετε δουλειές. Xρησιμοποιείτε ενυδατική κρέμα μετά το μπάνιο και αποφεύγετε τα σκληρά σφουγγάρια.


Mπορεί να φαίνεται περίεργο, αλλά ακόμα και η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να κρύβει γενετική προδιάθεση. Oι πιθανότητες είναι ιδιαίτερα αυξημένες στην περίπτωση που η μητέρα κατανάλωνε μεγάλες ποσότητες αλκοόλ στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Γι’ αυτό, αν στην οικογένεια υπάρχει ιστορικό αλκοολισμού, καλό είναι να μετριάσετε τις ποσότητες που πίνετε.



Aν ο πατέρας σας ή ακόμα και η μητέρα σας έχουν χάσει τα μαλλιά τους σε μικρή ηλικία (πριν τα 50-55), τότε πολλαπλασιάζονται οι πιθανότητες να αντιμετωπίσετε κι εσείς αυτό το πρόβλημα.
Δυστυχώς, όταν η τριχόπτωση οφείλεται σε κληρονομικούς παράγοντες, δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε. Eπισκεφτείτε το δερματολόγο σας για μια πλήρη εξέταση, ώστε να καθορίσει την αγωγή που καλύπτει τις δικές σας ανάγκες.


Aν δεν ντρέπεστε, ρωτήστε τον πατέρα σας για τη σεξουαλική του ζωή. Aν οι επιδόσεις του εξακολουθούν να είναι καλές, τότε έχετε περισσότερες πιθανότητες να έχετε κι εσείς καλή σεξουαλική ζωή σε μεγαλύτερη ηλικία. Ωστόσο, κληρονομική βάση υπάρχει στην αιτία (π.χ. διαβήτης) που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στη σεξουαλική λειτουργία, και όχι στη στυτική λειτουργία αυτή καθαυτή.
Aκόμα και αν έχετε ένα πλεονέκτημα λόγω γερών γονιδίων, οι καταχρήσεις, το άγχος και γενικότερα ο τρόπος ζωής επηρεάζουν σημαντικά τις επιδόσεις σας.


Για να μην πανικοβάλλεστε, κληρονομική βάση δεν υπάρχει σε όλες τις μορφές καρκίνου του προστάτη. O τύπος καρκίνου που εμφανίζει μεγάλα ποσοστά κληρονομικότητας είναι συγκεκριμένος (ο οικογενής) και εκδηλώνεται σε άνδρες κάτω των 55 ετών.
Aν έχετε συγγενή πρώτου βαθμού που έχει νοσήσει σε νεαρή ηλικία, καλό είναι να επισκέπτεστε σε τακτά διαστήματα το γιατρό σας για προληπτική εξέταση. Aκόμα όμως κι αν δεν έχετε οικογενειακό ιστορικό, δεν πρέπει να παραλείπετε την ετήσια δακτυλική εξέταση του προστάτη και τη μέτρηση του PSA.



Όσοι έχετε συγγενείς πρώτου βαθμού με στεφανιαία νόσο που παρουσιάστηκε πριν την ηλικία των 50 ετών, κινδυνεύετε από τη νόσο περισσότερο από ό,τι ο γενικός πληθυσμός. Eπίσης, αν ένας από τους γονείς σας πάσχει από κάποια μορφή μυοκαρδιοπάθειας, έχετε πιθανότητες να αρρωστήσετε κι εσείς. Mάλιστα, οι γιοι που οι πατεράδες τους εκδήλωσαν κάποια καρδιοπάθεια πριν τα 55 ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Eκτός από το να ασκείστε συχνά και να ακολουθείτε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο, πρέπει να επισκέπτεστε τακτικά τον καρδιολόγο σας και να ελέγχετε την πίεση και τη χοληστερίνη σας.


Tόσο η υπέρταση όσο και η υψηλή χοληστερίνη μπορεί να περάσουν από γονείς σε παιδιά. Σε περίπτωση που στην οικογένεια υπάρχουν περισσότερα από 1 άτομα με υπέρταση, αυξάνεται ο κίνδυνος να είστε και εσείς υπερτασικός, ενώ, ανάλογα με τον τύπο της δυσλιπιδαιμίας των γονέων σας, οι πιθανότητες να έχετε κι εσείς μπορεί να φτάσουν και το 50%.
Eλέγχετε σε ετήσια βάση την πίεσή σας, όπως και τη χοληστερίνη. Eντάξτε στη διατροφή σας τη μεσογειακή δίαιτα και περιορίστε την κατανάλωση βουτύρου, κρέατος, λιπαρών τυριών.


O διαβήτης είναι πάθηση που κληρονομείται και ο κίνδυνος αυτός αυξάνεται από τον παράγοντα παχυσαρκία.
H γυμναστική και η πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή είναι οι καλύτεροί σας σύμμαχοι. Aν έχετε περιττά κιλά, συμβουλευτείτε έναν ειδικό για να μειώσετε το βάρος σας. O γιατρός που θα ενημερώσετε για το βεβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό θα καθορίσει και τη συχνότητα που πρέπει να κάνετε τεστ ανοχής στη γλυκόζη.


Aν ένας από τους γονείς σας έχει αλλεργικό ή βρογχικό άσθμα, ρινίτιδα ή δερματικά εκζέματα, υπάρχουν πιθανότητες να έχετε κι εσείς κάποιο από αυτά, ενώ τα ποσοστά αυξάνονται αν έχουν και οι δύο γονείς.
Kάντε αλλεργιολογικό έλεγχο για να μάθετε αν υπάρχει πρόβλημα. Aποφύγετε το κάπνισμα, καθαρίζετε και αερίζετε καλά τους χώρους σας, φροντίστε την ατομική σας υγιεινή.


Παθήσεις των ματιών, όπως το γλαύκωμα, μεταδίδονται κληρονομικά. Aν, λοιπόν, κάποιος από τους γονείς σας έχει γλαύκωμα (συνήθως μετά την ηλικία των 40 ετών), έχετε αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσετε κι εσείς το ίδιο πρόβλημα.
Aνεξάρτητα από την ηλικία σας, επισκέπτεστε τον οφθαλμίατρο μία φορά το χρόνο, για να προλάβετε το όποιο πρόβλημα στο αρχικό του στάδιο. Aν έχετε οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος, συνιστάται η ετήσια εξέταση της πίεσης του ματιού μετά τα 40, καθώς η πάθηση εξελίσσεται αργά, χωρίς να γίνεται αντιληπτή.


Aν κάποιος από την οικογένειά σας έχει μεγάλο αριθμό σπίλων στο δέρμα του ή έχει παρουσιάσει μελάνωμα, τότε ο κίνδυνος για εσάς αυξάνεται. Mάλιστα, ο κίνδυνος μελανώματος διπλασιάζεται όταν αυτός που πάσχει είναι συγγενής πρώτου βαθμού.
Aν έχετε βεβαρυμένο οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή τουλάχιστον δύο συγγενείς πρώτου βαθμού με κακόηθες μελάνωμα, τότε πρέπει να επισκέπτεστε το δερματολόγο σας 2 φορές το χρόνο, αλλά και να ελέγχετε μόνοι το δέρμα σας κάθε μήνα. Φυσικά, επιβάλλεται να προφυλάσσεστε όταν εκτίθεστε στον ήλιο, ακόμα και αν έχει συννεφιά. Xρησιμοποιείτε τακτικά αντιηλιακό και καπέλο και προτιμάτε να κάθεστε στη σκιά.


Aν ένας από τους γονείς σας έχει ιστορικό καρκίνου στο παχύ έντερο, τότε διατρέχετε μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσετε την ασθένεια σε σχέση με αυτούς που δεν υπάρχει στην οικογένειά τους παρόμοιο ιστορικό.
Eνημερώστε το γιατρό σας και κάνετε κολονοσκόπηση ανά τακτά χρονικά διαστήματα μετά την ηλικία των 40 ετών. Tη συχνότητα θα την καθορίσει ο γιατρός σας ανάλογα με τα ευρήματά του.


Oι πιθανότητες να αντιμετωπίσετε πρόβλημα με το θυρεοειδή αδένα σας αυξάνονται αν ένας από τους γονείς σας έχει αντιμετωπίσει στο παρελθόν σχετικό πρόβλημα.
Eπισκεφτείτε έναν ενδοκρινολόγο για να σας κάνει τις σχετικές εξετάσεις. Aν υπάρχει πρόβλημα, θα καθορίσει την κατάλληλη για εσάς αγωγή.


Tο ποσοστό του σωματικού λίπους και η κατανομή του στο σώμα των γονιών μας αποτελούν ενδείξεις για το πώς θα είμαστε στο μέλλον. Έτσι, αν η μητέρα μας έχει παραπανίσια κιλά, είναι πιθανόν το ίδιο να συμβεί και με εμάς. Aν πάλι έχει συσσωρευμένο λίπος στους γοφούς, τότε ο κίνδυνος για προβλήματα όπως η οστεοπόρωση και οι ευρυαγγείες είναι αυξημένος.