Οι άνθρωποι που αισθάνονται μοναξιά είναι πολλοί. Στους καιρούς που ζούμε, όσο και αν η τεχνολογία φαίνεται να μπορεί να συνδέσει τα… πάντα, αυτό δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις, δεν μπορεί να καλύψει την ανάγκη για συντροφιά. Σύμφωνα με σχετική έκθεση, μάλιστα, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για τις κοινωνικές σχέσεις διαπιστώθηκε ότι η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση κάνουν τους ανθρώπους να αρρωσταίνουν σωματικά, συμβάλλοντας σε 871.000 θανάτους τον χρόνο παγκοσμίως.
Με βάση την εν λόγω έρευνα, η μοναξιά αυξάνει τον κίνδυνο για εγκεφαλικά επεισόδια και καρδιακές προσβολές, διαβήτη, κατάθλιψη, άγχος και αυτοκτονία, μεταξύ άλλων προβλημάτων. Επίσης, οι μοναχικοί έφηβοι έχουν 22% περισσότερες πιθανότητες να σημειώσουν χειρότερες επιδόσεις στο σχολείο σε σύγκριση με τους συμμαθητές τους, ενώ οι μοναχικοί ενήλικες δυσκολεύονται περισσότερο να βρουν δουλειά ή να διατηρήσουν τη θέση τους.
Οι επιπτώσεις δεν είναι μόνο ατομικές και οικογενειακές. Κοστίζουν επίσης δισεκατομμύρια στην κοινωνία, λόγω των εξόδων υγειονομικής περίθαλψης και της απώλειας παραγωγικότητας στην εργασία.
Η μοναξιά της… τεχνολογίας
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η μοναξιά είναι ένα επώδυνο, υποκειμενικό συναίσθημα, που πολλοί από εμάς βιώνουμε όταν δεν έχουμε τις σχέσεις που χρειαζόμαστε. Αντίθετα, η κοινωνική απομόνωση είναι μια αντικειμενική κατάσταση, στην οποία υπάρχουν λίγες σχέσεις ή αλληλεπιδράσεις.
Με βάση τα αποτελέσματα της έκθεσης του ΠΟΥ, περίπου 1 στους 3 ηλικιωμένους και 1 στους 4 εφήβους θεωρούνται κοινωνικά απομονωμένοι. Τα αίτια περιλαμβάνουν την ασθένεια, τη φτωχή εκπαίδευση και το χαμηλό εισόδημα, την έλλειψη ευκαιριών για κοινωνικοποίηση, τη μοναχική διαβίωση, καθώς και τις ψηφιακές τεχνολογίες.
Όπως αναφέρουν οι μελετητές, οι άνθρωποι επικοινωνούσαν για χιλιάδες χρόνια όχι μόνο με λέξεις, αλλά και με εκφράσεις του προσώπου, με τη γλώσσα του σώματος, με τον τόνο της φωνής και τη σιωπή. Όλα αυτά χάνονται όταν επικοινωνούμε συνεχώς μέσω κινητών τηλεφώνων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Παράδειγμα προς μίμηση οι Σουηδοί
Ο ΠΟΥ, στην έκθεσή του, τονίζει ότι η Σουηδία είναι ένα θετικό παράδειγμα. Η χώρα έχει αναπτύξει μία εθνική στρατηγική κατά της μοναξιάς. Έχει αναγνωριστεί εκεί ότι δεν είναι μόνο οι μοναχικοί άνθρωποι που έχουν πρόβλημα, αλλά η κοινωνία συνολικά. Στη Σουηδία γίνονται πλέον συνειδητές προσπάθειες σε πολλούς χώρους, ώστε να διευκολύνεται η κοινωνική επαφή, για παράδειγμα σε καταστήματα, εστιατόρια, γειτονιές και λέσχες.
Η ομάδα των ερευνητών αναφέρει, μάλιστα, οτι όλα τα παιδιά και οι νέοι στη χώρα θα λάβουν σύντομα κάρτες με ένα χρηματικό ποσό, τις οποίες θα μπορούν να χρησιμοποιούν μόνο για να κλείνουν δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου σε ομάδες.
Επίσης, η Σουηδία σκοπεύει να απαγορεύσει τα κινητά τηλέφωνα στα δημόσια σχολεία, κάτι που διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι αυξάνει την κοινωνική επαφή και μειώνει τον διαδικτυακό εκφοβισμό. Τα παιδιά κοιμούνται καλύτερα και βρίσκουν πιο εύκολο να αφήσουν το κινητό τους και στον ελεύθερο χρόνο τους.
Σίγουρα υπάρχουν και θετικά στην τεχνολογία, πολλά πράγματα δεν θα μπορούσαν να συμβούν αν δεν υπήρχε, έχει διευκολύνει πολλές καταστάσεις, ωστόσο η παγκόσμια μοναξιά, που προκύπτει κατά βάση από την αιώνια ανάγκη του ανθρώπου για συντροφικότητα και πραγματική επικοινωνία, επιβάλλει μία αλλαγή στάσης σε ατομικό επίπεδο αλλά και από την κοινωνία συνολικά.
