Ο Κέβιν Μάκι, επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Indiana στο Bloomington και επικεφαλής επιστήμονας στο Midwest Biomedical Research, είναι ο κύριος συγγραφέας δύο νέων μελετών που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στην ετήσια συνάντηση της Αμερικανικής Εταιρείας Διατροφής, NUTRITION 2025, οι οποίες έδειξαν ότι η κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας στο Ω-6 λινολεϊκό οξύ μπορεί να υποστηρίξει την καρδιομεταβολική υγεία και να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 και καρδιακής νόσου.
Τι είναι το Ω-6 λινολεϊκό οξύ;
Για τις μελέτες, οι ερευνητές ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα 1.894 ενήλικων συμμετεχόντων με μέση ηλικία τα 50 έτη και μέσο δείκτη μάζας σώματος 29. Οι επιστήμονες εστίασαν στην ποσότητα λινολεϊκού οξέος που βρέθηκε στο αίμα των συμμετεχόντων.
«Το λινολεϊκό οξύ βρίσκεται κυρίως σε φυτικά έλαια που χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα και είναι συστατικό πολλών τροφίμων, όπως οι ξηροί καρποί και οι σπόροι. Πρόσφατα, υπήρξε μεγάλη αντιπαράθεση γύρω από τα φυτικά έλαια σπόρων όπως το καλαμποκέλαιο. Κάποιοι ισχυρίστηκαν ότι αυτά τα φυτικά έλαια, πλούσια σε λινολεϊκό οξύ, προκαλούν φλεγμονή», δήλωσε ο Κέβιν Μάκι.
«Το επίπεδο λινολεϊκού οξέος στο αίμα επηρεάζεται από το πόσο καταναλώνεται στη διατροφή — δηλαδή, η μεγαλύτερη πρόσληψη οδηγεί σε υψηλότερα επίπεδα στο αίμα», συνέχισε ο ίδιος. «Μας ενδιέφερε να εξετάσουμε το επίπεδο λινολεϊκού οξέος στο αίμα για να δούμε αν σχετίζεται με παράγοντες καρδιομεταβολικού κινδύνου, συγκεκριμένα βιοδείκτες φλεγμονής και ρύθμισης γλυκόζης (σακχάρου) στο αίμα», είπε.
Υψηλότερα επίπεδα λινολεϊκού οξέος συνδέονται με χαμηλότερη φλεγμονή
Μετά την ανάλυση, ο ερευνητής και η επιστημονική του ομάδα διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες στη μελέτη με υψηλότερη συγκέντρωση λινολεϊκού οξέος στον ορό του αίματος είχαν χαμηλότερα επίπεδα βιοδεικτών φλεγμονής, όπως η C-αντιδρώσα πρωτεΐνη υψηλής ευαισθησίας.
«Η χρόνια φλεγμονή αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιομεταβολικές παθήσεις», εξήγησε ο Μάκι. «Συγκεκριμένα, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το υψηλότερο επίπεδο C-αντιδρώσας πρωτεΐνης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό. Υπάρχουν επίσης μελέτες που δείχνουν ότι τα φάρμακα που μειώνουν τη φλεγμονή μειώνουν τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό. Τα ευρήματά μας δεν υποστηρίζουν την άποψη ότι η υψηλότερη πρόσληψη λινολεϊκού οξέος συνδέεται με αυξημένη φλεγμονή. Αντίθετα, είναι πιο συμβατά με την αντίθετη άποψη. Χρειάζεται βέβαια κάποια προσοχή γιατί δεν πρόκειται για μια μελέτη παρέμβασης, οπότε δεν μπορούμε να πούμε ότι αυτή η συσχέτιση είναι αιτιακή», πρόσθεσε.
Επιπλέον, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ίδιοι συμμετέχοντες με περισσότερα επίπεδα λινολεϊκού οξέος στον ορό του αίματος εμφάνιζαν επίσης πιο ευνοϊκά επίπεδα Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και βιοδεικτών ομοιόστασης γλυκόζης, δηλαδή σταθερά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
«Υψηλός ΔΜΣ, μαζί με υψηλά επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης νηστείας, αποτελούν παράγοντες κινδύνου για διαβήτη τύπου 2. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ένα υψηλότερο επίπεδο λινολεϊκού οξέος στην κυκλοφορία σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Τα αποτελέσματά μας συμφωνούν με αυτά, καθώς δείχνουν χαμηλότερα επίπεδα παραγόντων κινδύνου για διαβήτη τύπου 2 σε όσους έχουν υψηλότερα επίπεδα λινολεϊκού οξέος στο αίμα», συνέχισε ο Μάκι.
«Αν και πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στην ερμηνεία των αποτελεσμάτων, τα ευρήματά μας είναι συμβατά με ευνοϊκές επιδράσεις της κατανάλωσης λινολεϊκού οξέος στους καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου και όχι με αρνητικές, όπως έχουν υποστηρίξει ορισμένοι. Απαιτούνται μελέτες παρέμβασης για να διερευνηθεί περαιτέρω η επίδραση της αλλαγής στην πρόσληψη λινολεϊκού οξέος στους παράγοντες κινδύνου που μελετήσαμε», κατέληξε ο ίδιος.
Πρέπει να καταναλώνω περισσότερο λινολεϊκό οξύ στη διατροφή μου;
Για όσους τώρα σκέφτονται να αυξήσουν την πρόσληψη λινολεϊκού οξέος για να βελτιώσουν πιθανώς την καρδιομεταβολική τους υγεία, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η επιστήμη της διατροφής είναι πολύπλοκη και σπάνια αφορά ένα μόνο θρεπτικό συστατικό.
Το λινολεϊκό οξύ είναι ένα απαραίτητο Ω-6 λιπαρό οξύ και, όπως όλα τα θρεπτικά συστατικά, το όφελός του εξαρτάται από τις συνολικές διατροφικές επιλογές του ατόμου. Τα τρόφιμα που περιέχουν φυσικά λινολεϊκό οξύ — όπως οι ηλιόσποροι, τα καρύδια, το τόφου, τα αυγά και τα ψάρια — περιέχουν επίσης φυτικές ίνες, πρωτεΐνες, βιταμίνες και μέταλλα.
Γενικά, είναι απαραίτητο να καταναλώνουμε μια ποικιλία από μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά, εστιάζοντας στο να ενσωματώνουμε περισσότερα ολόκληρα τρόφιμα στη διατροφή μας. Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι η αναγκαία και ιδανική ισορροπία της αναλογίας ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 λιπαρών οξέων είναι κάτι στο οποίο μπορεί να βοηθήσει ένας διαιτολόγος-διατροφολόγος.
