Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) ευθύνεται για περίπου 38.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου κεφαλής και τραχήλου σε παγκόσμιο επίπεδο. Από αυτές, σχεδόν το 30% αφορά καρκίνους του στοματοφάρυγγα και μικρότερο ποσοστό σχετίζεται με περιπτώσεις καρκίνου κεφαλής και τραχήλου. Ο πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου που προκαλεί ο HPV είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας.
Σε αντίθεση με τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ο οποίος μπορεί να ανιχνευθεί μέσω προληπτικών εξετάσεων, δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία εξέταση που να μπορεί να εντοπίσει καρκίνους κεφαλής και τραχήλου, πριν την εκδήλωση συμπτωμάτων. Ως αποτέλεσμα, οι περισσότεροι ασθενείς διαγιγνώσκονται μόνο αφού έχουν εξαπλωθεί, προκαλώντας εμφανή συμπτώματα.
Ο καρκίνος ανιχνεύεται νωρίτερα χάρη στο HPV-DeepSeek
Ωστόσο, μια νέα μελέτη από τους ερευνητές του Mass General Brigham, που δημοσιεύθηκε στο Journal of the National Cancer Institute, παρουσιάζει μια πολλά υποσχόμενη μέθοδο. Η ομάδα ανέπτυξε ένα τεστ υγρής βιοψίας που ονομάζεται HPV-DeepSeek, το οποίο μπορεί να εντοπίσει καρκίνους κεφαλής και τραχήλου, που συνδέονται με τον HPV έως και 10 χρόνια πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Η έγκαιρη ανίχνευση της νόσου θα μπορούσε να αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας και να μειώσει την ανάγκη για επιθετικές θεραπείες, αναφέρουν οι ερευνητές.
Το HPV-DeepSeek λειτουργεί μέσω της ανάλυσης ολόκληρου του γονιδιώματος, εντοπίζοντας DNA ίχνη του HPV που έχουν αποσπαστεί από έναν όγκο και έχουν εισέλθει στην κυκλοφορία του αίματος. Προγενέστερη έρευνα της ίδιας ομάδας έδειξε ότι το τεστ θα μπορούσε να φτάσει σε 99% ειδικότητα και 99% ευαισθησία στην ανίχνευση του καρκίνου κατά την αρχική κλινική του εμφάνιση, ξεπερνώντας όλες τις υπάρχουσες διαγνωστικές μεθόδους.
Τι έδειξε η έρευνα
Για να διερευνήσουν εάν το HPV-DeepSeek θα μπορούσε να εντοπίσει αυτούς τους καρκίνους πολύ πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων, οι ερευνητές ανέλυσαν 56 δείγματα αίματος από την Mass General Brigham Biobank. Τα δείγματα ήταν από 28 άτομα που αργότερα ανέπτυξαν καρκίνο κεφαλής και τραχήλου που σχετίζεται με τον HPV και 28 υγιή άτομα που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.
Το HPV-DeepSeek ανίχνευσε DNA HPV όγκου σε 22 από τα 28 δείγματα αίματος ασθενών που αργότερα ανέπτυξαν καρκίνο, ενώ και τα 28 δείγματα ελέγχου ήταν αρνητικά, υποδεικνύοντας ότι το τεστ έχει υψηλή ειδικότητα, αναφέρουν οι ερευνητές. Το τεστ φάνηκε να είναι πιο αποτελεσματικό στην ανίχνευση DNA HPV σε δείγματα αίματος που συλλέχθηκαν πιο κοντά στο χρόνο διάγνωσης των ασθενών, ενώ το πρώιμο θετικό αποτέλεσμα αφορούσε δείγμα αίματος που συλλέχθηκε 7,8 χρόνια πριν από τη διάγνωση.
Χρησιμοποιώντας μηχανική μάθηση, οι ερευνητές κατάφεραν να βελτιώσουν την ισχύ του τεστ, έτσι ώστε να εντοπίζει με ακρίβεια 27 από τις 28 περιπτώσεις καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων δειγμάτων που συλλέχθηκαν έως και 10 χρόνια πριν από τη διάγνωση.
Στόχος των ερευνητών είναι να επικυρώσουν αυτά τα ευρήματα σε μια δεύτερη μελέτη από τα National Institutes of Health (NIH), χρησιμοποιώντας εκατοντάδες δείγματα που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο δοκιμής προσυμπτωματικού ελέγχου για καρκίνο του προστάτη, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου και των ωοθηκών (Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial, PLCO) στο National Cancer Institute.
