Για πρώτη φορά στην ιστορία, το Λεξικό της Οξφόρδης επέτρεψε στο κοινό να ψηφίσει τη λέξη της χρονιάς. Νικητής του 2022; H φράση «Goblin mode».

Πρόκειται για έναν από τους πιο γλαφυρούς όρους που έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν τον άνθρωπο που απολαμβάνει στο έπακρο την ζωή του, δίχως ενοχές, στενοχώρια ή στερήσεις, που μπορεί να είναι λίγο τεμπέλης ή και άπληστος, να διακρίνεται ακόμα και από προχειρότητα ενώ ζει συνήθως με τέτοιον τρόπο που απορρίπτει τους κοινωνικούς κανόνες, τις προσδοκίες ή τη νόρμα.

Φωνή λαού για το «Goblin mode»

Το «Goblin mode» έλαβε τη συντριπτική πλειοψηφία ψήφων ενάντια σε άλλους δύο «διεκδικητές» που επέλεξαν οι λεξικογράφοι της Οξφόρδης, τα «metaverse» και «#IStandWith».

Διαβάστε επίσης: Αθλητικό μασάζ: Γιατί αξίζει να το δοκιμάσετε

Πάνω από 340.000 άτομα συμμετείχαν, με το «Goblin mode» να λαμβάνει 318.956 ψήφους, το 93% του συνόλου. Το «metaverse» ήρθε δεύτερο με 14.484 ψήφους, ενώ το «#IStandWith» έλαβε 8.639 ψήφους.

Για να επιλέξουν τη λέξη της χρονιάς, οι συντάκτες της Οξφόρδης παρακολουθούν τις ανερχόμενες λέξεις και φράσεις κατά τη διάρκεια του έτους, χρησιμοποιώντας και αναλύοντας γλωσσικά δεδομένα στο Oxford English Corpus, μια μεγάλη βάση δεδομένων κειμένων, που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση των τάσεων στην αγγλική γλώσσα.

Η λέξη της χρονιάς αποτελεί μια «λέξη ή έκφραση που αντικατοπτρίζει το ήθος, τη διάθεση ή τις ανησυχίες των τελευταίων δώδεκα μηνών, μια λέξη-όρος διαρκούς πολιτιστικής σημασίας» αναφέρουν σε δήλωσή τους οι λεξικογράφοι της Οξφόρδης.

Η ιστορία του

Το «Goblin mode» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο Twitter το 2009, αλλά έγινε viral νωρίς μέσα στο 2022. Τον Φεβρουάριο, κάποιος δημοσίευσε ένα tweet όπου ανέφερε ότι ο ράπερ Kanye West χώρισε με την ηθοποιό Julia Fox, επειδή «έμπαινε» σε λειτουργία goblin (καλικαντζάρου ή τελώνιου).

Μετά από αυτό, η δημοτικότητα του όρου ξεκίνησε να αυξάνεται καθώς τα περιοριστικά μέτρα των lockdowns χαλάρωναν.

Φαινομενικά, o όρος αιχμαλώτισε την κυρίαρχη διάθεση των ατόμων που απέρριπταν την ιδέα της επιστροφής στην «κανονική ζωή» (μετά την άρση των lockdowns) ή επαναστάτησαν ενάντια στα ολοένα και πιο ανέφικτα αισθητικά πρότυπα και τον μη βιώσιμο τρόπο ζωής, που παρουσιάζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Καταφύγιο στη μάχη των trends

Τώρα, το hashtag #goblinmode στο TikTok χρησιμοποιείται συχνά για να αντικρούσει τη δημοφιλή τάση «that girl» («αυτό το κορίτσι»), που έχει να κάνει με το να είσαι η «καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου», δηλαδή να ξυπνάς νωρίς για γυμναστική, να κάνεις περίτεχνες ρουτίνες περιποίησης της επιδερμίδας και να πίνεις βιολογικά πράσινα smoothies, αναρτώντας τα όλα αυτά, φυσικά, στα social media.

«Το Goblin mode είναι σίγουρα λέξη της εποχής μας και δικαίως η λέξη της χρονιάς για το 2022» ανέφερε χαρακτηριστικά ο αμερικανός γλωσσολόγος και λεξικογράφος Ben Zimmer, επισημαίνοντας ότι οι άνθρωποι πλέον βλέπουν τους κοινωνικούς κανόνες με άλλα μάτια.

Εχουν την ευκαιρία να εγκαταλείψουν παλιότερες κοινωνικές νόρμες, αγκαλιάζοντας νέες.

Πρέπει να μπούμε σε αυτό το mode;

Στο παρελθόν, έχουμε μπει σε διάφορα modes. Tο 2007 μπήκαμε σε «beast mode» ενώ αργότερα ακολούθησαν τα «sicko mode» και «savage mode», περιγράφοντας και τα τρία την επιθετική, ζωώδη πρoσωπικότητα στην οποία μπορεί κανείς να μπει όταν ανταγωνίζεται κάποιον με στόχο να ισοπεδώσει τον αντίπαλο.

Η μεταφορά προέρχεται από βιντεοπαιχνίδια, όπου η πλοήγηση σε μια κρυφή πρόκληση μπορεί να ενεργοποιήσει μια άλλη «λειτουργία»: ένα ειδικό στυλ παιχνιδιού όπου μπορεί να κινείσαι δέκα φορές πιο γρήγορα ή να εμφανίζεσαι ως ζόμπι.

Το σημερινό «Goblin mode» αντιπροσωπεύει την πλήρη αισθητική ανάκαμψη από την άψογη αυτοπαρουσίαση.

Η δυτική μυθολογία είναι γεμάτη με κάθε λογής goblins, μυθικά δηλαδή ζώα που μπορούν να αλλάξουν μορφή και σχήμα, δαιμονικά, παραμυθένια πλάσματα, αγενή και τριχωτά ανθρωποειδή.

Αυτό που τα κάνει να ξεχωρίζουν από άλλες υπερφυσικές οντότητες δεν είναι τόσο η φυσική τους εμφάνιση αλλά το πάθος τους για καταφύγιο. Π.χ. οι καλικάντζαροι τείνουν να βρίσκουν καταφύγιο σε φιλόξενα «ζεστά» μέρη.

Οι πρώτες ιστορικές αναφορές θέλουν τους καλικαντζάρους να ζουν σε σπηλιές, ενώ κατά την άνοδο της αστικής ευρωπαϊκής ζωής τον 15ο και 16ο αιώνα, κρύβονται πλέον σε σπίτια.

Οι καλικάντζαροι του σήμερα

Σήμερα, όταν μιλάμε για τους καλικαντζάρους αναφερόμαστε σε άσχημα τερατάκια που τους αρέσει να κάνουν αταξίες στο σπίτι ή απλώς να ζουν κρυμμένα δίχως έγνοιες ή ντροπή για την αεργία τους. Για αυτό και αντιπροσωπεύουν την άσεμνη και χωρίς ανασφάλεια πτυχή της ιδιωτικής μας ζωής.

Ισως να παραμελούν την καθημερινή τους υγιεινή, να μην έχουν όρεξη να κάνουν κάτι παραγωγικό, να θέλουν να πειράξουν καλοπροαίρετα τους άλλους, να τρώνε δεκάδες λιχουδιές χωρίς να σκέφτονται στιγμή για το πώς δείχνουν… Ακούγονται σαν κάποιον που γνωρίζετε;