Η ιδέα της μακροζωίας όπως πάντα προσελκύσει την προσοχή μας. Σύμφωνα με Αμερικανούς επιστήμονες, η υγεία μας όταν μεγαλώνουμε δεν αφορά μόνο το πόσα χρόνια ζούμε, αλλά και πόσο καλά ζούμε αυτά τα χρόνια. Αυτή η έννοια ονομάζεται «διάστημα υγείας» και αφορά τον χρόνο που ζούμε χωρίς να έχουμε ασθένειες που να επηρεάζουν την καθημερινότητά μας.
Ένα από τα ερωτήματα που απασχολούν τους επιστήμονες λοιπόν, είναι αν το μυστικό των εκατοντάχρονων ανθρώπων είναι ότι καθυστερούν τις σοβαρές ασθένειες ή αν είναι απλώς καλύτεροι στο να τις ξεπερνούν. Ή ίσως αποφεύγουν κάποιες ασθένειες εντελώς;
Τα μυστικά της μακροζωίας
Αν και οι εκατοντάχρονοι δεν αποτελούν την πλειοψηφία, τα αποτελέσματα δύο μεγάλων μελετών στη Σουηδία αποδεικνύουν ότι η μακροζωία τους συνδέεται με έναν μοναδικό τρόπο γήρανσης, που επιτρέπει την καθυστέρηση ή ακόμα και την αποφυγή σοβαρών ασθενειών.
Οι μελέτες δείχνουν ότι οι εκατοντάχρονοι δεν αντιμετωπίζουν απλώς λιγότερες ασθένειες καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους, αλλά όταν εμφανίζουν κάποια ασθένεια, αυτή συμβαίνει πολύ αργότερα σε σχέση με τους ανθρώπους που δεν φτάνουν την ηλικία των 100.
Για παράδειγμα, οι εκατοντάχρονοι παρουσίασαν χαμηλότερα ποσοστά καρδιοαγγειακών παθήσεων και άλλων σοβαρών προβλημάτων υγείας από τους συνομηλίκους τους. Στην ηλικία των 80, μόνο το 8% των εκατοντάχρονων είχαν διαγνωστεί με καρδιοαγγειακή νόσο, ενώ το ποσοστό αυτό για εκείνους που πέθαναν στην ηλικία των 85 έφτανε το 15%.
Το μοτίβο γήρανσης των εκατοντάχρονων
Αυτό που είναι πιο εντυπωσιακό είναι ότι οι εκατοντάχρονοι δεν παρουσιάζουν την απότομη αύξηση στις ασθένειες που συχνά βλέπουμε στους υπόλοιπους ανθρώπους τα τελευταία χρόνια της ζωής τους. Αντίθετα, οι συσσωρεύουν ασθένειες με πιο αργό ρυθμό και αντιμετωπίζουν κυρίως καταστάσεις που περιορίζονται σε ένα μόνο όργανο, το οποίο είναι ευκολότερο να διαχειριστεί μακροπρόθεσμα.
Αυτό το χαρακτηριστικό δείχνει την ανθεκτικότητα τους, με αυτή την αργή συσσώρευση προβλημάτων υγείας να είναι ένα από τα βασικά συστατικά της υγιούς και παρατεταμένης ζωής τους.
Η σημασία του τρόπου ζωής για την επίτευξη της μακροζωίας
Αν και η γενετική παίζει σίγουρα ρόλο στη μακροζωία, οι επιστήμονες αναγνωρίζουν ότι ο τρόπος ζωής έχει επίσης έναν καθοριστικό αντίκτυπο. Η υγιεινή διατροφή, η τακτική άσκηση, η κοινωνική δραστηριότητα και η ψυχική ευημερία είναι όλοι παράγοντες που φαίνεται να συμβάλλουν στην υγιή γήρανση.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Ageing αναδεικνύει τη σημασία της υγιεινής διατροφής . Ενώ μια άλλη που πραγματοποιήθηκε από το Κέντρο Έρευνας Γήρανσης του Karolinska Institutet στη Σουηδία παρακολούθησε 2.400 Σουηδούς για περισσότερα από 15 χρόνια, όπου η μέση ηλικία των συμμετεχόντων ήταν λίγο πάνω από τα 71, επικεντρώθηκε στο πώς οι διατροφικές συνήθειες συνδέονται με την εμφάνιση χρόνιων ασθενειών, όπως η άνοια και οι καρδιοαγγειακές παθήσεις.
Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: οι συμμετέχοντες που ακολουθούσαν υγιεινές δίαιτες, όπως η MIND, είχαν σημαντικά μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν χρόνιες ασθένειες, όπως καρδιοπάθειες και άνοια, σε σύγκριση με εκείνους που ακολουθούσαν λιγότερο υγιεινές διατροφές. Οι δίαιτες που συσχετίζονται με την καθυστέρηση της εμφάνισης ασθενειών επικεντρώνονται στην κατανάλωση φρούτων, τροφών ολικής άλεσης, ψαριών, ξηρών καρπών, σπόρων και λαχανικών.
Ίσως λοιπόν το σημαντικότερο μάθημα των εκατοντάχρονων είναι να επικεντρωθούμε σε μια ισχυρή προληπτική φροντίδα για την υγεία μας.
