Οι περισσότεροι από εμάς όταν ακούμε για τη δίαιτα Άτκινς φανταζόμαστε μια πρωτεϊνική δίαιτα, μια διατροφή χωρίς υδατάνθρακες, ακριβώς επειδή από την πρώτη της εκδοχή του 1972 συμβούλευε να περιορίσουμε πολύ τους υδατάνθρακες ώστε να χάσουμε βάρος. Με τα χρόνια όμως και καθώς με τη βοήθεια των επιστημονικών ερευνών άρχισε να απενοχοποιείται η κατανάλωση υδατανθράκων στη δίαιτα, τουλάχιστον κάποιων από αυτούς, η δίαιτα Άτκινς εξελίχθηκε. Έτσι, έχουμε πλέον στη διάθεσή μας τη νέα δίαιτα Άτκινς, που υπόσχεται να μας βοηθήσει να χάσουμε βάρος αποτελεσματικά και επιπλέον να το κρατήσουμε χαμηλό για πολλά χρόνια.

Οι αρχές της δίαιτας
Η νέα δίαιτα Άτκινς βασίζεται σε 7 θεμελιώδεις κανόνες. Αυτοί είναι οι εξής:

  • Μετράμε τους υδατάνθρακες που καταναλώνουμε.
    Αυτό σημαίνει ότι μετράμε τα γραμμάρια των «καθαρών» υδατανθράκων, δηλαδή αυτών που επηρεάζουν το σάκχαρο του αίματός μας, και όχι των αδρανών (φυτικών) ινών (στις συσκευασίες των τροφίμων συνήθως επισημαίνονται ξεχωριστά).
  • Τρώμε επαρκή ποσότητα πρωτεΐνης ώστε να μην πεινάμε.
    Η πρωτεΐνη μάς βοηθάει να χορτάσουμε και κρατάει σταθερή την ινσουλίνη στο αίμα. Πρέπει να τρώμε τουλάχιστον 110-170 γρ. πρωτεΐνης σε κάθε γεύμα, ενώ οι μεγαλόσωμοι άνδρες μπορεί να χρειάζονται ακόμα και 225 γρ. τη φορά.
  • Δεν ξεχνάμε τα καλά λιπαρά.
    Τα μονοακόρεστα λιπαρά (περιέχονται κυρίως στο ελαιόλαδο) είναι πολύ σημαντικά για τη διατροφή μας ακόμα και όταν κάνουμε δίαιτα. Ας μην ξεχνάμε βέβαια και τα πολυακόρεστα (κυρίως τα ω-3), των οποίων η καλύτερη πηγή είναι τα λιπαρά ψάρια.
  • Τρώμε αρκετές φυτικές ίνες.
    Μας χορταίνουν χωρίς να μας επιβαρύνουν, δεσμεύουν τη χοληστερίνη και βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου μας.
  • Αποφεύγουμε τη ζάχαρη.
    Κόβοντας αυτές τις κενές θερμίδες (για παράδειγμα το αλκοόλ και τα αναψυκτικά), έχουμε κέρδος για την υγεία και τη δίαιτά μας.
  • Συμπληρώνουμε τη διατροφή μας με βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία.
    Διατροφικά συστατικά απαραίτητα, αν θέλουμε η διατροφή μας, παρά τη δίαιτα, να είναι πλήρης.
  • Βάζουμε την άσκηση στη ζωή μας.
    Ψάχνουμε να βρούμε μορφές γυμναστικής που μας ευχαριστούν και ταυτόχρονα μας βοηθούν στην προσπάθειά μας να χάσουμε βάρος.

Σε 4 φάσεις
Ακριβώς επειδή η νέα δίαιτα Άτκινς στοχεύει στο να διατηρήσουμε το βάρος μας χαμηλό σε ολόκληρη τη ζωή μας, έχει 4 φάσεις, ενώ παράλληλα φιλοδοξεί να αποτελέσει όχι μόνο μια δίαιτα αδυνατίσματος, αλλά μια συνταγή ζωής.

Φάση 1: Ενεργοποίηση
Διαρκεί τουλάχιστον 2 εβδομάδες και μπορούμε στη διάρκειά της να χάσουμε αρκετά κιλά. Σε αυτή τη φάση εκπαιδεύουμε το σώμα μας να καίει λίπος, πράγμα που θα ενεργοποιήσει την απώλεια βάρους. Για να το πετύχουμε αυτό, θα πρέπει να καταναλώνουμε μέχρι 20 γρ. «καθαρών» υδατανθράκων την ημέρα. Από αυτά, τα 12-15 γρ. θα πρέπει να είναι «λαχανικά βάσης», όπως τα ονομάζει η δίαιτα, δηλαδή λαχανικά που επιτρέπονται στη δίαιτα, τα οποία θα πρέπει να καταναλώνουμε καθημερινά μαζί με πρωτεΐνες και υγιεινά λίπη (δηλαδή ελαιόλαδο).

Η συχνότητα µετράει
Πολύ σηµαντικό είναι να τρώµε τακτικά (3 γεύµατα και 2 σνακ την ηµέρα), έτσι ώστε να µη φτάνουµε να πεινάµε πολύ πριν από κάθε γεύµα και εξαιτίας αυτού να πέφτουµε µε τα µούτρα στο φαΐ όταν πρόκειται να ξαναφάµε. Επιπλέον, τρώγοντας συχνά, κρατάµε το σάκχαρο του αίµατός µας σταθερό και δεν «καίµε» άλιπο ιστό, όπως συµβαίνει όταν ο οργανισµός µας δεν έχει πρωτεΐνες να κάψει για να συντηρηθεί.

Τα τρόφιµα που επιτρέπονται
Τα περισσότερα λαχανικά, κοτόπουλο χωρίς πέτσα, γαλοπούλα, μοσχάρι, άπαχος κιμάς, ψάρι, θαλασσινά, αυγά, ελαιόλαδο, σκληρά τυριά, μαργαρίνη, ελιές, λεμόνι, μαγιονέζα, βούτυρο.

Τα τρόφιµα που απαγορεύονται
Καρότα, γλυκοπατάτες, φρούτα, πατάτες τηγανητές, βραστές, ψητές ή σε μορφή πουρέ, αποξηραμένα φρούτα, παϊδάκια, πανσέτες, μπέικον, λουκάνικα, πατέ, αλλαντικά και επεξεργασμένα κρέατα, όλα τα είδη ψωμιού, ζυμαρικών και ρυζιού, παξιμάδια, φρυγανιές, αραβικές πίτες, πίτσα, μπισκότα, κέικ, κρουασάν, κρουτόν, μάφινς, βάφλες, κρέπες, αλκοόλ, αναψυκτικά, μαλακά τυριά, γάλα και γιαούρτι, σος, φιστικοβούτυρο, φυτικά έλαια, όσπρια, ξηροί καρποί.
Για να υπολογίζουμε τους υδατάνθρακες, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:

  • Τα περισσότερα τυριά περιέχουν 1 γρ. υδατάνθρακες ανά 30 γρ. (ποσότητα ίση με ένα σπιρτόκουτο).
  • Ένα αυγό περιέχει 0,6 γρ. «καθαρούς» υδατάνθρακες.
  • Τα στρείδια και τα μύδια περιέχουν υδατάνθρακες, γι’ αυτό δεν πρέπει να καταναλώνουμε πάνω από 120 γρ. την ημέρα.
  • Τα 12-15 γρ. «καθαρών» υδατανθράκων από λαχανικά βάσης αντιστοιχούν σε περίπου 6 φλιτζάνια ωμά ή 2 φλιτζάνια μαγειρεμένα λαχανικά, από αυτά που επιτρέπονται βέβαια.

Σημείωση: Το αβοκάντο, το αγγούρι, οι αγκινάρες, ο αρακάς, το λάχανο, η κολοκύθα, τα κολοκυθάκια, το κουνουπίδι, τα κρεμμύδια, η ντομάτα, τα μανιτάρια, οι μελιτζάνες, οι μπάμιες, το μπρόκολο, τα παντζάρια, οι πιπεριές, τα πράσα, το σέλινο, το σέσκουλο, το σπανάκι, τα σπαράγγια, τα φασολάκια, το μαρούλι, τα χόρτα, τα ραπανάκια και η ρόκα επιτρέπονται στη δίαιτα και μας δίνουν κάποιους υδατάνθρακες. Για να τους υπολογίσουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια, μπορούμε να επισκεφτούμε την ιστοσελίδα: www.atkins.com/tools, όπου υπάρχει ένας μετρητής υδατανθράκων και «καθαρών» υδατανθράκων.

Φάση 2: Σταθερό αδυνάτισμα
Αν έχουμε να χάσουμε μέχρι 7 κιλά και γυμναζόμαστε τακτικά, μπορούμε να ξεκινήσουμε κατευθείαν από αυτή τη φάση, παραλείποντας την πρώτη.
Τώρα αυξάνουμε σιγά-σιγά την ημερήσια ποσότητα υδατανθράκων κατά 5 γρ. την εβδομάδα μέχρι να φτάσουμε σιγά-σιγά τα 50 γρ., φροντίζοντας όμως να βρούμε την ποσότητα των υδατανθράκων που μπορούμε να καταναλώνουμε συνεχίζοντας να χάνουμε βάρος.
Κάποια από τα τρόφιμα που απαγορεύονταν στην προηγούμενη φάση τώρα επιτρέπονται. Έτσι, σε αυτή τη φάση προσθέτουμε διάφορα είδη μούρων, ξηρούς καρπούς και άλλους σπόρους, καθώς και όσπρια σε μικρές ποσότητες.
Μπορούμε να παραμείνουμε σε αυτή τη φάση μέχρι να φτάσουμε να απέχουμε 5 κιλά από το βάρος-στόχο μας.

Τα τρόφιµα που επιτρέπονται
Η παρακάτω κλίμακα, όπου έχουν προστεθεί και κάποια τρόφιμα σε σχέση με την πρώτη φάση, μας καθοδηγεί ως προς την ποσότητα και τη συχνότητα που θα πρέπει να καταναλώνουμε τους υδατάνθρακες στη δεύτερη φάση (όσο πιο μικρό νούμερο έχει στην κλίμακα ένα τρόφιμο, τόσο πιο συχνά και σε πιο μεγάλες ποσότητες μπορούμε να το τρώμε):
1/ Λαχανικά βάσης
2/ Γαλακτοκομικά με πολλά λιπαρά και λίγους υδατάνθρακες, όπως τα σκληρά τυριά, το βούτυρο κ.λπ.
3/ Ξηροί καρποί (όχι τα κάστανα)
4/ Διάφορα είδη μούρων, φράουλες, κεράσια και πεπόνι
5/ Γιαούρτι και μαλακά τυριά (π.χ. κότατζ και ρικότα)
6/ Όσπρια
7/ Χυμοί λαχανικών
8/ Άλλα φρούτα
9/ Λαχανικά με περισσότερους υδατάνθρακες (π.χ. καρότα, κολοκύθα)
10/ Σιτηρά ολικής άλεσης

Για να υπολογίσουμε με ακρίβεια τους υδατάνθρακες που θα μας δώσουν τα παραπάνω, μπορούμε να ανατρέξουμε στο www.atkins.com/tools.

Τα τρόφιµα που απαγορεύονται
Αποξηραμένα φρούτα, φρουτοχυμοί, παϊδάκια, πανσέτες, μπέικον, λουκάνικα, πατέ, αλλαντικά και επεξεργασμένα κρέατα, όλα τα είδη που προέρχονται από λευκό αλεύρι, ζυμαρικά, ρύζι, πίτσα, μπισκότα, κέικ, κρουασάν, κρουτόν, μάφινς, βάφλες, κρέπες, αλκοόλ, αναψυκτικά, γάλα, μαγιονέζα, σος, φιστικοβούτυρο.

Φάση 3: Προσυντήρηση
Σε αυτή τη φάση φτάνουμε στην αρχή του τέλους. Πετυχαίνουμε το βάρος-στόχο μας και το διατηρούμε για τουλάχιστον ένα μήνα πριν προχωρήσουμε στην τελική φάση, ώστε να έχουμε βεβαιωθεί ότι μπορούμε να καταφέρουμε να παραμείνουμε σταθεροί πριν μπούμε στο τελικό στάδιο της συντήρησης. Εδώ προσθέτουμε και άλλους υδατάνθρακες, όπως κάποια φρούτα επιπλέον, αμυλώδη λαχανικά και σιτηρά. Αυξάνουμε σιγά-σιγά την ημερήσια ποσότητα υδατανθράκων κατά 10 γρ. τη φορά. Όταν φτάσουμε στο βάρος-στόχο μας, θα καταλήξουμε στην ποσότητα των υδατανθράκων που μπορούμε να καταναλώνουμε για να συντηρούμαστε χωρίς να παχαίνουμε.

Τα τρόφιµα που επιτρέπονται
Εκτός από αυτά που επιτρέπονται στις φάσεις 1 και 2, προσθέτουμε:

  • Φρούτα: Μήλο, βερίκοκο, μπανάνα, ακτινίδιο, ανανά, αχλάδι, γκρέιπφρουτ, δαμάσκηνο, καρπούζι, κυδώνι, λωτό, μάνγκο, μανταρίνι, μούσμουλα, νεκταρίνι, ροδάκινο, παπάγια, πορτοκάλι, ρόδι, σταφύλια, σύκα.
  • Αμυλώδη λαχανικά: Γλυκοπατάτα, πατάτες, καλαμπόκι, παντζάρια, κολοκύθα, καρότα.
  • Πλήρη σιτηρά: Κεχρί, κινόα, κουσκούς, πλιγούρι, βρόμη, ρύζι κ.λπ.

Τα τρόφιµα που απαγορεύονται
Συνεχίζουμε να αποφεύγουμε τα συσκευασμένα τρόφιμα, τα γλυκά, τις κρέπες, τις πίτσες, τα μπισκότα, τα κέικ, τα κρουασάν, τα κρουτόν, τα μάφινς, τις βάφλες, το αλκοόλ, τα αναψυκτικά, τα αρτοσκευάσματα και το ψωμί από λευκό αλεύρι, το λευκό ρύζι κ.λπ. Επίσης, τα πολύ λιπαρά κρέατα, όπως είναι τα παϊδάκια, οι πανσέτες, το μπέικον, τα λουκάνικα, τα αλλαντικά, τα επεξεργασμένα κρέατα, τα πατέ, καθώς και το γάλα, τη μαγιονέζα, τις σος και το φιστικοβούτυρο.

Φάση 4: Ισόβια συντήρηση
Ουσιαστικά προτείνεται ως ένας τρόπος ζωής, όπου είναι σκόπιμο να διατηρούμε χαμηλό το ποσοστό των υδατανθράκων, προκειμένου να συντηρούμε το βάρος μας.
Έτσι, συνεχίζουμε να καταναλώνουμε ημερησίως 12-15 γρ. λαχανικά βάσης, 340-510 γρ. πρωτεΐνης οι γυναίκες και 450-620 γρ. οι άνδρες, υγιεινά λίπη, ξηρούς καρπούς και σπόρους, φρούτα, όσπρια, αμυλώδη λαχανικά και πλήρη σιτηρά. Θα πρέπει, όμως, πάντα να προσέχουμε να μην ξεπερνάμε το όριο των «καθαρών» υδατανθράκων που καταναλώνουμε χωρίς να παχαίνουμε.

Βιβλιογραφία
«Η νέα Δίαιτα Άτκινς για μια νέα ζωή», Eric C. Westman, MD, Stephen D. Phinney, MD, και Dr Jeff S. Volek, εκδόσεις Διόπτρα.