Είναι γνωστό ότι οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες. Κι ενώ θα περιμέναμε το αντίθετο, αυτό το χάσμα στην μακροζωία φαίνεται να μεγαλώνει.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο JAMA Internal Medicine, η διαφορά στο προσδόκιμο ζωής μεταξύ ανδρών και γυναικών αυξήθηκε στα 5,8 χρόνια το 2021 (το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα) – το μεγαλύτερο χάσμα από το 1996.
Σήμερα, η μέση γυναίκα αναμένεται να ζήσει περίπου μέχρι τα 81 έτη, ενώ ο μέσος άνδρας περίπου μέχρι τα 76. Τι κρύβεται πίσω από αυτήν την ανισότητα στην μακροζωία και ποιοι παράγοντες την τροφοδοτούν;
Όσα μπορούμε να μάθουμε από τις γυναίκες για την μακροζωία
«Σε πολλές περιπτώσεις, οι γυναίκες φροντίζουν περισσότερο συγκεκριμένες ανάγκες υγείας που συνδέονται με την μεγαλύτερη διάρκεια ζωής» εξηγεί ο Δρ. Alan Geller, ανώτερος λέκτορας κοινωνικών και συμπεριφορικών επιστημών στο Harvard T.H. Chan School of Public Health και μέλος της ερευνητικής ομάδας πίσω από τη μελέτη.
«Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος για τον οποίο οι άνδρες δεν μπορούν να ζήσουν όσο και οι γυναίκες» συμπληρώνει. Ακολουθούν οι βασικοί τομείς που, σύμφωνα με τα ευρήματα, έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στο προσδόκιμο ζωής των ανδρών και πώς οι γυναίκες τους αντιμετωπίζουν διαφορετικά:
Αύξηση βάρους
Σύμφωνα με την μελέτη, δύο από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που συμβάλλουν στη μικρότερη διάρκεια ζωής των ανδρών είναι οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ο διαβήτης. Παρότι οι αιτίες πίσω από αυτές τις παθήσεις είναι πολλές, η αύξηση του βάρους φαίνεται να έχει τον πιο εκτεταμένο αντίκτυπο: μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη και αντίσταση στην ινσουλίνη.
Σε σύγκριση με τις γυναίκες, οι άνδρες παρουσιάζουν πιο ψηλά ποσοστά και μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιακών παθήσεων μέχρι και μετά την ηλικία των 75 ετών, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού CDC. Αν και τα ποσοστά παχυσαρκίας στους ενήλικες άνω των 60 ετών είναι παρόμοια μεταξύ ανδρών και γυναικών, υπάρχουν ενδείξεις ότι οι γυναίκες τείνουν να ανησυχούν περισσότερο για το υπερβολικό βάρος, γεγονός που συχνά οδηγεί σε πιο προσεκτικές επιλογές γύρω από την διατροφή και τον τρόπο ζωής.
«Είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να συμμετάσχουν σε προγράμματα απώλειας βάρους και να ακολουθούν μια πιο ισορροπημένη διατροφή» αναφέρει ο Δρ Alan Geller.
Καρκίνος του πνεύμονα
Οι θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα ήταν υψηλότεροι μεταξύ των ανδρών, αποκαλύπτουν τα ευρήματα. Το κάπνισμα εξακολουθεί να αποτελεί την κύρια αιτία καρκίνου του πνεύμονα και, ενώ λιγότεροι άνθρωποι καπνίζουν στις μέρες μας, οι άνδρες εξακολουθούν να είναι πιο πιθανό να το κάνουν σε αντίθεση με τις γυναίκες.
Το 2021, το 13,1% των ανδρών ανέφεραν ότι κάπνιζαν ένα τσιγάρο είτε κάθε μέρα είτε μερικές ημέρες σε σύγκριση με το 10,1% των γυναικών. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο να το κόψουν από τους άνδρες, αλλά είναι πιο πρόθυμες να κάνουν αρκετές προσπάθειες μέχρι να τα καταφέρουν. Οι άνδρες είναι επίσης πιο πιθανό να καπνίζουν για περισσότερο πριν την διακοπή.
Μελάνωμα
Η μελέτη επισημαίνει ότι ι οι άνδρες έχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνουν από μελάνωμα σε σχέση με τις γυναίκες, ένα στατιστικό στοιχείο που υποστηρίζεται επίσης από την Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία. Το μελάνωμα είναι ο πιο επικίνδυνος τύπος καρκίνου του δέρματος, αλλά αν διαγνωστεί έγκαιρα, είναι ιάσιμο.
Επιπλέον, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Academy of Dermatology, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να χρησιμοποιούν καθημερινά αντηλιακό, όπως και να υποβάλλονται σε τακτικούς προληπτικούς δερματολογικούς ελέγχους. Φαίνεται επίσης να είναι πιο επιμελείς όσον αφορά τον τακτικό αυτοέλεγχο του δέρματος και τον έλεγχο τυχόν ύποπτων κηλίδων.
Ψυχική υγεία και μακροζωία
Σύμφωνα με τα ευρήματα, τα ποσοστά αυτοκτονίας μεταξύ των ενηλίκων 55-64 ετών είναι σχεδόν οκτώ φορές υψηλότερα για τους άνδρες από ό,τι για τις γυναίκες. Παρόλο που οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες βιώνουν υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης από τους μεγαλύτερους άνδρες, είναι πιο πιθανό να αναζητήσουν βοήθεια, σύμφωνα με τους ερευνητές.
Ένα ακόμη ζήτημα είναι ότι η κατάθλιψη εκδηλώνεται συχνά με διαφορετικό τρόπο στους άνδρες σε σχέση με τις γυναίκες, γεγονός που μπορεί να την καθιστά λιγότερο εμφανή. Οι γυναίκες συνήθως εμφανίζουν συμπτώματα όπως θλίψη, αίσθημα αναξιότητας και άγχος.
Οι άνδρες, από την άλλη, μπορεί να εκδηλώνουν συμπτώματα όπως θυμός, ευερεθιστότητα ή επικίνδυνη συμπεριφορά. Άλλες προειδοποιητικές ενδείξεις, περιλαμβάνουν:
- Μειωμένη απόλαυση από αγαπημένες δραστηριότητες.
- Επίμονη μουντή ή «κενή» διάθεση.
- Αυξημένη πλήξη και απάθεια.
- Κόπωση, απώλεια ενέργειας.
- Ανησυχία, ευερεθιστότητα.
- Αϋπνία ή υπερβολική παραμονή στο κρεβάτι.
- Αίσθημα απελπισίας ή απαισιοδοξίας.
- Δυσκολία συγκέντρωσης ή λήψης αποφάσεων.
- Ακούσια αύξηση ή απώλεια βάρους.
