Ακόμη και λίγες νύχτες ανεπαρκούς ύπνου φαίνεται να προάγουν μοριακούς μηχανισμούς που συνδέονται με μεγαλύτερο κίνδυνο προβλημάτων για την καρδιά. Αυτό ήταν το εύρημα νέας μελέτης, στην οποία οι ερευνητές του Uppsala University διερεύνησαν πώς η στέρηση ύπνου επηρεάζει τους βιοδείκτες (στην προκειμένη περίπτωση πρωτεΐνες) που σχετίζονται με καρδιαγγειακές παθήσεις.
«Δυστυχώς, σχεδόν οι μισοί Σουηδοί βιώνουν τακτικά διαταραχές του ύπνου και αυτό είναι ιδιαίτερα συχνό μεταξύ των εργαζομένων σε βάρδιες. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θέλαμε να εντοπίσουμε τους μηχανισμούς που επηρεάζουν το πώς η έλλειψη ύπνου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου. Τελικά, ο σκοπός ήταν να εντοπίσουμε μεθόδους αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων», λέει ο Δρ Jonathan Cedernaes, ιατρός και διδάσκων στο Uppsala University, ο οποίος ήταν επικεφαλής της μελέτης.
Η χρόνια έλλειψη ύπνου αποτελεί ένα κοινό πρόβλημα δημόσιας υγείας και σε μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και κολπικής μαρμαρυγής.
Η εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες του τρόπου ζωής, όπως ο ύπνος, η διατροφή και η άσκηση. Προκειμένου να διαχωριστούν οι επιδράσεις του ύπνου, ελέγχθηκαν διάφορες συνθήκες στο εργαστηριακό περιβάλλον, όπως η διατροφή και η φυσική δραστηριότητα.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Οι συγγραφείς μελέτησαν 16 υγιείς νεαρούς άνδρες φυσιολογικού βάρους. Όλοι τους είχαν υγιείς συνήθειες ύπνου. Οι συμμετέχοντες πέρασαν χρόνο σε ένα εργαστήριο ύπνου, όπου τα γεύματα και τα επίπεδα δραστηριότητάς τους ελέγχθηκαν αυστηρά σε δύο συνεδρίες.
Στη μία συνεδρία, οι συμμετέχοντες κοιμήθηκαν κανονικά για τρεις διαδοχικές νύχτες, ενώ κατά τη διάρκεια της άλλης συνεδρίας κοιμήθηκαν μόνο περίπου τέσσερις ώρες κάθε βράδυ.
Κατά τη διάρκεια και των δύο συνεδριών, λαμβάνονταν δείγματα αίματος το πρωί και το βράδυ και μετά από άσκηση υψηλής έντασης διάρκειας 30 λεπτών.
Λιγότερος ύπνος; Περισσότερες φλεγμονώδεις πρωτεΐνες
Οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα περίπου 90 πρωτεϊνών στο αίμα και μπόρεσαν να δουν ότι τα επίπεδα πολλών από αυτές που σχετίζονται με αυξημένη φλεγμονή αυξήθηκαν όταν οι συμμετέχοντες στερήθηκαν τον ύπνο.
Πολλές από αυτές τις πρωτεΐνες έχουν ήδη συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια και η στεφανιαία νόσος.
Ζωτικός ο ύπνος για την καρδιά
«Πολλές από τις μεγαλύτερες μελέτες που έχουν γίνει σχετικά με την στέρηση του ύπνου και τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων έχουν γενικά επικεντρωθεί σε ελαφρώς μεγαλύτερα άτομα που έχουν ήδη αυξημένο κίνδυνο τέτοιων ασθενειών. Στην παρούσα μελέτη όμως, τα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών αυξήθηκαν με τον ίδιο τρόπο σε νεότερα και προηγουμένως απολύτως υγιή άτομα μετά από λίγες μόνο νύχτες στέρησης ύπνου. Αυτό σημαίνει ότι ο ύπνος είναι σημαντικός για την καρδιαγγειακή υγεία ακόμη και σε πρώιμο στάδιο της ζωής», λέει ο Δρ Jonathan Cedernaes.
«Με αυτή τη μελέτη, κατανοήσαμε περισσότερα για τον τρόπο που η ποσότητα του ύπνου μπορεί να επηρεάζει την καρδιαγγειακή υγεία. Είναι σημαντικό να επισημάνουμε ότι μελέτες έχουν επίσης δείξει ότι η άσκηση μπορεί να αντισταθμίσει τουλάχιστον ορισμένες από τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει ο κακός ύπνος. Αλλά είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι η άσκηση δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις βασικές λειτουργίες του ύπνου», εξηγεί ο ίδιος.
«Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να διερευνηθεί πώς αυτές οι επιδράσεις μπορεί να διαφέρουν σε γυναίκες, ηλικιωμένα άτομα, ασθενείς με καρδιακές παθήσεις ή άτομα με διαφορετικά πρότυπα ύπνου. Η συνεχιζόμενη έρευνά μας ελπίζουμε ότι θα βοηθήσει στην διαμόρφωση καλύτερων συστάσεων για το πώς ο ύπνος, η άσκηση και άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής μπορούν να αξιοποιηθούν για την καλύτερη πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων», καταλήγει ο Δρ Jonathan Cedernaes.
Η μελέτη έχει δημοσιευθεί στο Biomarker Research.
