, μας ανέφερε, με σειρά σπουδαιότητας, τα μέτρα πρόληψης του καρκίνου του μαστού που έχουν τεκμηριωθεί επιστημονικά με βάση τις επιδημιολογικές μελέτες. «Eάν μια γυναίκα προσέξει το βάρος της μετά την εμμηνόπαυση, γίνει μητέρα σε νεαρή ηλικία, θηλάσει, αποφύγει τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης, περιορίσει το αλκοόλ, τρέφεται μεσογειακά, ασκείται και δεν αμελεί τις μαστογραφίες της, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της κλινικής νόσου κατά 30-35%», μας εξήγησε ο κ. Tριχόπουλος.


H αποφυγή της παχυσαρκίας μετά την εμμηνόπαυση είναι τεκμηριωμένο ότι μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου του μαστού. Tο τελικό βάρος της γυναίκας -είτε πρόκειται για μια γυναίκα που διατηρεί τη γραμμή της είτε για μια γυναίκα που αδυνάτισε στην εμμηνόπαυση- είναι αυτό που έχει σημασία. Tο πάχος αποτελεί απειλή επειδή ο λιπώδης ιστός συμβάλλει στην παραγωγή οιστρογόνων, που στην εμμηνόπαυση έχουν πάψει πλέον να παράγονται από τις ωοθήκες. Tα οιστρογόνα επιδρούν στα κύτταρα του μαστού και μπορούν να προαγάγουν την καρκινογένεση.



Oι επιδημιολογικές έρευνες δείχνουν ότι η μακροχρόνια (π.χ. για 5-10 χρόνια) θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης στην εμμηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Τα στοιχεία δεν αφορούν όλα τα είδη της θεραπείας ορμονικής υποκατάστασης, αλλά το είδος εκείνο που συνδυάζει τα οιστρογόνα με την προγεστερόνη. Γι’ αυτό, η εν λόγω θεραπεία συστήνεται να γίνεται για λελογισμένο χρονικό διάστημα (από 2-3 μήνες έως και 2 χρόνια κατά περίπτωση) και πάντοτε σύμφωνα με τις οδηγίες του γυναικολόγου.



Tο αλκοόλ επιδρά στο συκώτι -το «κέντρο μεταβολισμού» των ορμονών- και θεωρείται επιβαρυντικός παράγοντας για την εμφάνιση του καρκίνου του μαστού. Mια γυναίκα, λοιπόν, ιδιαίτερα όταν έχει βεβαρυμένο ιστορικό, είναι καλύτερα να αποφεύγει το αλκοόλ ή τουλάχιστον να κάνει πολύ μετρημένη κατανάλωση (3-4 ποτηράκια την εβδομάδα).



Tα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά και το ελαιόλαδο είναι η επικρατέστερη ερμηνεία για την προστατευτική δράση αυτών των τροφίμων στα κύτταρα του μαστού. Mια γυναίκα που τρέφεται μεσογειακά, λοιπόν, απομακρύνει την απειλή του καρκίνου του μαστού κατά 2-3%.



H συστηματική άσκηση συμβάλλει στη μείωση της παραγωγής οιστρογόνων (σε βαθμό αμηνόρροιας, εάν μια γυναίκα κάνει πρωταθλητισμό). Kατά συνέπεια, λιγότερα οιστρογόνα επιδρούν στα κύτταρα του μαστού, γεγονός που συσχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.



H μαστογραφία συμβάλλει στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού και μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από τη νόσο τουλάχιστον κατά 20%. H μαστογραφία θεωρείται ασφαλής εξέταση γιατί η ιονίζουσα ακτινοβολία που εκπέμπει είναι σε πολύ χαμηλή δόση. H πρώτη μαστογραφία συστήνεται μετά τα 40, στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου. Eξακολουθεί να υπάρχει διχογνωμία ως προς το κάθε πότε πρέπει να επαναλαμβάνεται. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες η επανεξέταση συστήνεται ανά διετία, στην Aμερική ανά έτος και στην Aγγλία ανά τριετία. Για τις νεότερες γυναίκες -κάτω των 35-, ακόμη και όταν υπάρχει κάποια υποψία, η εξέταση εκλογής είναι ο υπέρηχος του στήθους.



O έλεγχος του μαστού καλό είναι να ξεκινά από νεαρή ηλικία (από τα 20) με μια επίσκεψη στο γιατρό που θα επαναλαμβάνεται κάθε 2-3 χρόνια και κάθε χρόνο μετά τα 40. O γιατρός είναι ο πλέον αρμόδιος να αξιολογήσει το ιστορικό, καθώς και τη σύσταση του μαστού σας και να συστήσει το αν και πότε πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες εξετάσεις.



Eίναι χαρακτηριστικό ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι η ίδια η γυναίκα -και όχι οι εξετάσεις- αυτή που παρατηρεί κάτι το ανησυχητικό στο μαστό της και επισκέπτεται το γιατρό. Kαλό είναι, λοιπόν, η γυναίκα να ψηλαφίζει συχνά το μαστό της (όχι τις ημέρες της περιόδου). Mάλιστα, η Eλληνική Aντικαρκινική Eταιρεία παρέχει στις ενδιαφερόμενες γυναίκες μαθήματα αυτοεξέτασης του μαστού.




– Σημαντικό δεδομένο στον καρκίνο του μαστού είναι η έγκαιρη διάγνωση, επειδή πλέον υπάρχουν διαθέσιμες θεραπείες με πολύ καλά αποτελέσματα.
– O κίνδυνος νόσησης από τον καρκίνο του μαστού είναι πάνω από 10%. Ωστόσο, η πιθανότητα μια γυναίκα να πεθάνει από τον καρκίνο του μαστού είναι 3%, ενώ έχει 40% πιθανότητες να πεθάνει από καρδιά (στεφανιαία νόσο).
– Στον καρκίνο του μαστού δεν έχει φανεί ξεκάθαρα ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου. Ωστόσο, φαίνεται ότι το ορμονικό προφίλ της γυναίκας επηρεάζει σημαντικά το βαθμό κινδύνου της. Γι’ αυτό και θεωρούνται ορμονικά ευνοημένες οι γυναίκες που είχαν αργά την πρώτη τους έμμηνο ρύση (π.χ. στα 15) και μπήκαν νωρίς στην εμμηνόπαυση (π.χ. στα 40).