Υπήρχε πιθανότητα οι αρχαίοι Έλληνες, όπως ο Σωκράτης, ο Περικλής ή ο Λεωνίδας να εμφανίσουν άνοια; Μπορεί να κινδύνευαν από εχθρούς, δηλητήρια, ασθένειες και λοιμούς, πάντως δεν ανησυχούσαν μήπως πάθουν Αλτσχάιμερ.

Η Αρχαία Ελλάδα ήταν η γενέτειρα της ιατρικής, οπότε ποιο είναι το καλύτερο μέρος για να αρχίσουμε να ανιχνεύουμε τις πρώτες αναφορές της απώλειας μνήμης στην ανθρώπινη ιστορία;

Παραδόξως, επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας λένε ότι η τελευταία τους ανάλυση κλασικών ελληνικών και ρωμαϊκών ιατρικών κειμένων αποκαλύπτει ότι η άνοια ήταν απίστευτα σπάνια πριν από χιλιάδες χρόνια.

Σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο Journal of Alzheimer’s Disease, οι αρχαίοι Έλληνες αναγνώριζαν ότι με τη γήρανση έρχονται συχνά προβλήματα μνήμης, τα οποία αναγνωρίζουμε σήμερα ως ήπια γνωστική εξασθένιση (MCI).

Ωστόσο, δεν υπάρχουν ιστορικές καταγραφές που να υποδεικνύουν την ύπαρξη της απώλειας του λόγου και της λογικής που προκύπτει με τη νόσο Αλτσχάιμερ ή άλλους τύπους άνοιας.

Συγκεκριμένα, η ερευνητές ανέλυσαν ένα εκτενές αρχείο αρχαίων ιατρικών συγγραμμάτων που συνέταξε ο Ιπποκράτης, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της ιατρικής.

Τα κείμενα αυτά απαριθμούν και περιγράφουν πολλές παθήσεις που είναι γνωστό ότι αναπτύσσονται στους ηλικιωμένους, όπως κώφωση, ζάλη και πεπτικές διαταραχές.

Η απώλεια μνήμης, ωστόσο, απουσίαζε εντελώς.

Λαμβάνοντας υπόψη πόσο διαδεδομένη είναι η γνωστική έκπτωση, η σοβαρή απώλεια μνήμης και η άνοια στη σύγχρονη κοινωνία, οι συγγραφείς της μελέτης λένε ότι τα σημερινά διαδεδομένα ποσοστά άνοιας οφείλονται στο σύγχρονο περιβάλλον και τον τρόπο ζωής.

Πιο συγκεκριμένα, τονίζουν ότι η καθιστική συμπεριφορά και η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πιθανότατα κύριοι ένοχοι.

Η άνοια σήμερα

Σήμερα, εκτιμάται ότι περίπου 44 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ζουν με άνοια. Ο αριθμός αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2030 και να υπερτριπλασιαστεί μέχρι το 2050.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), σχεδόν το 40% των περιπτώσεων Αλτσχάιμερ και άνοιας θα μπορούσαν ενδεχομένως να προληφθούν ή να καθυστερήσουν να εμφανιστούν με την τροποποίηση παραγόντων που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και την πρόληψη χρόνιων ασθενειών όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση.

Τι μπορείτε να κάνετε εσείς για να μειώσετε τον κίνδυνο:

  • Από την ηλικία των σαράντα ετών, προσπαθήστε να διατηρήσετε την συστολική αρτηριακή πίεση έως τα 130 mm Hg.
  • Στην περίπτωση απώλειας ακοής προτείνεται η χρήση ακουστικών βαρηκοΐας ενώ για να προστατεύσετε τα αυτιά, προστατευτείτε από τα υψηλά επίπεδα θορύβου.
  • Μειώστε την έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση.
  • Περιορίστε την πρόσληψη αλκοόλ.
  • Σταματήστε το κάπνισμα και ενθαρρύνετε και τα αγαπημένα σας πρόσωπα να το διακόψουν άμεσα.
  • Υιοθετήστε έναν πιο ενεργητικό τρόπο ζωής.
  • Προσέξτε τις διατροφικές σας συνήθειες, για να μειώσετε τις πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας ή διαβήτη.