Οι καρδιακές παθήσεις ευθύνονται για σχεδόν το ένα τρίτο όλων των θανάτων παγκοσμίως. Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην υγεία της καρδιάς. Η καρδιά «προτιμά» τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, ψάρια, φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως, δεν «αγαπά» τα κορεσμένα λιπαρά, το αλάτι και την ζάχαρη.
Συγκεκριμένα, νέα μελέτη (με σχεδόν 25.000 συμμετέχοντες μέσης ηλικίας) που δημοσιεύθηκε στο Cardiovascular Research, έδειξε πως οι διατροφικές συνήθειες συνδέονται στενά με τον σχηματισμό «υψηλού κινδύνου» αθηρωματικών πλακών στις στεφανιαίες αρτηρίες, οι οποίες ευθύνονται για αιφνίδια εμφράγματα.
Οι ερευνητές εντόπισαν ότι οι άνθρωποι που ακολουθούσαν ένα ανθυγιεινό διατροφικό πρότυπο είχαν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν εύθραυστες πλάκες. Αυτές οι πλάκες δεν φράζουν απαραίτητα τις αρτηρίες, αλλά μπορούν να σπάσουν ξαφνικά και να προκαλέσουν θρόμβο, διακόπτοντας τη ροή του αίματος στην καρδιά και προκαλώντας καρδιακή προσβολή.
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε αναλυτικά ερωτηματολόγια διατροφής και ανέπτυξε έναν «δείκτη φλεγμονώδους διατροφής». Πόντους κέρδιζαν τα τρόφιμα με αντιφλεγμονώδη δράση (π.χ. φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, ξηροί καρποί, ελαιόλαδο, τσάι, καφές), ενώ τρόφιμα όπως κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, αναψυκτικά και τσιπς δεν προσέθεταν καμία διατροφική «μονάδα».
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: υψηλής, μέτριας και χαμηλής ποιότητας διατροφής. Η ομάδα με την χειρότερη διατροφή είχε:
- 67% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίζει μη ασβεστοποιημένες πλάκες με σημαντική στένωση (>50%).
- Περισσότερες συνολικά αθηρωματικές βλάβες (44,3% έναντι 36,3%).
- Αυξημένο ασβέστιο στις αρτηρίες και μεγαλύτερη έκταση νόσου.
Το μεταβολικό υπόβαθρο του κινδύνου
Η σύνδεση διατροφής και καρδιάς δεν είναι απλή. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η κακή διατροφή σχετίζεται και με μεταβολικές διαταραχές όπως:
- Αυξημένη περίμετρο μέσης
- Υψηλά τριγλυκερίδια
- Υπέρταση
Όταν οι παράγοντες αυτοί λήφθηκαν υπόψη, η συσχέτιση μεταξύ διατροφής και επικίνδυνων πλακών εξασθένησε, υποδηλώνοντας πως οι μεταβολικές διαταραχές μπορεί να δρουν ως ενδιάμεσοι κρίκοι. Επιπλέον, τα άτομα με τη χειρότερη διατροφή είχαν και υψηλότερα επίπεδα CRP (δείκτης φλεγμονής).
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Τα χαμηλότερα σκορ στη διατροφή ήταν πιο συχνά σε άνδρες, σε άτομα με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο, καπνιστές, ανθρώπους που κατανάλωναν περισσότερο αλκοόλ και έκαναν λιγότερη άσκηση. Δηλαδή, η κακή διατροφή συνήθως συνυπάρχει με γενικότερα επιβαρυντικό για την καρδιά τρόπο ζωής.
Η τεχνολογία αποκαλύπτει όσα δεν φαίνονται
Η μελέτη βασίστηκε σε αξονική στεφανιογραφία (CCTA) – μια πρωτοποριακή εξέταση που επιτρέπει στους γιατρούς να δουν όχι μόνο αν οι αρτηρίες είναι φραγμένες, αλλά και τον τύπο της πλάκας.
Τι μπορείς να κάνεις για να προστατεύσεις την καρδιά σου
Η απάντηση δεν βρίσκεται σε ακραίες δίαιτες, αλλά σε σταθερές, μικρές αλλαγές:
- Βάλε περισσότερες φυτικές ίνες στο πιάτο σου.
- Περιόρισε το κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας.
- Επίλεξε τρόφιμα με αντιφλεγμονώδη δράση.