Η άσκηση με βάρη δεν δυναμώνει μόνο τους μυς, φαίνεται να επηρεάζει και το μικροβίωμα του εντέρου, τη σύνθετη κοινότητα μικροοργανισμών που κατοικούν στο πεπτικό μας σύστημα. Πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Τύμπινγκεν στη Γερμανία, η οποία δεν έχει ακόμη αξιολογηθεί από ομοτίμους, υποστηρίζει ότι η τακτική προπόνηση αντίστασης μπορεί να προκαλέσει αξιοσημείωτες αλλαγές στη σύνθεση του μικροβιώματος μέσα σε μόλις οκτώ εβδομάδες.
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε 150 άτομα που προηγουμένως δεν ασκούνταν και ξεκίνησαν να κάνουν βάρη δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο προγράμματα: οι πρώτοι έκαναν γυμναστική με ελαφρύτερα βάρη και πολλές επαναλήψεις (15–20) και οι δεύτεροι με περισσότερο βάρος και λιγότερες επαναλήψεις (8–10). Και στις δύο περιπτώσεις, οι συμμετέχοντες παρουσίασαν βελτίωση στη μυϊκή δύναμη και στη σωματική σύσταση, εκτελώντας ασκήσεις όπως πιέσεις στήθους, κοιλιακούς, κάμψεις και πιέσεις ποδιών, και ασκήσεις πλάτης.
Πώς η άσκηση επηρεάζει το μικροβίωμα
Το ανθρώπινο έντερο φιλοξενεί δισεκατομμύρια μικροοργανισμούς, βακτήρια, μύκητες και ιούς, που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διάσπαση της τροφής, στην απορρόφηση θρεπτικών συστατικών και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Παρότι συχνά μιλάμε για «καλά» και «κακά» βακτήρια, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη: το οικοσύστημα του εντέρου είναι δυναμικό και επηρεάζεται από πλήθος παραγόντων, όπως η διατροφή, η ηλικία, ο ύπνος και η σωματική δραστηριότητα.
Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα κοπράνων στην αρχή, στη μέση (μετά από τέσσερις εβδομάδες) και στο τέλος της οκτάδομης περιόδου. Με βάση τα αποτελέσματα, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες:
- «Υψηλής απόκρισης» (το 20% που αύξησε τη δύναμή του κατά πάνω από 33%)
- «Χαμηλής απόκρισης» (το 20% με βελτίωση κάτω από 12,2%)
Ο πιο καθοριστικός παράγοντας φάνηκε να είναι το αρχικό επίπεδο μυϊκής δύναμης, ωστόσο οι ερευνητές εντόπισαν κάτι ακόμη πιο ενδιαφέρον: εκείνοι που ανέπτυξαν τη μεγαλύτερη δύναμη παρουσίασαν ξεχωριστές μεταβολές στο μικροβίωμα του εντέρου τους.
Δεν είναι όμως τόσο απλό
Παρά τα ενθαρρυντικά ευρήματα, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η σχέση άσκησης και μικροβιώματος δεν είναι γραμμική. Στην ίδια μελέτη, ορισμένα βακτήρια που θεωρούνται «καλά» μειώθηκαν, ενώ άλλα, που συνδέονται συνήθως με δυσμενείς επιδράσεις, αυξήθηκαν.
Αυτό το παράδοξο υπογραμμίζει ότι το μικροβίωμα είναι μοναδικό για κάθε άνθρωπο, και τα ίδια βακτήρια μπορεί να έχουν διαφορετική δράση ανάλογα με το περιβάλλον του οργανισμού. Οι ερευνητές δεν μπορούν επίσης να γνωρίζουν αν οι αλλαγές στα βακτήρια προκάλεσαν τη βελτίωση της μυϊκής δύναμης ή αν συνέβη το αντίστροφο.
«Οι μελέτες αυτού του τύπου δείχνουν συσχετίσεις, όχι αιτιότητα», σημειώνουν. «Το μικροβίωμα επηρεάζεται από δεκάδες παράγοντες, με τη διατροφή να παραμένει ίσως ο σημαντικότερος».
