Δεν θυμάστε που αφήσατε τα κλειδιά σας. Αρχίσατε να μπερδεύετε τα ονόματα των παιδιών σας μεταξύ τους; Μα, καλά, γιατί ήρθατε στην κουζίνα; Ψάχνατε κάτι;
Πολλοί άνθρωποι αρχίζουν να παρατηρούν αυτά τα μπλακ-άουτ μετά τα 40. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό; Τι άλλαξε στον εγκέφαλό τους;
O εγκέφαλος συρρικνώνεται περίπου κατά 5% ανά δεκαετία, ξεκινώντας από την ηλικία των 40 ετών
Ο φλοιός, δηλαδή το εξωτερικό στρώμα του εγκεφάλου, αρχίζει σταδιακά να γίνεται λεπτότερος.
Την ίδια στιγμή, το περίβλημα μυελίνης που περιβάλλει τις ίνες των νευρώνων, μπορεί να αρχίσει να υποβαθμίζεται, με αποτέλεσμα οι υποδοχείς να μην λαμβάνουν εξίσου γρήγορα τα ερεθίσματα από το εξωτερικό περιβάλλον.
Από τα 40 και μετά, η ζωή στρέφεται σε πιο απαιτητικούς ρόλους της ενηλικίωσης – καριέρα, οικογένεια και προσφορά στην επόμενη γενιά.
Εμπειρίες όπως η έκθεση στο άγχος και οι αυξημένες τοξίνες μπορούν να επηρεάσουν δραστικά την ανάπτυξη και τη γήρανση του εγκεφάλου.
Aυτό δεν σημαίνει ότι παύουμε να είμαστε αρκετά οξυδερκείς στα 50.
Απλά μπορεί να αρχίσουμε να παρατηρούμε κάποιες αλλαγές σε γνωστικές λειτουργίες όπως η ανάκληση ονομάτων και αριθμών κατά παραγγελία, η ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών και η γρήγορη εναλλαγή εργασιών.
Πιο αξιοσημείωτη, κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, είναι μια ανεπαίσθητη μείωση σε αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν επεισοδιακή μνήμη και αφορά λεπτομέρειες όπως το ποιος ήταν παρών σε μια συνάντηση που είχαμε την περασμένη εβδομάδα ή ποια ακριβώς ημέρα πραγματοποιήθηκε αυτή η συνάντηση.
Παράλληλα, οι γυναίκες στη δεκαετία των 40 και στις αρχές των 50 συχνά παρατηρούν μείωση της συγκέντρωσης και της ικανότητάς τους να, συγκρατούν και μαθαίνουν νέα πράγματα ή πληροφορίες, λόγω των ορμονικών αλλαγών που συνοδεύουν την εμμηνόπαυση.
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι ένας 50χρονος που έχει έντονη κοινωνική ζωή και ασκείται τακτικά, ταξιδεύει ή εμπλέκεται σε δραστηριότητες εθελοντισμού ίσως έχει «νεότερο» εγκέφαλο από έναν 50χρονο πιο απομονωμένο από το σύνολο που σπανίως συμμετέχει σε κοινές διαδικασίες.
Καθώς πλησιάζουμε τα 60, η συρρίκνωση του εγκεφάλου γίνεται πιο αισθητή
Αν και διατηρούμε τις γνώσεις που έχουμε κατακτήσει καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας, ο εγκέφαλος μετά τα εξήντα γίνεται λιγότερο αποτελεσματικός σε ό,τι αφορά την πρόσβαση σε αυτό το ευρύ πεδίο γνώσεων και την ανάκληση μεμονωμένων πληροφοριών.
Πώς γίνεται αυτό; Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Signaling βρήκε τον κεντρικό μηχανισμό πίσω από την αποδυναμωμένη μνήμη και την γνωστική εξασθένιση που σχετίζεται με τη γήρανση.
«Ο μηχανισμός σχετίζεται με την απορρύθμιση μιας εγκεφαλικής πρωτεΐνης, γνωστής ως CaMKII, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη μνήμη και τη μάθηση», εξηγούν οι επιστήμονες του University of Colorado Anschutz Medical Campus
Πώς θα διατηρήσετε τον εγκέφαλό σας νέο
Ο εγκέφαλος αλλάζει με την ηλικία, αλλά, σύμφωνα με τους ερευνητές του Harvard Health, υπάρχουν μερικά ακόμη πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε τα προβλήματα που έρχονται με τη γήρανση:
- Ακολουθήστε ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής.
- Κρατήστε την αρτηριακή σας πίεση σε φυσιολογικά επίπεδα.
- Ελέγξτε τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας.
- Μειώστε τα επίπεδα της LDL «κακής» χοληστερόλης.
- Κόψτε το κάπνισμα.
- Αποφύγετε το αλκοόλ.
- Προστατέψτε το κεφάλι σας από τραυματισμούς.
Συνδυάστε αυτές τις προτάσεις για να επιτύχετε το μέγιστο όφελος για τον εγκέφαλο και τη συνολική σας υγεία.
Και μην ξεχνάτε ότι ποτέ δεν είναι πολύ αργά ή πολύ νωρίς για να ενσωματώσετε περισσότερες υγιεινές συνήθειες στη ζωή σας.
